Lizing
Lizing bu o`z nomidan kelib chiqgan holda ijara degan manoni anglatadi. Avvalombor biz lizing va kredit farqini ajaratib olishimiz kerak.Chunki ko`pab odamlar lizing va kredit farqiga borishmaydi.
Ishtirokchilari soniga ko`ra lizing 3 tomonlama (sotuvchi-lizing beruvchi-lizing oluvchi)ga bo`linadi
Kredit ikki tomonlama (kredit beruvchi – qarz oluvchi) shartnomaga asosan tuziladi.
Lizing egasi kimligiga qarab shartnomaning amal qilish muddati davomida mulk egasi lizing beruvchi hisoblanadi va u istalgan vaqtda mulkni qaytarib olishi mumkin.
Kreditda bitimdan so‘ng sotib olingan mulkning egasi darhol korxona, yakka tartibdagi tadbirkor yoki jismoniy shaxs hisoblanadi.
lizing bo‘yicha to‘lovlar
· sug‘urta badallari;
· boshlang‘ich to‘lov mulk narxining 20-30% tashkil etadi.
· kredit bo‘yicha to‘lovlar (kredit foizlari, asosiy qarz, sug‘urta);
· boshlang‘ich to‘lov mavjud bo‘lmasligi mumkin.
Lizingning ijobiy tomonlari
tijorat faoliyatini amalga oshirish uchun zarur bo'lgan mulkni tezda olish qobiliyati;
kichik hujjatlar to'plami va lizing oluvchilar uchun sodiq talablar, operatsiya bilan
yuqori to'lovlar, shu jumladan sug'urta to'lovlari, qo'shimcha xizmatlar xarajatlari va tezlashtirilgan amortizatsiya uchun hisob-kitoblar;
mulkdan foydalanish bo'yicha cheklovlar - lizing beruvchi avtomobil yoki uskunaning "eskirganicha" foydalanilishidan manfaatdor emas.
Hozirda ko`plab mamlakatlarda lizingdan keng foydalanib kelishadi.Rossiya mamlakatini bunga misol qilib keltirsak bo`ladi.Rossiyada keng qo`laniladigan lizing turi bu moliyaviy lizing.O`zbekistonda ham bu lizing turidan keng foydalaniladi.Bizning mamlakatda juda ham kuchli darajada rivojlanmaganu lekin o`ziga yarasha rivojlanib bomoqda,xussusan qonun ham qabu qilingan hozirgi kunga qadar yangilanib kelmoqda.Lizing bu investitsiya foalyat turi ham hisoblanadi.Bu sohaga keng e`tibor qaratish ishlab chiqarishni yoki mamlakat sanoatini hamda iqtisodiyotini rivojlantirishi mumkin.Hozirda lizing deganda kamida xalqimizning 60-80 foizining ko`z oldiga faqat mashina olish keladi.Ishlab chiqarish uchun biron texnika olish yoki shunga o`xshash biron faoliyat kelmaydi.Shu kabi narsalarda biz ishlashimiz kerak lizingni keng joriy qilsihdan oldin.Xalq ongida tushucha hosil qilishimiz kerak deb o`ylayman.