Лабораторная работа №2 Исследование биполярного транзистора

22-Laboratoriya mashg‘ulot.
Dinistorlar, yarim boshqariluvchi tiristorlar, to‘la boshqariluvchi tiristorlarni sxemalarini o‘rganish.


Ishni bajarishdan maqsad. Dinistorlar, yarim boshqariluvchi tiristorlar, to‘la boshqariluvchi tiristorlarni sxemalarini o‘rganish.
Ishga oid nazariy tushunchalar. Ma’lumki, paralel ulangan zanjirni elementlari bir-xil qiymatdagi kuchlanish ta’sirida bo‘ladi. Barcha qarshilikni boshini bir nuqtaga va oxirini ikkinchi nuqtaga ulash paralel ulash deb ataladi. Paralel ulangan tarmoqlarda kuchlanish bir xil bo‘ladi, ya’ni U=U₁=U₂=…=U_n=U; Xar-bir tarmoqdagi tok kuchi shu tarmoqlar kuchlanishlariga to‘gri, qarshiliklariga teskari proportsional. Tarmoqlardagi toklarning yig‘indisi tarmoqlanishgacha bo‘lgan tokka teng, ya’ni I=I₁+I₂+I₃+…I_n; paralel zanjirni ekvivalent o‘tkazuvchanligi aloxida tarmoqlar o‘tkazuvchanligining yig‘indisiga teng, ya’ni


g=g₁+g₂+g₃+…+g_n;


3.Ishni bajarish tartibi.
1. Keltirilgan printsipial sxema yig‘ilsin.
*

~ U R L C

T₂
T₁

2-rasm. Iste’molchilarni parallel ulash.

2. T₁ va T₂ ulagichlarni uzib aktiv qarshilikdan iborat bo‘lgan zanjir xosil qilinsin. SHu zanjirdagi tok va kuchlanishlar tushuvi o‘lchansin. O‘lchov natijalari jadvalga yozilsin.

3. T₁ ulagichni ulab aktiv-sigim qarshilikli zanjir yigilsin, T₂ ulagich uzilib tok va kuchlanishlar tushuvi o‘lchansin. O‘lchov natijalari jadvalga yozilsin.
4. T₂ ulagichni ulab T₁ ulagich uzilib aktiv-induktiv qarshilikli zanjir yigilsin va zanjirdagi tok va kuchlanishlar tushuvi jadvalga yozilsin.
5. T₁va T₂ ulagichlar ulab aktiv-induktiv-sigim qarshiliklardagi tok va kuchlanishlar tushuvi o‘lchansin. O‘lchov natijasi jadvalga yozilsin. Olingan natijalar asosida xar bir xolat uchun vektor diogramma qurilsin. Xisoblangan natijalarni vektor qiymatlariga qarab taqqoslansin.

Jadval-2

Tekshirilayotgan zanjir

O‘lchashlar

Xisoblashlar

I

‘

U

IR

IL

Ic

Y

gR

bL

bc

f

S

Cos

R

R, L

R, C

R, L, C

4.Xisoblash fo‘rmulalari.
1. Y=I/U zanjirni to‘la o‘tkazuvchanligi.
2. g=I_R/U R ni aktiv o‘tkazuvchanligi.
3. b_L=I_L/U induktiv o‘tkazuvchanlik.
4. L=b_L/2f g‘altak induktivligi Gn.
5. b_c=I_c/U sig‘im o‘tkazuvchanlik Cm.
6. C=b_c/2f kondensator sig‘imi. f.
7. cos=g_R/Y quvvat koeffitsenti.
8. P=IUcos aktiv quvvat, kVt.
9. Q=IUSin reaktiv quvvat, Var.
10. S=IU to‘la quvvat, kVa.

Tavsiya etilgan asosiy adabiyotlar:

1. Tittse Ye. Shenk K. Iskusstvo poluprovodnikovoy sxemotexniki. M., Mir., 1990.

2. Xorovits N. Xill N. Iskusstvo poluprovodnikovoy sxemotexniki. T1., M., Mir., 1985.
3. Fedorkov B.G. Mikrosxemы TSAP i ATSP. M.,1990.
4. Aleksenko A.G. i dr. Primeneniye pretsizionnыx analogovыx sxem. M., 1985.
5. Shilo V.L. Populyarnыye tsifrovыye mikrosxemы. M., 1989.
6. Puxalьskiy G.I., Novoselьtseva T.Ya. Proyektirovaniye diskretnыx ustroystv na integralьnыx mikrosxemax. M., 1990.
7. Yevstifeyev A.V. Mikrokontrollerы AVR semeystva Tinny i Mega firmы «ATMEL». M., Dodeka-XXI, 2004.

Qo`shimcha adabiyotlar:

1. Stashin V.V., Urusov A.V., Mologontseva O.F. Proyektirovaniye tsifrovыx ustroystv na odnokristalьnыx mikrokontrollerax. M., 1990.
2. Bulыchev A.L. i dr. Analogovыye integralьnыye sxemы. Mn., 1985.
3. Golubtsov M.S. Mikrokontrollerы AVR: ot prostogo k slojnomu. M., Solon-press., 2003.
Internet saytlari:
1. www.Ziyo.net
2. www. Referat.uz

Mundarija.

№	Laboratoriya ishlari mavzulari	bet
1	Xavfsizlik texnikasi qoidalarining asoslari	3
2	O`zgarmas tok chiziqli zanjirlarini tadqiq qilish	5
3	Bir fazali transformatorning xarakteristikalari va parametrlarini tadqiq qilish	7
4	Yarim o`tkazgichli diodlar, stabilitronlar, tiristorlarni tadqiq qilish	10
5	Triodli tiristorning kommutatsion tugunini tadqiq etish	13
6	Tranzistorlar va tiristorlarni impulьsli boshqaruv impulslarini transformatorli shakllantirgichlarini tadqiq qilish	15
7	Maydonli tranzistorlar (MOSFET)ni tadqiq qilish	17
8	Kuch diodlarini tadqiq qilish	20
9	Parametrik stabilizatorni tadqiq qilish	23
10	Kompensatsion stabilizatorni tadqiq qilish	25
11	Yarim o`tkazgichli diodni tadqiq qilish	27
12	Nochiziqli qarshiliklarga ega elektr zanjirlarni tadqiq qilish	29
13	Operatsion kuchaytirgichlarning asosiy sxemalarini tadqiq qilish	31
14	Binopolyar tranzistor asosidagi bir kaskadli kuchaytirgichning xarakteristikalarini tekshirish	32
15	Maydonli tranzistor asosidagi bir kaskadli (UI) kuchaytirgichlarning xarakteristikalarini tekshirish	36
16	Operatsion kuchaytirgich asosida yig`ilgan intertirlamaydigan va intertirlaydigan kuchaytirgich sxemasini o‘rganish	42
17	Diodli kalitlar sxemalarini o‘rganish;	43
18	Tranzistorli kalit sxemalarini o‘rganish;	44
19	Kollektor-baza bog`lanishli o‘z-o‘zidan tebranuvchi multvibrator sxemasini o‘rganish;	45
20	Operatsion kuchaytirgich asosidagi komparator va integrator sxemalarini o‘rganish;	46
21	Zatvori izolyatsiya qilingan tranzistorlar va ular asosidagi modullarni o‘rganish.	47
22	Laboratoriya ishi№22. Dinistorlar, yarim boshqariluvchi tiristorlar, to‘la boshqariluvchi tiristorlarni sxemalarini o‘rganish	48
23	Adabyotlar	36 soat