Epidemiologiya. Lassa shahrida 1969-yilda missionerlar orasida yuqori kontagioz virus kasalligi paydo b o 'lg an .S ’erra-L eo n e va Liberiyada epidemiya holatlari kuzatilgan. Afrikaning boshqa mamlakatlari (Fil suyagi qirg'og'i, Gvineya, Mali, Mozambik, Sinegal va boshqa) da ham infeksiya o'choqlari topilgan. O'lim holati 36—67% ni tashkil etadi. Infeksiya rezervuari harbiy Afrikada keng tarqalgan so'rg'ichli kalamushlar(Mastomus natalensis) hisoblanadi. Virus hayvon organizmida uzoq m uddat saqlanadi. Siydik, so'lak, respirator trakt sekretidan ajralib chiqadi. Qurigan ajralmalarda uzoq saqlanadi. Odam alim entar va havo-tom chi yo'li orqali zararlanadi. Bemor odam atrofmuhit uchun xavfli hisoblanadi. Virus bem or odam qonida, ajralm alarid a (axlat, qusuq m assalari,siy d ik ), so ‘lak to m c h ila rid a aniqlangan. Zararlanish havo-tom chi yo'li orqali, teriga bem om ing qoni yoki ajralmalari tushganda virus mikrotravmalar orqali kiradi. Shu bilan birga tibbiyot va laboratoriya xodimlari orasida ham uchraydi. Bemordan virus ajralishi 1 oy va undan ortiq davom etadi. Transmissiv o'tishi ham ehtim oldan xoli emas. M avsumiylik xos emas. Lassa isitmasining boshqa mam lakatlarga tarqalishi va u yerda infeksiya kontakt orqali tarqalib, avjiga chiqishi mumkin (bemor odam inkubasion davrda boshqa mamlakatlarga borganda).
Patogenezi. Lassa isitmasi arenoviruslari organizmga turli xil yo'llar bilan nafas va hazm tizimi shilliq qavati orqali, infisirlangan material bilan aloqada teri m ikrotravm alari orqali kirishi m um kin. Kirish darvozasida sezilarli o'zgarishlar kuzatilmaydi. Lekin ba’zi bem orlarda hazm tizimi a ’zolari zararlanishi belgilari (ko'ngil aynishi, qusish, ichi ketishi), boshqa bemorlarda esa nafas tizimi zararlanishi belgilari (zotiljam , o'pka shishi) kuzatilgan. Lassa isitm asining xarakterli xususiyati bu-virus gemotogen dissiminasiyasi bilan infeksiya tarqalishi va ko'pgina a’zo va tizim larning zararlanishidir. Eng birinchi navbatda qon-tom ir devori zararlanadi, tom ir sinuvchanligi ortadi, gemostaz chuqur o'zgarishlari yuzaga keladi va DVS sindromi rivojlanadi, bu trom bogemorragik sindrom bilan namoyon bo'ladi. Klinikasida bu sindromning ustun turishi Lassa isitmasini gemorragik isitmalar guruhiga kiritilishiga olib keldi. Qon ketishi (ko'pincha diffuz xarakterda) ko'proq ichak, jigar, m iokard, o'pka va bosh miyada kuzatiladi. K o'p m arta qusish va diareya natijasida degidratatsiya yuzaga keladi. Qon aylanish hajmi kamayadi, arterial bosim pasayadi, buyrak faoliyati buzuladi va gipovolemik shokning boshqa simptomlari kuzatiladi. O 'tkir jigar etishmovchiligi kelib chiqishi mumkin. Ba’zi hollarda infeksiontoksik shokning manzarasi yuzaga chiqadi. Lassa isitmasi bilan og'rigan bem orlar qon zardobida spetsifik antntelalar aniqlanadi. Endem ik xududlarda 5-10% aholida antitela topilgan bo'lsa-da, faqat 0,2% aholida kasallik klinik belgilari kuzatilgan. Bu Lassa isitmasining yengil shakllari va sim ptom siz kechishi hollarida aniqlanm ay qolishini ko 'rsatad i. Lassa isitm asi bilan qayta kasallanish kuzatilm aydi. Im m unitet davomiyligi haqida m a’lumot yo'q
Do'stlaringiz bilan baham: |