Lazerlar va lazerli spektroskopiya istiqbollari 5A140202-“Fizika

Yarimo’tkazgichli lazerlarda damlash va energetik sathlar. 
Jadal damlash ta’sirida yarimo’tkazgichlarda optik kuchaytirish invers 
bandlik shartini o’tkazuvchanlik zonasining tubidagi 
s
E
va valent zonaning 
yuqori chegarasida 
v
E
bajarilganda amalga oshiriladi.
Ruhsat etilgan (o’tkazuvchanlik) zonasining yuqori energetik ishchi 
sathlarini elektron bilan to’ldirish, valent zonaning quyi sathlarini to’ldirish 
ehtimolligidan kattadir. Shu sababli majburiy nurlanishli o’tish yutilish 
o’tishlaridan ustunroq bo’ladi (1.11 – rasm). 
Optik kuchaytirish kattaligi damlash intensivligiga hamda nurlanish 
rekombinatsiyasi ehtimolligiga va temperaturaga bog’liq bo’ladi.
YAL larda lazer materiali (faol muhit) sifatida to’g’ri zonali 
yarimo’tkazgichlar qo’llaniladi (masalan: 
GaAs
, 
CdS
, 
PbS
). Ularda 
nurlanishning kvant chiqishi 100 % ga etishi mumkin. To’g’ri bo’lmagan zonali 
yarimo’tkazgichlarda 
Si
Ge
,
xozircha YAL lar bunyod etishga erishilganicha 
yo’q. YAL lar uchun lazer materiallarining ko’p turli ekanligi YAL da keng 
spektral diapazonda lazer nurlanishi olishga imkon beradi.