Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

 
o‘zgartma kiritish
– hujjatlardagi birlamchi ma’lumotlar 
g‘ayriqonuniy o‘zgartiriladi (qo‘shimcha o‘zgartma kiritish, o‘chirish, 
buzish kabilar).
 

---

131 
bo‘lsa, unda qo‘shimcha ravishda qog‘ozning yuzasidagi kashtasi va 
tipografiya chiziqlari zararlanadi. YOzuvlarni yo‘qotish maqsadida 
o‘tkir asbob bilan qog‘ozning ustki qatlamini kesib qirqib o‘chiradilar. 
Bunday hollarda qog‘ozning orqasidan yorug‘lik tushirilib kuzatganda 
avvalgi yozuvning botiq izlari bo‘yicha o‘chirilgan yozuv mazmunini 
tiklash mumkin bo‘ladi. 
Hujjatning o‘chirilgan yozuvlari o‘rniga yangi, jinoiy maqsadga 
kerak bo‘lgan matn yoki harf raqamlarni yozganda qog‘ozning ustki 
qatlami zararlangani sababli yozuv quroli bo‘lgan qalam, pasta siyoh 
moddalarining zarrachalari yoyilib, qog‘ozning ichki qatlamiga singib 
ketadi. Undan tashqari birlamchi yozuv buyoqlari bilan keyingi 
yozuvdagi buyoqning rangida bir muncha farqni kuzatish mumkin 
bo‘ladi. 
2. Hujjat matniga qo‘shimcha yozuv, raqam va boshqa 
o‘zgartirishlar kiritish. 
Qalbakilashtirishning bu turida hujjatning avvalgi matniga 
qo‘shimcha yozuvlar kiritishda son-raqam belgilari o‘zgartiriladi. 
Raqamlarning ayrim qismlari uni ko‘paytirish yoki kamaytirish 
maqsadida o‘zgartiriladi.
Qo‘shimcha kiritilgan yozuvlar birlamchi matnning umumiy 
buzilish, joylashuvi va boshqa belgilaridan bir muncha farq qiladi. Xat 
belgilaridan tashqari yozuv vositasi bo‘lgan bo‘yoqning tarkibida ham 
(oddiy ko‘z bilan ko‘rib bo‘lmaydigan darajadagi rangning farqi bo‘ladi) 
muhrlash vositasida qo‘shimcha so‘z, raqam va boshqa yozuvlar 
kiritilganda ham yuqorida ko‘rsatilgan alomatlar mavjud bo‘ladi. 
YOzuv mashinkasida bajarilgan matnlarga qo‘shimcha yozuvlar 
kiritilganda harflarning joylashuvi, chiziqning oralig‘i (intervali) 
tipografik bo‘yoqning tarkibidagi farq va shu kabi muhrlash vositasining 
o‘zida bo‘lgan boshqa belgilar mavjud bo‘ladi.