Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

 Эмблема
- шартли белги, тимсол, аломат,бирор тушунча 
ёки ғояни ифодаловчи шартли ёхуд рамзий тасвир. 
Эмиссия
(лот. - чиқариш, нурланиш) - қoғoз пуллар ва 
қимматбаҳо қоғозларни муомалага чиқариш. Мамлакатларда 
банкнот эмиссиясини муайян мамлакатнинг махсус эмиссия 
банклари, одатда, марказий банклар бажаради. Қоғоз 
пулларни эмиссия қилишни давлат хазинаси бажаради. 
Эмиссия
– муомалага пул ёки қиматли қоғозларни чиқариш. 
Эмитент - 
капитални жалб этиш мақсадида қимматли 
қоғозларни
 
оборотга(муомалага) чиқарувчи молия - кредит 
муассасалари; банк, компания. 
 Эмпатия
- бошқарув фаолияти психологиясининг бир 
кўриниши: бирор кишига чин кўнгилдан муносабатда бўлган 
ҳолатда унинг фикрини ўрганиш услуби. Эмпатия орқали 
суҳбатдошининг ички дуиёсини ўрганиш, унинг фикрлари 
тизимини тушуниш имконини беради. 
 Энг кам иш ҳақи
муаммолари БМТ қошидаги Халқаро 
Меҳнат Ташкилотининг турли форумларида кўриб чиқилган. 
1928 йилдаёқ “Энг кам иш ҳақини белгилаш механизми 
ҳақида”ги 26 - сонли Конвенция ва уни белгилаш тўғрисидаги 
30 - сонли Тавсиянома қабул қилинган эди. Энг кам иш ҳақи 
муаммосини ҳал этиш, уни белгиланишини мажбурийлиги 
Халқаро меҳнат ташкилотининг 131 сонли (1971 йил) 
Конвенцияда ҳам ўз аксини топган. 
Конвенцияда қуйидагилар 
энг кам иш ҳақи даражасининг мезонлари сифатида 
келтирилади: а) 
ходим ва унинг оиласининг эҳтиёжлари, 
мамлакатдаги иш ҳақининг умумий даражаси ва ижтимоий 
тўловларни ҳисобга олган ҳолда; б) иқтисодий характердаги 

---

- 397 - 
омиллар (миллий даромаднинг даражаси ва ўсиш суръати, иш 
билан бандлик даражаси, мамлакатнинг тўлов қобилияти 
баланси ва шу кабилар). 
Энг кам иш ҳақини киритиш тўрт 
асосий мақсадни кўзда тутган эди: 
1) оддий ишларни 
бажарувчи ходимларни ҳаддан ташқари эксплуатация 
қилинишига барҳам бериш; 2) иш ҳақини кескин пасайтириш 
йўли билан эришиладиган ноҳалол рақобатга қарши туриш; 3) 
иш ҳақининг энг қуйи даражасини ошириш воситасида иш 
ҳақи умумий даражасини ошириш; 4) ижтимоий сиёсатнинг 
миллий 
даромадни 
қайта 
тақсимлаш, 
шунингдек, 
иқтисодиётни ривожлантириш билан боғлиқ ташаббусларни 
мувофиқлаштириш.
Энг кам иш ҳақи тизимлари турлича 
бўлиб, улардан энг кўп тарқалганлари қуйидагилардан иборат: 
а)
паст иш ҳақи оладиган ва меҳнат бозорида рақобатга 
бардош 
беролмайдиган 
аҳолининг 
ижтимоий 
заиф 
қатламларини ижтимоий ҳимоялаш; б) адолатли иш ҳақини 
белгилаш (бундай тизим фаолиятнинг маълум тармоқлари, 
касбларга тегишли); в) иш ҳақининг барча тизимлари 
базасини ўрнатиш (қашшоқликка қарши кураш, иш ҳақини 
пасайтириб юборишдан ҳимоя қилиш); г) юксак миллий 
мақсадларга эришиш учун энг кам иш ҳақини макроиқтисодий 
сиёсат инструменти сифатида баҳолаш; д) иқтисодий ўсишни 
тартибга солиш, даромадларни тақсимлашни яхшилаш.