Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti



Download 2,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet106/205
Sana01.01.2022
Hajmi2,13 Mb.
#280239
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   205
Bir martalik ishonchnoma faqat bir bitim yoki yuridik harakat sodir 
etish  uchun  beriladi  va  uning  bajarilishi  orqali  ishonchnoma  o‘z  kuchini 
yo‘qotadi.  Masalan,  bir  oylik  maoshni,  pochtadan  xatni  yoki  jo‘natmani  
olish bo‘yicha berilgan ishonchnoma, uning olinishi orqali bekor bo‘ladi. 
Ishonchnomada  uning  qachon  berilganligi  ko‘rsatilishi  lozim,  aks 
holda,  u  haqiqiy  sanalmaydi.  Ishonchnoma  ko‘pi  bilan  uch  yil  muddatga 
berilishi  mumkin.  Agar  ishonchnomada  muddat  ko‘rsatilgan  bo‘lmasa,  u 
berilgan kundan boshlab bir yil mobaynida o‘z kuchini saqlaydi. Berilgan 
kuni ko‘rsatilmagan ishonchnoma haqiqiy emas (FKning 139-moddasi). 
Tashkilotlar  tomonidan  tovarlar  va  boshqa  moddiy  boyliklar  olish 
uchun  beriladigan  ishonchnomalarda  ularning  amalda  bo‘lish  muddati, 
albatta, ko‘rsatilishi kerak. 
Notarial  shaklni  talab  qiluvchi  bitimlarni  tuzish  yoxud  yuridik 
shaxslarga  nisbatan  harakatlarni  amalga  oshirish  uchun  berilgan 
ishonchnoma notarial idora tomonidan tasdiqlangan bo‘lishi kerak. FKning 
136-137-138-moddalarida nazarda tutilgan hollar bundan mustasnodir. 
Ishonchnomalarning notarial idoralardan tashqari boshqa tashkilotlar 
tomonidan  tasdiqlanishi  FKning  136-137-moddalari  bilan  belgilanadi. 
Chunonchi,  xat-xabarlar,  shu  jumladan  pul  va  posilkalar  olish  uchun 
beriladigan  vakolatnoma,  ish  haqi  hamda  mehnat  munosabatlari  bilan 


135 
 
bog‘liq  bo‘lgan  boshqa  to‘lovlarni,  muallif  va  ixtirochilarga  beriladigan 
haqlarni,  pensiyalar,  yordam  pullari  va  stipendiyalarni,  shuningdek  xalq 
banklaridan  tegishli  summalarni  olish  uchun  beriladigan  ishonchnoma 
fuqarolar  yashab  turgan  joydagi  o‘zini  o‘zi  boshqarish  organlari 
tomonidan,  ishlab  turgan  yoki  o‘qib  turgan  tashkilot  tomonidan,  turar 
joydagi  uyga  xizmat  ko‘rsatuvchi  uy-joydan  foydalanish  tashkiloti 
tomonidan,  davolanib  turgan  joyida  esa  davolanish  muassasasining 
ma’muriyati tomonidan, harbiy xizmatchi ishonchnoma berganida tegishli 
harbiy qism qo‘mondonligi tomonidan tasdiqlanishi mumkin. Ozodlikdan 
mahrum  qilish  yoki  qamoqda  saqlanayotgan  shaxslarga  beriladigan 
ishonchnoma tegishli muassasalar boshliqlari tomonidan tasdiqlanadi. 
Yuridik  shaxs  nomidan  beriladigan  ishonchnoma  rahbar  tomonidan 
imzolanib, unga ushbu yuridik shaxsning muhri bosiladi. 
Davlat  mulkiga  asoslangan  yuridik  shaxs  nomidan  pul  va  boshqa 
mulkiy  boyliklarni  olish  yoki  topshirishi  uchun  beriladigan  ishonchnoma 
ushbu  yuridik  shaxsning  bosh  buxgalteri  tomonidan  ham  imzolanishi 
kerak.  Bankda  operatsiyalarni  amalga  oshirishga  ishonchnoma  berish 
tartibi  va  uning  shakli  qonun  hujjatlari  bilan  belgilab  qo‘yiladi  (FKning 
138-moddasi). 
Vakillik shaxsiy ishonchga bog‘liq  bo‘lganligi tufayli vakolat olgan 
shaxs  qanday  harakatlarni  qilishga  vakil  qilingan  bo‘lsa,  ularni  shaxsan 
o‘zi  bajarishi  lozim.  Vakil  olgan  vakolati  yuzasidan  bu  harakatlarni 
bajarishni  faqat  ishonchnomada  ko‘rsatilgan  hollarda  yoki  vakolat 
beruvchining manfaatlarini qo‘riqlash uchun ma’lum bir sharoitlar tufayli 
birovga topshirishga majbur bo‘lsagina, boshqa shaxsga topshirishga haqli. 
Vakolatning  vakil  tomonidan  boshqa  shaxsga  o‘tkazilishi  mumkinligi 
nazarda  tutilgan  ishonchnoma  notarial  idora  tomonidan  tasdiqlanishi 
lozim. 
Ishonchnoma  FKning  141-moddasida  ko‘rsatilganidek,  quyidagi 
hollarda bekor bo‘ladi: muddat tugashi, ishonchnoma beruvchi tomonidan 
bekor qilinishi, vakolat olgan shaxsning vakillikdan bosh tortishi, nomidan 
ishonchnoma  berilgan  yuridik  shaxsning  bekor  bo‘lishi,  nomiga 
ishonchnoma  bergan  yuridik  shaxsning  bekor  bo‘lishi,  ishonchnoma 
beruvchi  fuqaroning  o‘limi,  muomalaga  layoqatsiz,  muomala  layoqati 
cheklangan,  deb  topilishi  yoki  bedarak  yo‘qolgan,  deb  topilishi, 
ishonchnoma  olgan  shaxsning  o‘lishi,  uning  muomalaga  layoqatsiz, 
muomala layoqati  cheklangan yoki bedarak  yo‘qolgan  deb topilishi bilan 
bekor qilinadi. 
Ishonchnoma  beruvchi  xohlagan  paytda  uni  bekor  qila  oladi, 
ishonchnoma oluvchi ham undan bosh torta oladi. 


136 
 
Nomidan  ishonchnoma  berilgan  yuridik  shaxsning  tugashi  tufayli 
ishonchnoma  bekor  qilingan  holda,  bunday  vazifa  vakolat  beruvchining 
huquqini  oluvchi  shaxslarga  ham  yuklatiladi.  Vakolat  beruvchining  vafot 
etishi  tufayli  ishonchnoma  bekor  qilingan  holda  esa,  bu  vazifa  uning 
vorislariga yuklatiladi. 
Ishonchnoma  bergan  shaxs  uning  bekor  qilinganligi  to‘g‘risida 
ishonchnoma  bergan  shaxsni,  shuningdek  ishonchnoma  yo‘naltirilgan 
uchinchi  shaxslarni  ham  xabardor  qilishi  kerak.  Nomidan  ishonchnoma 
berilgan  yuridik  shaxs  bekor  bo‘lgan,  ishonchnoma  bergan  fuqaro  vafot 
etgan,  muomalaga  layoqatsiz,  deb  topilgan  holatlarda  ishonchnoma  bekor 
bo‘lgani  haqida  xabardor  qilish  ishonchnoma  bergan  shaxs  huquqi  qabul 
qilib oluvchilar zimmasiga yuklanadi. 
Ishonchnoma  bekor  qilinganidan  so‘ng  vakolat  olgan  shaxs 
tomonidan  qilingan  harakatlar  to‘g‘risida  FKning  142-144-moddalarida 
mulkning  yo‘qolishi  yoki  zararlanishi  sababli  ko‘rilgan  ziyonlarni 
jabrlanuvchiga to‘laydi. Ishonchomaning bekor qilinganligi bilguniga yoki 
bilishi  lozim  bo‘lguniga  qadar  ishonchnoma  bergan  shaxs  tomonidan 
uchinchi  shaxslarga  nisbatan  qilingan  harakatlar  ishonchnoma  beruvchi 
uchun yoki uning huquqlarini oluvchilar uchun o‘z kuchini saqlab qoladi. 
Ishonchnoma  olgan  shaxs  tomonidan  uning  ishonchnoma  bekor 
qilingan  yoki  tugatilganini  bilganidan  yoki  bilishi  lozim  bo‘lgan  vaqtdan 
so‘ng  qilingan  harakatlar  vakolatnoma  beruvchi  uchun  huquq  va 
majburiyat  tug‘dirmaydi.  Ishonchnoma  bekor  qilinganidan  so‘ng  vakolat 
olgan  shaxs  yoki  uning  vorislari  (huquq  va  majburiyat  oluvchilar) 
ishonchnomani darhol qaytarishlari lozim. 
Ishonchnomaning  bekor  qilinishi  bilan  bu  ishonchnoma  yuzasidan 
boshqa  shaxslarga  topshirilgan  vakolat  (o‘tkazilgan  vakolat)  ham  o‘z 
kuchini yo‘qotadi. 
 

Download 2,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   205




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish