Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

Esda tuting! Xususiy uslubiyotlar
– kriminalistika fanining 
pirovard “mahsuloti” bo‘lib, amaliy xususiyatga ega bo‘lgan hamda 
tergovchilar va surishtiruvchilarga jinoyatlarning har xil turlarini 
ochish, tergov qilish va bartaraf etishda ularning ishlarini 
maqbullashtirish uchun mo‘ljallangan nazariy jihatdan asoslangan 
tavsiyalar majmuidan iboratdir. Kriminalistik uslubiyotning umumiy 
qoidalaridan farqli o‘laroq xususiy uslubiyotlar – bu jinoyatlarning 
ayrim turlarini ochish, tergov qilish va jinoyatchilikni bartaraf etishni 
tashkil qilish bo‘yicha uslubiy toifalashtirilgan tizimdir.
 

---

331 
uchinchisida – tegishli jinoyat ishlari bo‘yicha ishlash uchun alohida 
ilmiy asoslangan va amalda tekshirilgan maslahatni (taklifni), to‘rtinchi 
holatda esa – jinoyatni tergov qilishning tergovchi tomonidan tanlangan 
usulini anglash mumkin. 
Uslubiyotning tarkibiy qismlari bir-birini to‘ldirib, har xil turdagi 
jinoyatlarni ochish, tergov qilish va ularning oldini olishni tashkil 
etishga doir mustaqil ilmiy qoidalarning yaxlit va bo‘linmas majmuini 
hosil qiladi. SHuni ta’kidlash joizki, kriminalistik uslubiyotdan tashqari 
ilmiy bilimlarning hech bir sohasi bu masalalarni tadqiq etish bilan 
shug‘ullanmaydi va turli toifadagi jinoyat ishlari bo‘yicha surishtiruv va 
tergovni samarali o‘tkazish uchun amaliyotga bunday nazariy jihatdan 
asoslangan tavsiyalarni bermaydi. SHu bilan birga, kriminalistik 
uslubiyotning mustaqilligi nisbiy xususiyatga ega. Negaki u 
kriminalistikaning boshqa qismlari bilan uzviy bog‘langan.
Jinoyat va jinoyat-protsessual huquq normalari uslubiyotning 
birinchi manbaidir
. Ular jinoyat-sudlov ishlarini yuritishning umumiy 
shart-sharoitlarini belgilaydi va shu sababli kriminalistik uslubiyotning 
hamda har bir xususiy kriminalistik uslubiyotning umumiy qoidalarini 
ishlab chiqishga asos bo‘lib xizmat qiladi. SHu bilan bir vaqtda 
kriminalistik uslubiy tavsiyalar qonunga asoslanib va amaldagi huquqiy 
normalarga zid yoki fuqarolarning huquqlari va qonuniy manfaatlari 
buzilishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan biron-bir maslahat va yo‘l-
yo‘riqlarni istisno etgan holda, jinoyat va jinoyat-protsessual normalarini 
sharhlash bilan chegaralanmay, jinoyatlarning xilma-xil turlarini ochish, 
tergov qilish va oldini olishning maqbul tartibini belgilaydi. 
Jinoyatlarni ochish, tergov qilish va ularning oldini olish amaliyoti 
kriminalistik uslubiyotning