aksariyat hollarda til ostiga (sublingval) qabul qilinadi. Shifokor dorilarni qabul qilish tartibini
belgilaydi. Til ostiga qabul qilingan dori vositalari mahalliy va umumiy ta‘sir etadi: og‗iz
shilliq qavati orqali dori moddasi tez so‗riladi; oshqozon-ichak va jigar to‗siqlaridan xalos
bo‗ladi va tez umumiy qon aylanish tizimiga qo‗shilib ketadi. Odatda, til ostiga kuchli ta‘sirga
Kukunlar mikroskop yoki lupa ostida (kunduzgi yoruglikda) ko‗riladi. Dori moddasi
sutqandida tekis tarqalgan bolishi kerak. Rangli, kuchli hidli va mazali byuretkalar bo‘lsa,
Buning uchun to‗yingan eritma tayyorlanadi va aniq o‘lchangan modda o‘lchov
kolbasiga solinadi hamda ustiga kerakli hajmda suv solib, og‗zi yopiladi va suvli hammomda
eritiladi. Iliq holatda 10— 15 daqiqa qoldiriladi va asta-sekin (havoda) sovitiladi.
quyidagicha ish olib boriladi. Tayyorlangan eritmadan bir necha tomchi brom oynachasiga
69
tomiziladi. So‗ngra oldin qizdirilgan keyin sovitilgan platina shpatelda kukun olinadi va
tomizilgan tomchilarning biriga qo‗shiladi. Bunda agar kukunda izomorf kristall boMsa,
tomchining tiniqligi yo‗qoladi va kristallar hosil bo‗ladi, kristal tomchining ustini qoplaydi.
Masalan, CH
3
COONa, segnet tuzi.
B)
izomorfkristallbilanqo‗shilgandakristallkristallashadi,
lekino‗ziesakristallanmaganmoddalarningto‗yinganeritmalariquyidagichatekshiriladi.
Pipetkayordamidabirnechamlto‗yinganeritmadanolib,
ehtiyojlikbilanchetlarigatekkizmasdankichkinaprobirkagasolib,
og‗zirezinaprobkabilanyopiladi.
So‗ngraplatinashpatelyordamidatekshiruvchiqo‗shiladi,
probirkayopiladivaqiyshatirilganholatdabirnechasoatgaqoldiriladi.
Agarnamunadamikroskopikkichikizomorfkristallarbo‗lsa,
birnechasoatdankeyinprobirkaningpastkiqismidakattakristallarniyokiturlikattalikdagidruzlami
ko‗rishmumkin.
Masalan: Na
2
B
4
0
7
, CuS0
4
.
Metallivako‗mirlikukunlarzarrachalariningkattaligimikoskopostidaquyidagichatekshirila
di.
Buyumoynachasiga (rangsiz, tekislanganvagazlarningpu- fakcha, saqlanmagan) 0,02—
0,03 gkukunsolinadi, ustiga 1—2 tomchiH
2
0 qo‗shiladivaasta-sekinisitilib, sutshakarieritiladi.
So‗ngrapastolovdayog‗simonqoldiqqolgungachabug‗latiladivamikroskopostida
200
martakattalashtirilganholdako‗rilad,
shilliqbo‗lmaganmetallzarrachalariningkattaligiokulyarmikrometrdako‗riladi.
Mikrotekshirishning
2-usulida
0,02
—
0,03
gbuyumoynachasidakanadabalzamibilanyaxshilabaralashtiriladi.
So‗ngraisitib,
havopufakchalariyo‗qotiladi (isitib) vaoynachabilanyopib, yuqoridagidektekshiriladi.
Inyeksiondorishakllari
(inyeksiyauchuneritmalar,
suspenziya,
emulgatorlar)
albattaquyidagiko‗rsatkichlarbo‗yichame‘yoriyhujjatdakeltirilgan
«Inyeksiyauchundorishakllari» vaxususiymaqolalardakeltirilgantalablargabinoantahlilqilinadi:
tashqiko‗rinishi (tavsiflanishi); sterilizatsiyavaquyishshartlari; chinligi; tiniqligi; rangliligi;
kislotaliligiyokiishqoriyligi, pHimexanikaralashmalar; zichligi; quyushqoqligi; yotmoddalar;
osmolyarligi; to‗ldirilishhajmi (ampula, flakonvab.); pirogenligiyokibakterialendototsinlar
(LALtest); toksikligi (zaharliligi); sterilligi; zarrachalarkattaligi (suspenziyalaruchun);
miqdoriytahlil.
Inyeksiyauchunishlatiladiganquruqdorishakllariquyidagiko‗rsatkichlarbo‗yichatahlilqili
nadi: tashqiko‗rinishi (tavsiflanishi), chinligio'rtachaog‗irligivaog‗irligibo‗yichabirxilligi;
tiniqligi; ranglilik; kislotalikyokiishqoriyligi, pHimexanikaralashmalaryotmoddalar; lar
(LALtest);
toksikligi
(zaharliligi)
—
xloridlar,
sulfatlarvab.;
quritkichdagimassaningyo‗qotishiyokisuv
(K.Fisherusulidaaniqlanadi);
idishdagidorimoddaog‗irligi
(ampula,
flakonvab.);
sulfatkulivaog‗irmetallarsterilligi;
dozalarningbirxilligi; miqdoriytahlil.
ParenteraldorimoddalamingrangiDFXInashridakeltirilgan
«Suyuqliklarningranginianiqlash»
maqolasibo‗yicharangliliketalonlaribilanyokixususiymaqoladakeltirilganko‗rsatmalarbo‗yicha
aniqlanadi.
Inyeksioneritmalarningidishlardagihajminominalhajmdanko‗pbo‗lishikerak. Hajmi 50
mlgachabo‗lganidishlargato‗ldirilganeritmasikalibrlanganshpritsyordamida
50
mlvaundanko‗pbo‗lganida — kalibrlangansilindrlardaharorat 20±2°Cdaaniqlanadi.
Eritmalar hajmi nominal hajmdan kam bo‗lmasligi kerak. Parenteral dori vositalari
umumiy yoki xususiy maqolalarda keltirilgan usullarda sterilizatsiya qilinadi.
Shuningdek, bunday dori vositalari mexanik aralashmalarga tekshiruvdan o‗tishi kerak.
Quruq parenteral dori vositalarining o‗rtacha og‗irligi tekshiriladi. Bunda 20 ta ochilgan
idish 0,001 g aniqlikda alohida- alohida og‗irliklari o‗lchanadi, idish ichidagi dori moddasi
suv yoki maqolada keltirilgan erituvchi yordamida yuviladi, 100—105°C haroratda 1 soat
70
davomida quritiladi. Idish va boshqa vositalarining og‗irligi yana oichanadi.
So‗ngra 20 ta idishning o‗rtacha og‗irligi va har bir idishdagi dori moddasining og‗irligi
hisoblanadi.
0‗rtachaog‗irlikdanfarqharbiridishdagiog‗irlikjadvaldakeltirilganchetlanishlargamoskeli
shivabuchetlanishlar ±15% danoshmasligikerak.
Agar 2 taidishdagimoddaog‗irligidagichetlanishjadvaldagigamoskelmasa, lekin ±15%
danoshmasa, undatekshiruvlaryana 40 taidishdaolibboriladi.
Bundatopilganchetlanishlardanbittasihamjadvaldagidankattabo‗lmasligikerak.
20
taidishdagimoddaningo‗rtachaog‘irlikdagichetlanishixususiymaqoladakeltirilgannominalmiqd
organisbatan
±5%
gachabo‘lishikerak.
0,05
gvaundankamog‘irlikdadorimoddasinisaqlaydiganinyeksiyauchunquruqsterildorivositalarivas
us-
penziyalardadozalarbirxilligitekshiriladi.Tekshirishlar
10
taidishdaalohida-
alohidahususiymaqoladagimiqdoriytahlildagiusullaryordamidaolibboriladi.
Idishlardagidorimoddamiqdorinominaldan
±15%
gachachetlanishimumkin.
Agarharbiridishdanchetlanish
±15%
oshibketsa-yu,
lekin
±25%
gachabo‗lsa,
undatekshiruvlarqo‗shimchayana
20
taidishdaolibboriladi.Bundaharbiridishdagimoddamiqdordagichetlanish
±15%
danoshmasligikerak.
Suspenziyalaruchunqatlamlarajralishitekshiriladi.
Bundaagarxususiymaqolalardaboshqayo‗riqlarko‗rsatilmaganbo‗lsa,
suspenziyalarchayqatibboMgandanso‗ngqatlamlarningajralishvaqti
5
daqiqadankambo‘lmasligikerak.
Suspenziyalar 0840 sonli ignadan shpritsga osongina o‘tishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: 
