Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Истеъмолчилар нархи индекси - 
ўртача оилалар 
томонидан истеъмол қилинадиган товар ва хизматлар нархини 
асос қилиб олинган даврга нисбатан ўзгаришини ўртача савия 
кўрсаткичи. 
Истеъмолчиларнинг 
хатти 
ҳаракати 
- 
истеъмолчиларнинг ўз даромадларини қандай сарфлаши, ўз 
навбатида даромадлар ва нархлардаги ўзгаришлар талабга 
қандай таъсир кўрсатишидир. 
Истеъмолчилик сарфлари 
– аҳоли даромадларининг 
тирикчилик неъматлари ва хизматлар учун ишлатиладиган 
қисми. 
Истеъмолчилик сарфларидаги ўзгаришлар
– нарх 
даражасининг ўзгаришига боғлиқ бўлмаган ҳолда, нархдан 
ташқари бир ёки бир нечта омиллар таъсирида истеъмолчилар 
хариди ҳажмида ўзгариш рўй бериши мумкин. Бу истеъмолчи 
фаровонлиги, истеъмолчининг кутиши, истеъмолчининг 
қарзлари ва солиқларнинг ўзгариши натижаси ҳисобланади. 
Истеъмолчининг кутиши
– истеъмолчилик сарфлари 
ҳажмидаги ўзгариш, истеъмолчининг нархлар ва даромадлар 
даражасидаги келажакдаги ўзгаришларни олдиндан билишига 
боғлиқ. 
Истеъмолчининг фаровонлиги
– истеъмолчи эга бўлган 
барча молиявий активларга (акция ва облигация) ҳамда уй ва 
ер каби кўчмас мулкларга эгалигига боғлиқ бўлади. 
Ихтисослаштириш 
– табиий, иқтисодий шароитларни 
ҳамда талабни эътиборга олган ҳолда қишлоқ хўжалик 
субъектларини бир ёки икки турдаги маҳсулот етиштиришга 
мослаштириш. 
Ички иқтисодий хавфсизлик
– табиий, техникавий, 
иқтисодий, инфратузилмавий, ижтимоий, микро ва макро 

---

- 161 - 
иқтисодий ривожланишнинг ҳамда турли беқарорликни, 
тангликни келтириб чиқарувчи ички ва ташқи таҳдидлар 
таьсиридан ҳимоя қилувчи ички иммунитетлар билан 
боғлиқдир. 
Ички назорат механизмлари - 
бу механизмлар фирмани 
ичида жойлашган бўлиб фирма бошқарувчисини фойдани 
иложи борича кўпайтиришга ундайди.Улар бошқарувни 
умумий чизмасини, ҳуқуқга эгалик қилиш курашини ва 
унумдорликга асосланган ҳақ тўлаш тизимини ўз ичига олади.