Лаборатория маш\улоти №1

Адабиётлар 
1.
 
Азимов И.Г., Ҳамроқулов А.К. Собитов Ш.С. Умумий ва спорт 
физиологиясидан амалий машғулотлар. Т. Ўқитувчи, 1992, 4-12-б.
2 .
 
Гуминский А. – Руководство к лабораторным занятиям по общей и 
возрастной физиологии. М., 1990, 12-23 с. 
 
Лаборатория машғулоти № 2 
Мавзу: Бақани ҳаракатсиз ҳолатга келтириш усуллари 
 
Ишнинг мақсади
: Бақани ҳаракатсиз ҳолатга келтириш усуллари билан 
танишиб чиқиш. 
Идентив - ўқув мақсади:
1.
 
Бақанинг бош мияси ва орқа мияси механик ҳамда химиявий таъсиротлар 
натижасида ҳаракатсиз ҳолатга келтириш усулларини ўрганиб олади. 
2.
 
Бақани ҳаракатсиз ҳолатга келтириш усулларини амалда қўллай олиши 
натижасида, ундан лаборатория тажрибалари ўтказиш учун кўргазмали 
қурол сифатида фойдалана олади.
Керакли жиҳозлар ва материаллар:
бақа, препаровал нина, қайчи, эфир, 
спирт, уретан. 

 
Ишнинг бажарилиши 
Бақани ҳаракатсиз ҳолатга келтиришнинг 3 та усули мавжуд: 
1)
Бош мия ва орқа мияни бузиш. 
Бақани чап қўлга олиб, шу қўлнинг 
кўрсаткич бармоғини бақанинг устки жағига қўйиб, бошини пастга эгамиз. Шу 

---

7 
ҳолатда бақа бошининг энса қисмида чуқурча ҳосил бўлади. Шу чуқурчага 
препаровал нинани киритиб, аввал орқа мияни, кейин бош мияни бузамиз. Шунда 
бақанинг барча мускуллари бўшашиб, унда хеч қандай рефлектор реакциялар рўй 
бермайди, бақани ҳаракатсиз ҳолга келтиришнинг бу усулида жуда кам қон 
йўқотилади. 
2) Бош мияни декапитация йўли билан олиб ташлаш ва орқа мияни 
бузиш. 
Бунда ҳам бақани чап қўлга олиб, ўнг қўлимиздаги қайчи билан бақанинг 
юқориги жағ қисмининг ноғора пардаларининг орқа чегарасидан кесиб 
ташлаймиз. Шунда бош билан бирга бош мия ҳам кесилиб кетади. Кейин очилиб 
қолган орқа мия каналига препаровал нинани киритиб, орқа мияни бузамиз.