Лекция №1 основы алгоритмизации

Тармоқланувчи алгоритм

• Амалиётда чизиқли структурага эга бўлган масалалар кам учрайди. Қандайдир оралиқ натижаларга қараб алгоритм йўлини ўзгартиришга тўғри келади, яъни қандайдир мантиқий шарт бажарилишига қараб, ҳисоблаш жараёни у ёки бу тармоқ орқали кетиши керак.
• Мисол. ax2+bx+c=0 квадрат тенглама илдизларини топиш алгоритми. Унинг илдизлари қуйидаги формула бўйича ҳисобланади:
• Ҳисоблаш тартиби D=b2-4ac ифодани илдиз ости қиймати мусбат ёки манфий бўлишига боғлиқ. Агар D>0 бўлса, у ҳолда илдизлар ҳақиқий, агар D<0 бўлса илдизлар мавҳум.

Бу мисолни ечиш жараёнини қуйидаги босқичларга бўлиш мумкин:

• Бу мисолни ечиш жараёнини қуйидаги босқичларга бўлиш мумкин:
• 1) D=b2-4ac ни ҳисоблаш;
• 2) D>0 ёки D<0 шартларни текшириш;
• 3) агар D>0 бўлса, ҳақиқий илдизларни ҳисоблаш;
• 4) агар D<0 бўлса, мавҳум илдизларни ҳисоблаш.
• Кўрилган жараён учта арифметик босқични (1, 3, 4) ва битта мантиқий босқични (2) ўз ичига олади.

Арифмек босқич танланган формулалар орқали бажарилади. Мантиқий босқичда шарт текширилади. Шарт асосида алгоритмнинг керакли формула ҳисобланадиган қисмига ўтилади.

• Арифмек босқич танланган формулалар орқали бажарилади. Мантиқий босқичда шарт текширилади. Шарт асосида алгоритмнинг керакли формула ҳисобланадиган қисмига ўтилади.
• ax2+bx+c=0 тенгламанинг ечишни сўзли алгоритмини тузамиз.
• 1) бошланиш
• 2) киритиш a, b, c
• 3) D:=b2-4ac
• 4) агар D>0 бўлса 6 га ўтилсин
• 5) чиқариш "Ечими йўқ" 8 га ўтилсин
• 6)
• 7) чиқариш x1, x2
• 8) тамом.

Қуйидаги ифодани ҳисоблашнинг блок-чизмасини тузинг.

• Қуйидаги ифодани ҳисоблашнинг блок-чизмасини тузинг.
• x > 0 бўлганда, x+5,
• y = x  0 бўлганда, x-5.

Қуйидаги ифодани ҳисоблаш алгоритмининг блок-схемасини тузинг.

• Қуйидаги ифодани ҳисоблаш алгоритмининг блок-схемасини тузинг.
• x < 0 бўлганда, x2,
• y = x = 0 бўлганда, 25,
• x > 0 бўлганда, 1-x.