LekCiya №12 Tema: Texnogen qa´siyetli ayriqsha jag´daylar ha´m olardan qorg´aniw is-ila´jlari Reje

Texnogen tusdagidagi ayrıqsha jaǵdaylarǵa 7 qıylı túrdegi jaǵdaylar kiredi:
1) Transportlardag̀i avarıyalar hám apatlar - ekipaj aǵzaları hám jolawshılardıń ólimine, hawa kemeleriniń tolıq bólekleniwine yamasa qattı zaqım aliwine hám de qıdırıw hám avarıya -qıdırıw jumısların talap etetuǵın avia apatlar ;
Órtg, jarılıwǵa, háreketleniwshi quramınıń aynıwına sebep bolǵan hám temir jol xızmetkerleriniń apat aymaǵındaǵı temir jol platformalarida, vokzal ımaratlarında hám qala jaylarında bolǵan adamlar ólimine, sonıń menen birge tashilayotgan kúshli tásir kórsetiwshi uwlı zatlı zat ( KTZM) lar menen apat jayına tutas aymaqtıń záhárleniwine alıp kelgen temir jol transportındaǵı apat hám páleketler;
Jarılıwlarǵa, órtlerge, transport qurallarınıń bólekleniwine, tashilayotgan KTZM lardiǹ zıyanlı ózgeshelikleri kórinetuǵın bolıwına hám adamlar ólimi ( jaralanıwı, záhárleniwi) ne sebep bolatuǵın avtomobil transportınıń apatı hám avarıyaları, sonday-aq, jol-transport hádiyseleri;
Adamlardıń ólimine, zaqım aliwine hám záhárleniwine, Metropoliten poyezdleri bólekleniwine alıp kelgen Metropoliten bándirgilerindegi hám tunellaridagi apatlar, avarıyalar, órtler;
Gaz, neft ónimleriniń otilib shıǵıwına, ashıq neft hám gaz fantanlarınıń janıp ketiwine sebep bolatuǵın magistral trubalardaǵı avarıyalar.
2) Ximiyalıq qáwipli obiektlerdegi avarıyalar. Aylana tábiy ortalıqqa tásir etiwshi uwlı zatlı zatlardıń ( avarıya jaǵdayında ) adamlar, haywanlar hám ósimliklerdiń kóplegen zaqım aliwine alıp keliwi múmkin bolǵan ximiyalıq qáwipli obiektlerdegi avarıyalar, órt hám jarılıwlar.
3) Órt-jarılıw qáwipi ámeldegi bolǵan obiektlerdegi avarıyalar. Texnologiyalıq processda portlaytuǵın, ańsat janıp ketetuǵın hám de taǵı basqa órt ushın qáwipli zatlar hám materiallar isletiletuǵın yamasa saqlanatuǵın obiektlerdegi adamlardıń mexanik hám termik zaqım aliwlerine, záhárleniwlerine hám ólimine, tiykarǵı islep shıǵarıw rezervleriniń nabit bolıwına, ayrıqsha jaǵdaylar aymaqlarında islep shıǵarıw tarawlariniǹ hám adamlar ómir aktivitiniǹ buziliwina alıp keletuǵın órtler hám jarılıwlar ;
Adamlardıń zaqım aliwina, záhárleniwine hám ólimine alıp keletuǵın hám de qıdırıw -qutqarıw jumısların ótkeriwdi, dem alıw shólkemlerin qorǵawdıń arnawlı inventarların hám quralların qollanıwdı talap etiwshi kómir kànlerindegi hám kán-ruda sanaatı daǵı gaz hám shań jarılıwı menen baylanıslı avarıyalar, órtler hám jınıslar jemiriliwi.