Amaliy mashg’ulotlar.....................................................................................................................141 Mustaqil ta’lim mashg’ulotlari.....................................................................................................145 Glossariy............................................ .............................................................................................146
Kirish
O’zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasida-respublikaning qulay iqtisodiy geografik o’rni, boy tabiiy resurslari to’liq bayon etilgan. Respublika Xalq xo’jaligining rivojlanish darajasi va asosiy ixtisodiy rivojlanish bosqichlari tarixiy-geografik voqeylik asosida yoritilgan. Kurs mazmunining asosiy qismini respublikaning sanoat, agrosanoat va transport majmualari bayoni egallaydi. Nomoddiy ishlab chiqarish tarmoqlari va ularning respublika iqtisodiyotida tutgan o’rnini belgilashga alohida e’tibor berilgan.
Shuningdek, O’zbekistonning iqtisodiy rayonlarini o’rganish kursning muhim vazifalaridandir. Mustaqil O’zbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalari ham etibordan chetda qolmagan. Alohida ta’kidlash lozimki, O’zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi kursi dasturi har bir mavzuda erkin bozor iqtisodiyotiga o’tish yo’lini tanlagan respublika iqtisodiy va ijtimoiy hayotida keyingi davrlarda yuz berayotgan asosiy o’zgarishlarni hisobga olishni taqozo etadi. Bularni hisobga olish va ularga amal qilish salohiyatli, dunyoqarishi keng O’zbekistonlik vatan jonkuyarlarini tarbiyalashni ta’minlaydi. 5110500-Geografiya o’qitish metodikasi ta’lim yo’nalishi bo’yicha malakali mutaxassislar tayyorlaydigan O’zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim muassasalarida "O’zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi" fani o’qitiladi. U mazkur yo’nalish bo’yicha ixtisoslashgan talabalar uchun asosiy profil kurs hisoblanadi. O’zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasining geografiya tizimidagi fanlardan farqli jihati shundaki, u talabalarga Vatan geografiyasini o’rgatadi. Ushbu o’quv kursi talabalarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalaydigan, Vatanni sevishga, undan faxrlanishga, uni borlig’ini e’zozlashga undaydigan fandir. Shu bois bo’lsa kerak, geografiya O’zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I.A.Karimov nazariga tushgan fanlardan biri. Prezidentimizning Respublika Oliy Majlisi minbaridan turib, “Vatan tarixi va madaniyatini, jo’g’rofiyasi va iqtisodini, qadimiy urf-odatlarimizni har tomonlama o’rganish dolzarb ahamiyatga ega. Bog’chalardan tortib oliy o’quv yurtlarigacha bo’lgan ta’lim tarbiya tizimlarida mazkur fan va bilimlarni o’qitishga siyosiy vazifa sifatida qaralmog’i lozim” deb ta’kidlaganlari geografiya faniga berilgan ijobiy bahodir. Jumladan, Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoev tomonidan ilgari surilgan harakatlar strategiyasida ham aynan davlatimizning iqtisodiy geografik asoslarini yoritish dolzarb hisoblanadi.
Mazkur majmua O’zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasiga bag’ishlangan bo’lib, unga yangi o’quv rejasi va dasturi asos qilib olindi. Majmuani tuzishda O’zbekiston Respublikasiga bag’ishlangan adabiyotlardan va ommaviy axborot vositalari ma’lumotlaridan keng foydalanildi. Ma’ruzalarni mavzui dasturda ko’rsatilgan hamma bilimlarni o’z ichiga qamrab oladi.
Jamiyat taraqqiyotining hozirgi bosqichida, ya’ni tabiat bilan jamiyat o’rtasidagi o’zaro munosabatlarning keskinlashganligi tabiat va uning resurslaridan oqilona foydalanishni taqozo etadi. Ayniqsa, bozor iqtisodiyoti sharoitida tabiatni muhofaza qilish va tabiatdan samarali foydalanishning iqtisodiy mexanizmlarini yaratishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Mazkur o’quv-uslubiy majmuada ba’zi juz’iy kamchiliklar, munozarali qarashlar va atamalar uchrashi mumkin. Shunga ko’ra majmua haqidagi fikr-mulohazalarini bildirgan hamkasblarga muallif o’z minnatdorchiligini bildiradi.
Manzilimiz: 707012. Guliston shahri, IV mavze, Universitet,