Logistika

4.1-rasm. Sotu? jarayonining tarmoqii logistik model!.

2. 
   buyurtmalar portfelini shakSlantirish;
   
3. 
   iste’molchilar bilan xo‘jalik aloqalarini o‘rnatish;
   
4. 
   sotuv bo‘yicha izlanishlarni moliyalashtirish;
   
5. 
   korxonaning ishlab chiqarish quvvatlarini assortment bo‘yicha ta’minlash;
   
6. 
   mol yetkazib berish (sotuv) bo‘yicha shartnomalarni tuzish;
   
7. 
   tovarlarga narx belgilash;
   
8. 
   tayyor mahsulot zaxiralarini yaratish;
   
9. 
   taqsimlash kanallarini tanlash;
   
10. 
    sotuvchi va qayta sotuvchilarni rag‘batlantirish;
    
11. 
    mahsulot (xizmat)ni iste’molchilar (xaridorlar)ga yetkazib berishni tashkil qilisn;
    
12. 
    shartnomadagi majburiyatlar bajariiishining nazorati;
    
13. 
    xaridor va vositachilar bilan hisob-kitoblar;
    
14. 
    iste’molchilarga xizmat ko‘rsatish;
    
15. 
    sotuv rejalarining bajarilishini baholash;
    
16. 
    sotuv operatsiyalarini moliyalashtirish;
    
17. 
    iste’molchilarning to‘lovga layoqatli talabini qondirish va foyda olish.
    

Taqsimot logistikasi tushunchasini logistika tushunchasining umumiy aniqlanishi asosida osongina tushunish mumkin. Moddiy vositalar oqimini bevosita to‘g‘ridan~to‘g‘ri boshqarib, o‘z ichig;i quvidagilarni oladi:

moddiy oqimni ishlab chiqarishga qadar yetkazadi; oqimning ishlab chiqarishning ichkarisidan o‘tish jarayon- Irmni boshqarish;

• 
  tayyor mahsulotlarni iste’molchilarga yetkazish jarayonlarini boshqarish.
  

laqsimot logistikasining aniqlanishi quyidagicha ifodalanadi: i.uisimot logistikasi bu kompleks ravishda o‘zaro boglangan vazi- l.ilar bo‘lib, turli ulgurji xaridorlar o'rtasida moddiy vositalar oqi- niini taqsimlash jarayonida amalga oshiriladi, ya’ni tovarlarning iiIjMirji savdosi jarayonida amalga oshadi.

3. 
   Logistik tizimda mahsulotlar taqsimotining asosiy kanaliari va vositalari
   

Taqsimot vositasi va uning vazifalari. Tovarlarni yetkazib lu ruvchi va iste’molchi ■- bu logistik vosita yoki taqsimlash vositasi bilan bir-biriga bog‘langan ikki mikrologistik tizimdir.

Taqsimot vositasi — bu tashkilotlar yoki alohida shaxslar i.mj.oasi bo‘1ib, uiar ishlab chiqaruvchidan iste’molchigacha bo‘lgan yo'lda aniq tovarga yoki xizmatga egalik huquqini birovga O'lkazadilar yoki o‘z zimmalariga oladilar. Logistik vosita — bu maleriallar oqimini aniq ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga vrtkazib berishga xizmat qiladigan ko‘pchilikni tashkil etgan tartibli isli yuritadigan turli vositachilardir.

Taqsimot vositasidan foydalanib, iste’molchi ma’lum foydani qO'Iga kiritadi, chunki eng samarali usulda tovarlarning sotilishi la’minlanadi, mahsulotlarning maqsadli bozorlarga yetkazilishiga imkon beradi, taqsimlashga ketadigan xarajatlar tejaladi.

I aqsimot vositasini tashkil etgan tashkilot yoki shaxslar bir qator amaUarni bajaradilar: bitim tuzish davrida — tovarlarni laqslmlash vositasi orqali harakatlanishini ta’minlash uchun nia’lumot to'plash, taqsimlash vositalari faoliyati bilan bogiiq vavf-xatarlarni o‘z zimmasiga olish; bitim oxirida — tovar harakatlanishini tashkil etish (transportda jo'natish, omborga j(Jylashtirish), tovarlarni taqsimlash vositalari orqali

8. 
   nakatlanishini ta’minlash uchun moliyaviy mablag'larni topish va ulardan foydalanish, taqsimlash vositalari faoliyati bilan bog‘liq xavf-xatarlami o‘z zimmasiga olish.
   

Bevosita taqsimot jarayoni quyidagi ishlami amalga oshirish yo‘li bilan bajariladi: buyurtmalar ustida ishlash, mahsulotlami omborga joylashtirish va tovar-moddiy boyliklar zaxirasini ma’lum darajada ushlab turish, tovarlarni iste’mol joylariga trasportda jo‘natish.