Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Банк активлари – 
банкларнинг асосий фаолиятини 
амалга оширишда фойдаланувчи турли моддий ва молиявий 
ресурслар мажмуи. Улар асосан банк кредитлари, асосий 
воситалари, сотиб олган қимматли қоғозлари, инвестициялари, 
валюта бойликлари кўринишида бўлади. 
Банк капитали
– банкларга жалб қилинган ва улар 
томонидан кредит- ҳисоб-китоб ва бошқа операциялар учун 
фойдаланадиган пулли капиталлар йиғиндиси, яън банк 
ресурслари; 2) банк капиталининг оз қисмини ташкил этувчи 
банкларнинг ўз капитали. 
Банк кафолати
– мижознинг илтимосига кўра тижорат 
банки томонидан бўлак (аванс) сифатида суммани контракт 
шартлари бўйича бажариш ва кафолатлаш. Банк кафолати 

---

- 29 - 
берилишида кафолат мажбуриятининг мазмуни банкнинг ўз 
фармойиши билан сўзсиз тартибда қарздор ташкилот счётидан 
қоплаш йўли билан ёки у ташкилотга тааллуқли бўлган 
пулларни ундириш йўли билан ссудани қоплаш ҳуқуқидан 
иборатдир. 
Банк кредити
– кредитнинг асосий шакли бўлиб, унда 
пул маблағлари вақтинча фойдаланиш учун банклар 
томонидан берилади. 
Банк назорати
– 1)марказий банк томонидан банклар 
фаолиятининг назорат қилиниши; 2)банк кредитининг дебитор 
томонидан сарфланишини назорат қилиш. 
 Банк операциялари
– банкларнинг пул маблағларини 
жалб этиш ва уларни жойлаштириш, пулларни муомалага 
киритиш ва уларни муомаладан чиқариш, ҳисоб-китобларни 
амалга 
ошириш 
ва 
ҳоказо 
операциялари 
билан 
шуғулланадилар. 
Банк 
операцияларига 
пассив 
банк 
операциялари, актив банк операциялари ва комиссион 
(воситачи) операциялари киради. 
Банклар ўз фаолиятларида 
қуйидаги банк операцияларини амалга оширадилар
: 1)
жисмоний ва юридик шахсларнинг, шу жумладан вакил 
банкларнинг 
ҳисобварақларини 
очиш 
ва 
юритиш, 
ҳисобварақлар бўйича ҳисоб-китоб қилиш; 2) омонатларни 
жалб этиш; 3) кредитларнинг қайтарилиши, фоизлилиги ва 
муддатлилиги шарти билан ўз маблағлари ва жалб этилган 
маблағлар ҳисобидан ўз номидан кредитлар бериш. 
Банклар 
бошқа турдаги операцияларни ҳам амалга оширишлари 
мумкин, чунончи: 
а) маблағ эгаси ёки маблағни тасарруф 
этувчи билан тузилган шартномага биноан пул маблағларини 
бошқариш; б) чет эл валютасини нақд пул ва нақд бўлмаган 
пул шаклларида юридик ҳамда жисмоний шахслардан сотиб 
олиш ва уларга сотиш; в) пул маблағлари, векселлар, тўлов ва 
ҳисоб-китоб ҳужжатларини инкассо қилиш; г) учинчи 
шахслар номидан мажбуриятларнинг бажарилишини назарда 
тутувчи кафолатлар бериш; д) учинчи шахслардан 
мажбуриятларнинг бажарилишини талаб қилиш ҳуқуқини 

---

- 30 - 
олиш; е) қимматли қоғозлар чиқариш, харид қилиш, сотиш, 
ҳисобини юритиш ва уларни сақлаш, мижоз билан тузилган 
шартномага биноан қимматли қоғозларни бошқариш, 
қимматли қоғозлар билан бошқа операцияларни бажариш; ё) 
банк фаолияти юзасидан маслаҳат ва ахборот хизмати 
кўрсатиш; ж) жисмоний ва юридик шахсларга ҳужжатлар ва 
бошқа бойликларни сақлаш учун махсус бинолар ёки улар 
ичидаги пўлат сандиқларни ижарага бериш; з) молиявий 
лизинг; и) халқаро банк амалиётига мувофиқ, лицензияда 
махсус кўрсатилган бошқа операциялар. Банклар бевосита 
ишлаб чиқариш, савдо ва суғурта фаолияти билан 
шуғулланишга ҳақли эмаслар, қонун ҳужжатларида назарда 
тутилган ҳоллар бундан мустасно.