Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

 
Zararni qoplash fuqarolik-huquqiy javobgarlik shakli sifatida 
 
Fuqarolik-huquqiy  javobgarlikning  asosiy  shakli  boʻlgan  zararni 
qoplashni  uchta  turi  bor.  Birinchisi  zarar  (real  va  boy  berilgan  foyda)ni 
qoplash (FKning 14-moddasi) boʻlib, bu umumiy xususiyatga ega. Bundan 
tashqari  zararni  qoplash  maxsus  usuli  sifatida,  agar  huquqbuzar 
huquqbuzarlik  orqali  ma’lum  bir  foyda  koʻrgan  boʻlsa,  mazkur  foydani 
zarar  koʻrgan  shaxs  foydasiga  undirish  ham  qoʻllaniladi.  Va  nihoyat 
mualliflik 
huquq 
va 
turdosh 
huquqiy 
munosabatlarda 
zararlar 
yetkazilishidan  qat’i  nazar,  huquqbuzarlik  xususiyati  va  huquqbuzar  aybi 
darajasidan  kelib  chiqib,  ish  muomalasi  odatlarini  hisobga  olgan  holda 
zararni oʻrnini qoplash evaziga toʻlanishi lozim boʻlgan tovonni toʻlanishi 
(Mualliflik  huquqi  va  turdosh  huquqlar  toʻgʻrisidagi  qonunning  65-
moddasi) ham mavjud. 
Moddiy  zararni  qoplashdan  tashqari  ma’naviy  zararni  qoplash  ham 
fuqarolik-huquqiy javobgarlikning oʻziga xos shakli hisoblanadi.  
Fuqarolik-huquqiy 
javobgarlikning 
alohida 
turlari 
boʻlgan 
majburiyatni  buzganlik  uchun  javobgarlik  va  zarar  yetkazganlik  uchun 
javobgarlikni  qoʻllash  masalalari  ushbu  darslikning  tegishli  qismlarida 
bayon etilgan.