Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

 
Иқтисодий 
мувозанат
– 
иқтисодий 
жараёнлар, 
ҳодисаларнинг икки ёки бир неча томонининг бир-бирига тенг 
келиш ҳолати.
Хусусий мувозанатлик
- бу иккита ўзаро 
боғлиқ бўлган иқтисодий миқдорлар ёки Иқтисодиёт 
томонларининг 
миқдоран 
тенг 
келиши. 
Умумий 
мувозанатлик
- жамият эхтиёжлари билан мавжуд Иқтисодий 
ресурслар ва ишлаб чиқариш хажмининг ўзаро мос келиши. 
Иқтисодий мустақиллик
– миллий иқтисодиётнинг чет 
давлатларга 
боғлиқлигини 
камайтириш 
ва 
миллий 
манфаатларга хизмат қилиши учун шарт-шароитларнинг 
таъминланиши.
 
Унинг қуйидаги мезонлари мавжуд:
 
1. Миллий 
мулкнинг қарор топиши
– муайян мамлакатнинг моддий ва 
маънавий бойликлари шу мамлакатдаги турли мулк соҳиблари 
эгалигида бўлиши, уларнинг бу мулкка мустақил эгалик 
қилиш, улардан фойдаланиш ва эркин, чет эл тазйиқисиз 
тасарруф этиш ҳуқуқи таъминланиши керак; миллий 

---

- 181 - 
корхоналар ва ташкилотларнинг мамлакат иқтисодиётидаги 
салмоғи ундаги чет эл мулки салмоғидан катта бўлишини 
таъминлаш; 2
. Миллий манфаатларнинг устуворлиги
– 
мамлакат иқтисодиёти миллий манфаатга хизмат қилиши, 
яратилган даромадлар катта қисмининг мамлакатда қолиши, 
унинг катта қисмини чет элга релатриация йўли билан олиб 
чиқиб кетилмаслиги, ишлаб чиқариш тузилмаси миллий 
доирадаги такрор ишлаб чиқаришни таъминлай олиши ҳамда 
ишлаб чиқариш натижалари мамлакат аҳолиси фаровонлигига 
хизмат қилиши керак; 3. 
Милий давлат чегараларининг 
мавжудлиги ва дахлсизлигини
ҳимоя қилишда миллий валюта 
ва божхона хизматидан фойдаланиш. Миллий пул бирлиги 
мамлакатдаги ягона тўлов воситаси ҳисобланади. Товар ва 
хизматларни фақат шу пулга сотиб олиш ва сотиш билан 
мамлакат товарларининг четга тартибсиз чиқиб кетишига йўл 
қўйилмайди. Божхона тўловлари, лицензиялар ва квоталар 
орқали экспорт ва импорт тартибга солинади.