Laboratoriya mashg‘uloti

Dastur ko‘rinishi
Natijasi

2-topshiriq: ‘ONA DIYORIM O"ZBEKISTONIM SEN - SAJDAGOH KABI MUQADDASSAN!’ iborasini chop etuvchi dastur tuzing.
Dasturning quyidagi umumiy ko`rinishga ega:
Program dastur_2;
begin
write(‘ONA DIYORIM O’’ZBEKISTONIM’);
write(‘ SEN - SAJDAGOH KABI’);
write(‘MUQADDASSAN!’)
end.
Pascal ABC-da dastur ko‘rinishi va natijasi:

Dastur ko‘rinishi	Natijasi

E`tabor bering: Yuqoridagi misol natijasida O’ZBEKISTONIM so`zini hosil qilish uchun, u sо‘zni dastur matnida O’’ZBEKISTONIM kabi kiritilishi, ya`ni dastur matnida ikki marta apostrof belgisi qо‘yilishi lozim.


3-topshiriq: CRT modulidan foydalanib, ‘Nizomiy nomidagi TDPU!’ iborasini rangli ravishda ekranga chiqarish dasturini tuzing.
Dastur quyidagi umumiy ko`rinishga ega:
Program dastur_3;
uses crt;
begin
TextBackGround(3);
ClrScr;
TextColor(14);
Gotoxy(40,10);
Writeln(‘Nizomiy nomidagi TDPU!');
Delay(1000)
end.
Endi dasurning tuzilishini tahlil qilaylik.

Program dastur_3;	Dastur nomining e`lon qilinishi.
uses crt;	Dasturlarda qо‘shimcha kutubxona funksiyalaridan foydalanish uchun (bizning misolimizda crt funksiyalar bloki kerak bо‘ladi) uni uses sо‘zi bilan e’lon qilish seksiyasida kо‘rsatish lozimdir. Bu yerda crt qо‘shiluvchi modul nomidir.
Begin	Dastur tanasining boshlanishi
TextBackGround(3);	Fon rangini tanlash protsedurasini chaqirish. Qavsda tanlangan rang tartibi (mazkur holatda “3” och kо‘k rangni anglatadi) ko`rsatiladi. Rang nomeri о‘rniga ingliz tilidagi aynan rang nomini kiritsa ham bо‘ladi. Masalan: black, red, green, blue, magenta, … .
ClrScr;	Ekranni tozalash protsedurasi.
TextColor(14);	Ekranda chiqarilayotgan simvollarning rangini tanlash protsedurasi. Qavsda tanlangan rang tartibi (mazkur holatda “14” sariq rangni anglatadi) ko`rsatiladi.
Gotoxy(40,10);	Ekrandagi x=40, y=10 koordinatali nuqtaga kursorni о‘rnatish protsedurasi.
Writeln(‘Nizomiy nomidagi TDPU!');	Kiritilgan matnni 10 satrning 40 pozitsiyasidan boshlab chiqarish operatori.
Delay(1000)	Vaqtincha ushlab turish protsedurasi. Bizning misolda 1000 mks gacha. Hozirgi zamon kompyuterlarda Delay(1), 1/1000 sekundga nisbatan tezroq ishlaydi. Shuning uchun mazkur holda ushlab turish 1-sekunddan kam vaqtni tashkil qiladi.