Laboratoriya ishi tarmoq qurilmalari xavfsizligini tahlil qilish

Cisco Catalyst kommutatorlarida parolni olib tashlash (сброс)
Cisco Catalyst kommutatorlarida parolni olib tashlash uchun qurilmaga fizik kirish imkoniyati kerak.
Kommutatorga konsol kabeli orqali ulaniladi, tok energiyasi manbasidan o`chiriladi va qayta ishga tushiriladi, ishga tushirilish vaqtida oldi panelidagi “MODE” tugmasi bosib turiladi (3.4-rasm.).

3.4-rasm. “MODE” tugmasining kommutatorda joylashish o`rni.
Shu tarzda odatiy ishga tushish to`xtatiladi.
Loading "flash:/c2960-lanbase-mz.122-25.FX.bin"...
#############################
Boot process terminated.
switch:
Bundan keyin flash_init va load_helper buyruqlari kiritiladi va dir flash buyrug`ini foydalanish orqali flash xotiraning tarkibini ko`rish imkoniyati paydo bo`ladi.
switch: flash_init
Initializing Flash...
flashfs[0]: 3 files, 0 directories
flashfs[0]: 0 orphaned files, 0 orphaned directories
flashfs[0]: Total bytes: 64016384
flashfs[0]: Bytes used: 3059643
flashfs[0]: Bytes available: 60956741
flashfs[0]: flashfs fsck took 1 seconds.


...done Initializing Flash.
switch: load_helper
switch: dir flash:
Directory of flash:/
1 -rw- 3058048 c2950-i6q4l2-mz.121-22.EA4.bin
3 -rw- 979 config.text
2 -rw- 616 vlan.dat
60956741 bytes available (3059643 bytes used)

Yuqoridagi flash xotiraning tarkibidan config.text, ya`ni kommutatorning konfiguratsion fayli ko`rib chiqiladi. Kommutator config.text konfiguratsion faylisiz ishga tushirilishi uchun nomi o`zgartiriladi. Bu rename flash:config.text flash:config.old buyrug`i bilan amalga oshiriladi va tekshiriladi

switch: rename flash:config.text flash:config.old
switch: dir.flash
Directory of flash:/
1 -rw- 3058048 c2950-i6q4l2-mz.121-22.EA4.bin
3 -rw- 979 config.old
2 -rw- 616 vlan.dat
60956741 bytes available (3059643 bytes used)
Bundan keyin, ishga tushishni boot buyrug`i orqali tiklaymiz.
switch: boot
Kommutator konfiguratsiya faylini topa olmaydi va usiz ishga tushadi. Endi imtiyozli rejimga kiriladi va konfiguratsiya fayli nomi qayta o`z nomiga rename flash:config.old flash:config.text buyrug`i orqali o`zgartiriladi va copy flash:config.text system:running-config buyrug`i orqali u ishga tushiriladi.
Switch>en
Switch#rename flash:config.old flash:config.text
Switch#copy flash:config.text system:running-config
Konfiguratsion fayl ishga tushirilganday keyin, yangi parol kirilsa bo`ladi
Switch1#conf t
Switch1(config)#enable secret NewPassword
Switch1(config)#enable password NewPassword
Switch1 (config)#line vty 0 4
Switch1 (config-line)#password NewPassword
Switch1 (config-line)#login
Switch1 (config-line)#exit
Switch1 (config)#line console 0
Switch1 (config-line)#password NewPassword
Switch1 (config-line)#login


Topshiriq
Har bir talaba yuqorida keltirilgan ma’lumotlar bo`yicha Cisco Packet tracer muhitida laboratoriya ishini bajaradi. Bunda kommutator va marshrutizator qurilmalariga o`rnatilgan parollarning unitilishi yoki yo`qotilish holatlarida parollarni tiklash yoki qayta yangi parollarni o`rnatish jarayonini amalga oshiriladi va A4 formatda hisobot tarzida topshiriladi.


Nazorat savollari

1. 
   Tarmoq qurilmalarining xavfsizligini ta’minlash vositalari
   
2. 
   Unitilgan parollarni qayta tiklashning qanday usullarini bilasiz?
   
3. 
   Qaysi holatlarda parollar qayta tiklanadi yoki yangi parol o`rnatiladi?
   
4. 
   Cisco qurilmalarida qanday xotira turlari mavjud?