Логопедик текширув

Саволлар тахминан қуйидагича бўлиши мумкин:

«Сенинг исминг нима?»

«Фамилиянг нима?»
«Ёшинг нечада?», «Сен қаерда яшайсан?»
«Сен боғчага қандай борасан?»
«Оилада неча кишисиз?», «Ойинг билан даданг қаерда ишлайди» «Нечта опа-синглинг ва ака-уканг бор?», «Улар неча ёшда?»
«Бугун об-ҳаво қандай?», «Сен эгнингга нима кийгансан?»
«Уйда нима овқат единг (боғчада-чи)?»
«Қишда (ёзда) қандай кийим кийилади?»
«Қишда (ёзда) қандай ўйинлар ўйнашни яхши кўрасан?»
«Ўрмонда қандай ҳайвонлар яшайди?»
«Нима учун қуён қишда тукини ўзгартиради?» ва ҳ.к.
Суҳбат давомида болада боғланишли нутқининг қандай ривожланганлиги, унинг суҳбатга киришиш тезлиги ва нутқи алоҳида-алоҳида сўзлардан тузилганлиги ҳақида билиб олинади.
Суҳбат боланинг луғат бойлиги ҳажмини, товуш талаффузи ва гапларнинг грамматик қурилиши ҳолатини аниқлашга қаратилиши керак. Бунда болага таниш бўлган мавзулардан фойдаланиш мумкин («Уй ва ёввойи ҳайвонлар», «Кийимлар», «Жиҳозлар», «Идиш-товоқлар», «Транспорт» ва бошқалар). Расмларни кўрсатиб, болага қуйидагича саволларни бериш мумкин:
Сен қандай уй ва ёввойи ҳайвонларини биласан? Айиқ, олмахон, қуёнларни кўрсат… Айиқ танаси нима билан қопланган? Тулки, олмахон,… қаерда яшайди?, От, сигир, қўй, итнинг болалари нима деб аталади?, Улар нима ейдилар?, Улар ўзларини қандай ҳимоялашади?, Ҳайвонлар ови билан ким шуғулланади?, Тулки қандай ҳайвон? ва ҳ.к.
Текширувда луғат (лексик) бойлигининг ҳажмидан ташқари бола томонидан от, феъл, сифатларнинг тўғри фойдаланилаётгани ҳам аниқланади. Бунинг учун болага берилган гапни маъносига кўра якунлаш топширилади. Масалан: «Тулкининг думи - узун, қуённики эса -… (калта)», «Олмахон шохдан-шохга сакраяпти, илон эса ерда … (судралмоқда)», «Хўроз қичқирмоқда, мушук -….. (миёвламоқда)» ва ҳ.к.
Бола нутқининг грамматик қурилишини ўрганишни назарда тутувчи расм асосида берилган гапларни тўлдиришда ёки саволга жавоб беришда сўзларни туслаш ва келишик қўшимчаларини тўғри қўллаш аниқланади.
Масалан: Отхонада нима яшайди? - От яшайди.
Отхонада нималар яшайди? - Отлар яшайди.
Отнинг боласи қандай аталади? – «Тойчоқ» деб аталади.
Отлар нима ейди? - Сули, сомон ейди.