Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

Esda  tuting!  Sud-tibbiy  fanlarining  asosiy  vazifalaridan  biri 

o‘limni  o‘rganishdir.  Tanatologiya  –  bu  o‘limning  kelib  chiqish 

jarayonini, o‘limni, uning  sabablari va belgilarini o‘rganuvchi fandir. 

---

 

354 

uni  amalga  oshirish  usuli,  motivlari,  qo‘llanilgan  qurollar,  sodir  etgan 

shaxs  haqidagi  dastlabki  ma’lumotlarni  olish  mumkin  bo‘ladi. 

Jabrlanuvchining  shaxsi  ma’lum  bo‘lgan  hollarda  jinoyatchi  haqida, 

marhum  bilan  ular  orasidagi  munosabat,  jinoyat  hodisasini  sodir  etish 

usullari  haqida  tegishli  tusmollar  tuzmoq  mumkin  bo‘ladi.  Jinoyat 

hodisasi  bilan  jabrlanuvchining  tanasi  topilgan  joylar  bir  bo‘lganda 

qotillikning  asosiy  holatlari  haqida  ma’lumot  olish  va  dastlabki  tezkor 

tergov  harakatlarini  o‘tkazish  orqali  jinoyatda  shubhalangan  shaxsni 

topish  va  qo‘lga  olish  imkoni  bo‘ladi.  Qotillik  jinoyati  ochiq  joylarda, 

yo‘l-ko‘cha yuzasida, tashlandiq, odamlar kam yuradigan joylarda sodir 

etilganda  jabrlanuvchining  murdasida  bir  muncha  o‘zgarishlar  (murda 

alomatlari,  atrof-muhit,  ob-havo  ta’siri)  yuz  berishi  natijasida  uning 

shaxsini  aniqlash  murakkab  bo‘ladi.  Bunday  hollarda  tezkor 

xodimlarning  ma’lumotlari,  qidirilayotgan,  bedarak  yo‘qolgan  shaxslar 

haqidagi axborotlar katta yordam beradi. 

SHahar  sharoitlarida  sodir  qilinadigan  qotilliklar  ko‘p  hollarda 

jinoyat  izlarini  yo‘qotishga,  murdani  bo‘laklab  yashirishga  qaratilgan 

bo‘ladi.  Qotillar  murda  bo‘laklarini  axlat-chiqindilar  tashlanadigan 

joylarda,  jamoa  gavjum  joylardagi  maxsus  yuk  saqlanadigan  binolarda, 

biror materialga o‘ralgan holda yoki sumka-chemodanlarda qoldiradilar. 

Qotillik  jinoyatlarining  tavsiflaridan  yana  biri  uning  sodir  qilinish