Leksiya vlsi sistemaların joybarlaw. Tiykarǵı túsinikler. Integral sxemalardı (IS) joybarlaw evolyuciyası. Ierarxiyalıq joybarlaw hám kóp dárejeli abstrakciyalar túsinikleri. Is bahası, isenimliligi hám tezligin muǵdarlıq bahalaw

Leksiya 1. VLSI sistemaların joybarlaw. Tiykarǵı túsinikler. Integral sxemalardı (IS) joybarlaw evolyuciyası. Ierarxiyalıq joybarlaw hám kóp dárejeli abstrakciyalar túsinikleri. IS bahası, isenimliligi hám tezligin muǵdarlıq bahalaw.
Cifrlı maǵlıwmatlardı qayta islew ideyası jámiyetimizge úlken tásir kórsetdi. Uzaq waqıt dawamında cifrlı kompyuterlerge isletilingen. Biraq endi ata-analardıń turaqlı evolyutsiyası hám mini-kompyuterler búgingi kúnde kúndelik turmısda keń qollanılatuǵın jeke hám portativ kompyuterlerge aylandı. Biraq, elektronikaning basqa barlıq tarawlarında cifrlı sheshimlerge ótiw tendentsiyası gúzetilip atır. Cifrlı maǵlıwmatlardı qayta islewdiń analogga salıstırǵanda abzallıqların tushungan kompyuter texnologiyaları menen baylanıslı bolmaǵan birinshi sanaattan biri ásbapsozlik edi. Kóp ótpey, onı baqlaw sistemaları gúzetip bardı. Jaqında biz telekommunikatsiya úskeneleri hám qarıydar elektroniğinin cifrlı formatına ótiwge gúwa boldıq. Kóbirek telefon maǵlıwmatları sımlı hám sımsız tarmaqlarda cifrlı túrde uzatıladı hám qayta islenedi. CD-lar jazıw dúnyasında revolyuciyaǵa alıp keldi hám olardıń arqasında cifrlı video bar.
Arnawlı kodlanǵan maǵlıwmatlardan paydalanǵan halda kompyuterlerdi jaratıw ideyası biziń waqıtımizning nátiyjesi emes. XIX ásirdiń baslarında Babbage (Babbage) parq mashinaları [Swade93] dep atalǵan úlken mexanik esaplaw apparatlarınıń payda bolıwın aldınan bilgen. Eger bul mashinalar zamanagóy elektronikada keń tarqalǵan bolıp qabıl etilgen ekilik wákillik emes, bálki bólshek sistemasınan paydalanǵan bolsa -de, tiykarǵı ideyalar júdá uqsas edi. 1834 de islep shıǵılǵan analitik mashina ulıwma paydalanıw ushın esaplaw apparatı retinde qabıllandı hám zamanagóy kompyuterlerge uqsas múmkinshiliklerge iye edi. Bunnan tısqarı, ol birpara tiykarǵı operatsiyalardı (qosımsha, alıp taslaw, kóbeytiw hám bóliniw) óz basımshalıq menen izbe-izlilikde ámelge asırǵanlıǵı sebepli, onıń jumıs siklogrammasi saqlaw hám qayta islew (islew) dep atalatuǵın eki jumıs rejimine iye edi, bul da zamanagóy kompyuterlerdiń islew principlerıden júdá parq etpeydi. Qosımsha operatsiyalardı ámelge asırıwdı tezlestiriw ushın ol hátte konveyerdan da paydalanǵan! Ókiniw menen aytamız, dizaynning quramalılıǵı hám baxası bul pikirdi ámeliy bolmaǵan halǵa keltirdi. Mısal ushın, i parq mashinası (onıń bir bólegi suwretde kórsetilgen). 1. 1) 25 000 mexanik bólimlerin óz ishine alǵan hám 17 470 funt sterlingge (jáne bul 1834 bahosida!).
Baha rejesinde elektr eritpesi jáne de nátiyjeli boldı. Birinshi cifrlı elektron sistemalar magnit basqarıw giltleri (yamasa ornı) den paydalanıwǵa tiykarlanǵan. Olardı qóllaw tiykarınan ápiwayı logikalıq shınjırlardı ámelge asırıw menen sheklengen. Búgingi kúnde bunday sistemalar poezd qawipsizligi sistemalarında da qollanılıp atır. Cifrlı elektron esaplaw dáwiri, álbette, elektr -vakuum lampalar payda bolıwı menen baslandı. Daslep olar derlik tek analog qayta islew ushın isletilingen bolsa -de, tez arada vakuum lampalar da cifrlı esap -kitaplardı ámelge asırıw ushın paydalı bolıp tabıladı. Tez arada birinshi tolıq ózgeshelikli kompyuterler jaratıldı.