Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

 

Ko‘zdan kechirish turlari 

Dastlabki 

Takroriy 

Dastlabki ko‘zdan kechirish 

malakali  o‘tkazilmagan  va 

kerakli 

natijalarni 

bermagan holda o‘tkaziladi. 

Takroriy  ko‘zdan  kechirish 

jarayonida  barcha  ob’ektlar 

va 

hodisa 

sharoitlari 

qaytadan 

va 

yanada 

sinchkov-lik 

bilan 

o‘rganiladi. 

Qo‘shimcha 

Ilgari 

umuman 

ko‘zdan 

yoki  lozim  darajada  to‘liq 

ko‘zdan 

kechirilmagan 

(tegishli 

texnik-krimina-

listik 

vositalarni 

qo‘lla-

masdan 

ko‘zdan 

kechirilgan) 

ayrim 

ob’ektlar 

yoki 

sharoit 

elementlari tekshiriladi 

Dastlabki ko‘zdan kechirish 

hodisa 

joyini 

vakolatli 

shaxslar  tomonidan  JPK 

qoidalariga  rioya  qilgan 

ko‘zdan kechirilishi. 

---

 

194 

 

 

Hodisa  sodir  bo‘lgan  joyni  ko‘zdan  kechirish  tergov  harakati 

sifatidagi  ko‘zdan  kechirishning  eng  og‘ir  va  sermehnat,  biroq  ayniqsa 

natijador  va  seraxborot  turi  hisoblanadi.  Ko‘pincha  tergov  hodisa  sodir 

bo‘lgan  joyni  ko‘zdan  kechirishdan  boshlanadi.  Hodisa  sodir  bo‘lgan 

joyni  ko‘zdan  kechirish  kechiktirib  bo‘lmaydigan  tergov  harakatlari 

qatoriga  kiradi.  Uni  o‘tkazish  jarayonida  tergovchi  hodisa  sharoitlarini 

tekshiradi,  keyinchalik  ashyoviy  dalillar  maqomini  olishi  mumkin 

bo‘lgan  izlar  va  narsalarni  topadi  va  dastlabki  tarzda  tahlil  qiladi.  Bu 

unga  yuz  bergan  hodisa  haqida  tasavvur  hosil  qilish,  aybdor  shaxsni 

tezroq  aniqlash,  uni  fosh  qiluvchi  dallarni  to‘plashga  yordam  beradi. 

Ayni  vaqtda  tergovchi  topilgan  narsalarning  barchasini  shunday  qayd 

etishi  lozimki,  keyinchalik  jinoyat  protsessining  boshqa  ishtirokchilari 

va  sud  hodisa  sodir  bo‘lgan  joyni  ko‘zdan  kechirish  jarayonida  olingan 

faktik  ma’lumotlarning  to‘liqligi  va  xolisonaligiga  ishonch  hosil  qilish 

imkoniyatiga ega bo‘lsin. 

Tekshirilayotgan  jinoyat  voqeasiga  tegishli  izlar  va  narsalar 

topilgan  bino  yoki  hudud  hodisa  sodir  bo‘lgan  joy  hisoblanadi.  Jinoiy 

qilmish  oqibatlari  jinoyat  sodir  etilgan  joydagina  emas,  balki  boshqa 

joylarda,  masalan,  jinoiy  tajovuzga  tayyorgarlik  ko‘rish  amalga 

oshirilgan  joyda  ham  topilishi  mumkin.  Hodisa  sodir  bo‘lgan  joy  va 

jinoyat  sodir  etilgan  joy  mos  kelmasligi  ham  mumkin.  Hodisa  sodir 

bo‘lgan  joy  bir  nechta  bo‘lishi  mumkin:  odam  o‘ldirish  sodir  etilgan 

garaj, qotil boltani tashlab yuborgan o‘ra, u jabrlanuvchining murdasini 

ko‘mib qo‘ygan daraxtzor va h.k. 

Quyidagilar  hodisa  sodir  bo‘lgan  joyni  ko‘zdan  kechirishni 

o‘tkazishning kriminalistik prinsiplari hisoblanadi: 

O‘z  vaqtidalik  prinsipi  tergovchi  va  hodisa  sodir  bo‘lgan  joyni 

ko‘zdan  kechirishning  boshqa  ishtirokchilari  tegishli  xabarni  olgandan 

keyin  darhol  hodisa  sodir  bo‘lgan  joyga  chiqishlari  va  uni  ko‘zdan