Landshaft dizayni va interyer

51 
18 - rasm.
Tushli suvbо‘yoq ustidan akvarel grafikasini qо‘llash misoli. Toshkent shahridagi 
Yunusxon maqbarasi misolida. 
Ba`zan me`moriy chizmalarni ishlab chiqishda trafaret bо‘yicha ton va nursoya 
berish usullari qо‘llaniladi. Nabryzg (sachratish) texnikasi о‘ziga xos xususiyatga 
ega. Qattiq va yupqa qog‘ozdan ishlov berilayotgan yuzaga mos shablonlar kesib 
olinadi va varoq ustida rezinali yelim yordamida yopishtiriladi. Sachratish ma`lum bir 
tongacha pul’verizator, agrograf yoki qо‘lda tish shyotkasi orqali amalga oshiriladi; 
bu yuzaning о‘lchamiga ham bog‘liq. Ish davomida doska gorizontal holda turgan 
bо‘lishi shart, u bu holatda bо‘yoqli qatlam qurigunicha turishi shart. Katta yuzalarga 
bо‘yoq berish jarayonida shablonlar och rangda qolishi kerak bо‘lgan joylar uchun 
qilinishi kerak. Zamonaviygrafikada quruq tortsevaniye,ya’ni nimquruq mо‘yqalam 
yordamida ishni tugallash usuli tipografiya bо‘yoqlari yordamida amalga oshiriladi. 
Shablonlar kal’kadan tayyorlanadi va chizmaga rezinali yelim yordamida 
yopishtiriladi, unga ishlov berib chiqilgan bо‘lishi shart. Bu uslubning о‘ziga xosligi 
shundaki, о‘xshamayqolgan qismlar bо‘yog‘i hali qurimaganida bemalol tozalab 
chiqilishi mumkinligidir. Shablonlar olib tashlangandan sо‘ng rezinali yelim barmoq 
va о‘chirg‘ich yordamida osonlikcha olib tashlanishi mumkin, hech qanday iz 

---

52 
qolmaydi. Bu uslub chizmaga ishlov berish jarayonini yanada tezlashtiradi, shunda 
quruqqog‘oz bо‘yiga ishlanishi kerak bо‘lgan suvbо‘yoq yoki sachratib ishlash 
jarayoni ancha sekindir.
Sachratib ishlangan chizmalar juda jonlidir, chunki har xil materiallardan (tush, 
guash) va sachratib ishlash kuchi (pul verizator qancha yaqin bо‘lsa, shuncha yirik) 
tо‘g‘ri foydalana turib yuzaning mukammal qoplanishiga, tekis bо‘yalishiga har xil 
tonal nursoya, fakturali, yengil berilishiga erishish mumkin. 
Tushdan tashqari sachratish texnikasida akvarel, guashdan tashqari bronza va 
alyuminiydan foydalaniladi. Aralashmani tayyorlash uchun bronza yoki alyuminiy 
kukuni tabiiyyelim bilan aralashtiriladi, sо‘ngra iliqsuvda aralashtiriladi. Alyuminiy 
yoki bronzadan qoplamani mо‘yqalam yordamida ikki martada amalga oshirish 
mumkin, ikkinchi marta birinchi yо‘nalishga nisbatan perpendikulyar bо‘lishi shart. 
Bronza, alyuminiy chizmada real materiallarni kо‘rsatish uchun hamda dekorativ 
uslub ya’ni, osmon, tog‘lar va suvni ifodalash uchun ishlatiladi. 

---