Ampulalarni kavsharlashdan oldin, uning kapillyaridagi suyuqlik yo‗qotiladi. Aks
holda ampula yupqalashib, sterilizatsiyaga bardosh bera olmaydi. Ampulalar alanga, elektr
toki va plastmassa yordamida kavsharlanadi. Korxona sharoitida ko‗proq alangada
kavsharlash usulidan foydalaniladi. Alangada kavsharlash kapillyar uchini eritish va uni
Ampuladagi eritmalarni sterillash. Kavsharlangan ampulalarning sifati qurollanmagan
ko‗z bilan tekshirilib ko‗riladi va yaroqliklari sterilizatsiyaga uzatiladi. Dorilarni sterillash
60 daqiqa, yuqori haroratga chidasiz moddalarni esa tindalizatsiya usuli bilan 60-65
ta xona o‗rtasida joylashgan bo‗lib, har ikki tomonda eshiklari bo‗ladi. Bir tomondan
ampulalar joylashtirilib, sterilizatsiya tugagach, ikkinchi tomondan olinadi. Avval
kameraning ilonsimon naylariga bug‗ yuborilib isitiladi, so‗ng bug‗ kameraning o‗ziga
yuboriladi. Kameradagi harorat, bosim va sterilizatsiya vaqti avtomatik usulda olib boriladi.
Sterilizatsiya davrida singan, darz ketgan yoki kavsharlanmagan ampulalardagi suyuqlik
chiqib ketadi va ampula bug‗ bilan to‗lib qoladi. Bunday ampulalarnit ajratib olishni
osonlashtirish maqsadida sterilizatsiya vaqti tugagach, kamera xona haroratidagi rangli suv
bilan to‗ldiriladi. Ampulalar sovigach bosimlar farqi hisobiga darz ketgan yoki yomon
kavsharlangan ampulalarga suyuqlik kirib, ularni rangga bo‗yaydi. So‗ng suyuqlik kameradan
327
nasos yordamida qaytarib idishiga o‗tkaziladi. Avtoklavni ochib ampulalarni olgach, ularni
qaynoq suv bilan yuviladi va rangga bo‗yalgan ampulalar terib tashlanadi. Har bir martalik
sterilizatsiyaga olingan ampulalar soni steril seriya deb yuritiladi.
Kimyoviy usul. Haroratga chidamsiz bo‗lgan dorilar kimyoviy usulda sterillanadi. Bu
maqsadda oksibenzoy kislotaning metil va propil efirlari 0,03-0,1% gacha xlorbutanol, krezol
fenollar 0,5% miqdorigacha qo‗shiladi. Bu moddalar organizm uchun befarq bo‗lmaganligi
uchun kam miqdorda ishlatiladi, lekin ko‗rsatilgan dozada eritmadagi mikroorganizmlarni
o‗sishdan to‗xtatadi.
Filtrlash orqali sterillash. Eritmalarni mexanik usulda sterillash "Millipor", "Vladipor",
"Bakterial shamchalar" orqali suzish bilan amalga oshiriladi.
Gaz yordamida sterillash. Bu maqsadda etilen oksidi, metil bromid, karbonat angidrid,
xladon (freon)lar aralashmasi ishlatiladi. Sterilizatsiya gazogenerator yoki mikroaerostatlarda
amalga oshiriladi. Bunda harorat 18-55 5o 0S, nisbiy namlik 80%, sterilizatsiya vaqti 4-16
soatgacha, gazlar aralashmasining dozasi 1200-2000 mg/dm 53 0 ni tashkil etadi yoki
normativ texnik hujjatda ko‗rsatilgan boshqa sharoitda sterillash mumkin.
Radiatsion usulda sterillash. Bu usulda sterillash gamma-qurilmalarda, elektronlar
tezlashgichida yoki boshqa radiatsion manbalar yordamida amalga oshiriladi. Bunda
ishlatiladigan doza 15-25 kg (2,5 m/rad) yoki sharoitga qarab boshqacha dozalar bo‗lishi
mumkin. Har bir buyum yoki dori turi instruksiyasida ko‗rsatgan doza va vaqtga muvofiq
sterillanadi.
In‘eksion eritmalarning sterilligini bakteriologik laboratoriya tomonidan nazorat qilib
turiladi.
Quyidagi keys – talabalarni-in‘eksion erituvchilar va ularga qo‗yilgan talablar.
In‘eksion erituvchilardan foydalanish imkoniyatlari. Asosiy va yordamchi erituvchilar.
In‘eksion suv, unga qo‗yilgan talbalar, olish usullari. Issiq va sovuq usulda in‘eksion suv
olish, in‘eksion eritmani tayyorlash, uni ampulalarga to‗ldirish, kavsharlash va sterillash
usullarini, shuningdek, sterillangan in‘eksion eritmalarning sifatini tekshirish bo‗yicha amalga
oshirishda kerakli ko‗nikmalariga ega bo‗lish zarur.
Tavsiya etilgan keysni echish quyidagi natijalarga erishishga imkon yaratadi:
o‗zlashtirilgan mavzu bo‗yicha bilimlarni mustahkamlash;
muammoning hamda qabul qilingan echimning individual va guruhiy tahlilida bilim
va ko‗nikmalarni qayta topshirish;
mustaqil ravishda qaror qabul qilish ko‗nikmalarini egallash;
o‗quv axborotlarini o‗zlashtirish darajasini tekshirib ko‗rish.
Do'stlaringiz bilan baham: 
