Lim vazirligi guliston davlat universiteti

Issiqlik energetikasi. XX asrning 60-yillaridan mamlakat elektr energiyasi hosil qilishni ko’paytirish asosan tabiiy gaz asosida ishlaydigan yirik IESlar hisobiga amalga oshdi. Shu davrdan keyin-birin ketinlik bilan Toshkent (quvvati 1860 ming kVt.), Navoiy (1250 ming kVt.), Taxiatosh (730 ming kVt.), Sirdaryo (3,0 mln. kVt.), Angren (484 ming kVt.), Yangi Angren (1,8 mln. kVt.) IES lari qurib, ishga tushirildi.

12-jadval. O’zbekistonning eng yirik issiqlik elektr stansiyalari.

Nomi	O’rnatil-gan quvvatlar MVt	Turboagre-gatlar soni	Qurilgan yillar	Joylashgan shahar	Izohlar
Sirdaryo IES	3000	10	1972-1981	Shirin
Yangi Angren IES	1800	6	1985-qurilish davom etmoqda	Nurobod	Loyiha quvvati 2400 MVt
Toshkent IES	1860	12	1963-1971	Toshkent
Navoiy IES	1250	11	1963-1981	Navoiy
Angren IES	484	8	1957-1963	Angren
Taxiatosh IES	730	5	1961-1990	Taxiatosh
Talimarjon IES	-	-	Qurilish 1984 yilda boshlangan	Nuriston	Loyiha quvvati 3200 MVt

Hozirgi vaqtda respublikamizda mavjud bo’lgan elektrostantsiyalarda o’rnatilgan umumiy quvvat 11640 MVt ni tashkil etadi, shundan 85,3 foizi issiqlik, 14,7 foizi gidroelektr stantsiyalariga to’g’ri keladi.

Respublikamizda elektr energiyasi ishlab chiqarish 2000 yildagi 46,8 mlrd. kVt. dan 2004 yilga kelib 49,6 mlrd. Kvt soatga etdi.

Respublikamizning qator mintaqalarida elektr energiyasi ishlab chiqarishning ko’payishi va natijada energetika sanoatining rivojlanishi uning xalq xo’jaligidagi salohiyatini oshirib yubordi.
Ayni paytda energetika tizimlarini birlashtirish xalq xo’jaligida elektr ta’minoti sifati va barqarorligini tubdan yaxshiladi, gidroresurslar va yoqilg’idan oqilona foydalanish imkoniyatlarini yaratdi. Endilikda mamlakatning qishloq xo’jaligi va agrosanoat majmuini elektrlashtirishda katta ishlar qilinmoqda.
Ayniqsa, yangi erlarni o’zlashtirish uchun barpo qilingan yuzlab yirik nasos stansiyalarini elektr energiyasi bilan ta’minlash qishloq xo’jaligida elektr quvvatidan foydalanishga talabni oshirib yubordi.
Shunday qilib 21 asrning bo’sag’asida mamlakatimizda qishloq xo’jalik korxonalari, tuman markazlari, shaharchalar, shaharlar energiya tizimi tarmoqlariga birlashtirilgan va O’zbekistonning yagona energiya tizimi yaratildi. 1970 yildayoq mamlakatimizda yalpi elektrlashtirish masalasi nihoyasiga etgan.