Laboratoriya mashg‘ulotlari

Deksametazonva fenil etilli spirtni  tarkibini miqdoriy tahlili . 

Tekshirishlarni korxona usuliga mos bo‗lgan YUSSX usulida olib boriladi. 

Reaktivlar: 

0,04 M bufer: 13,6 g tetrabutilammoniya gidrogensulfat tortib 100 ml o‗lchov kolbasiga 

solinadi  va  800  ml  distillangan  su  bilan  eritiladi.  34  ml  1N  NaOH  ,  0,74  g  limon  kislota  va 

4,68 g quruq  natriy fosfat ikki marta o‗rin almashuvchi qo‗shiladi. rn ko‗rsatkichlari 6,6 va 

7,0 gacha o‗tkaziladi. Belgigacha bilan distillangan suv bilan etkaziladi. 

Sitrat buferi, rn4,9 : 0,2 g limon kilota va 0,14 natriy sitratni 8000 ml distillangan suvda 

eritiladi.  rn  ko‗rsatkichlari  6,6  va  7,0  gacha  o‗tkaziladi.  Belgigacha  bilan  distillangan  suv 

bilan etkaziladi. 

Ichki standart eritma: 

0,1% propilgidroksibenzoat ni metanoldagi eritmasi. 

Standart eritma: 

2,4  g  (aniq  tortma)  fenil  etil  spirtdan  100  ml  hajmli  kolbaga  solib,  10  ml  etanol  bilan 

eritiladi va sitrat buferi bilan hajmni belgigacha to‗ldiriladi, rn = 4,9. 

0,080 g (aniq tortma) o‗lchanib natriy metasulbenzoat deksametozon ishchi standart ni 

100 ml o‗lchov kolbasiga solinadi. 

25,0 ml (aniq hajm) olib eritmaA o‗sha kolbaga solib, ultra to‗lqinda eriguncha ishlov 

beriladi. Sitrat buferi bilan hajmni belgigacha to‗ldiriladi, rn = 4,9. Eritma B. 

10  ml  (aniq  hajm)  olib  eritma  B  50  ml  o‗lchov  kolbasiga  solib,  2  ml  standart 

eritmasidan  qo‗shib,  sitrat  buferi  bilan  hajmni  belgigacha  to‗ldiriladi,  rn  =  4,9.  Ikkinchchi 

standart eritmani xuddi shu usulda tayyorlanadi. 

Tekshirilayotgan eritma. ikkita har xil namunani har seriyadan tanlaniladi. 

Usuli:  10  ml  (aniq  hajm)  olib,    50  ml  o‗lchov  kolbasiga  solib,  2,0  ml  standart 

eritmasidan qo‗shib, sitrat buferi bilan hajmni belgigacha to‗ldiriladi,  rn  = 4,9. Aralshtiriladi 

va membranali filtr orqali filtrlanadi. 

Xromatografik kolonkaga 20 mkl dan standart va tekshirilayotgan eritmalarni solinadi. 

Saqlash vaqti va dog‗ yuzasini nisbiy hisoblab topiladi. 

Xromatografirlash muhiti: 

Kolonka:  15×4,6 m zanglamaydigan po‗lat 

Harakatlanuvchi faza: Metanol: 0,04 M bufer (60:40) 

Harakatsiz faza :  

ODS – gipersil, zararcha o‗lchami - 5μ 

Oqim tezligi : 1,2 ml/daq 

Aniqlanish: UB, 254 nm  to‗lqin uzunligi 

Kiritish hajmi: 20 mkl 

Mezgirligi: 256 

Harorat : 30°S 

Nisbiy saqlab turish vaqti:  

Fenil etilli spirt: 0,6 

Ichki standart: 1,0  

---

344 

 

Deksametazon: 1,9 

YUSSX  sharoiti  absolyut  hisoblanmaydi,  shuning  uchun  bu  paramtrlarni  nisbatini 

harakatlanuvchifaza  va  oqim  tezligi,  kolonkaning  ishlatilishni  samaradorligiga  mos  kelishi 

kerak. 

Standart va tekshirilayotgan eritmani dog‗ yuzasini ishlatib, konsentratsiya hisoblaniladi. 

Hisoblash: 

1. Fenil etilli spirt tarkibining tahlilni (X) % larda quyidagi formula orqali topiladi: 

100

100

10

50

50

10

100

25

100















Р

m

А

A

X

ст

ст

обр

 

bu erda: 

A

obr

 – tekshirilayotgan eritmaning xromatogrammasidagi deksametazon dog‗ining yuzasi 

A

st

- standart eritmaning xromatogrammasidagi deksametazon dog‗ining yuzasi

 

m

ct

- fenil etilli spirtning standart namunasining tortmasi, g 

R – quritilgan substansiyan i moddaning tarkibi, % 

2. Deksametazon tarkibining tahlilni  (Y)% larda quyidagi formula orqali topiladi: 

100

100

10

50

50

10

100













Р

m

А

A

Y

ст

ст

обр

 

bu erda: 

A

obr

 – tekshirilayotgan eritmaning xromatogrammasidagi deksametazon dog‗ining yuzasi 

A

st

- standart eritmaning xromatogrammasidagi deksametazon dog‗ining yuzasi

 

m

ct

- fenil etilli spirtning standart namunasining tortmasi, g 

R – quritilgan substansiyan i moddaning tarkibi, % 

Xromatografik tizimining yaroqliligini tekshirish: 

Assimetriya koeffitsient dog‗ining 0,80 va 1,6 oralig‗ida bo‗lishi kerak. 

Feniletil va ichki standart dog‗laring bo‗linish kriteriysi 5,0 dan kam bo‗lmasligi kerak. 

Dog‗larning vaqti ±10 chetlanish ruxsat beriladi: 

feniletilli spirt : 156 se 

Ichki standart : 272 sek 

Deksametazon : 517 sek