Laboratoriya ishi qoidalari

21-Laboratoriya
Sintetik tola olish va ularning geometrik o'lchamlarini
aniqlash
Polistirelli parda olish uchun polistirolni atsetondagi qovushqoq eritmasiga bir necha plastifikator tomiziladi (masalan, dibutilftalat). Eritish 3 soat davom etadi. Qovushqoq eritma shishaga bir tekis qilib surtiladi, erituvchi bug'lantirib yuboriladi, polistirol pardasi olinadi.
Polietilen pardasini olish uchun polietilenni xlorbenzoldagi eritmasi tayyorlanadi (343-353 K). Olingan qovushqoq eritma shishagabir tekis qilib surtiladi. Erituvchi bugʻlanurib yuborilganidan keyin ingichka va shaffof polietilen plenkasi olinadi.
Ish natijalarini rasmiylashtiring. Ishni borish tartibini va natijalarini yozib oling.
Tola va iplarning asosiy geometrik ko'rsatkichlari-ularning qalinligi, uzunligi va hajmi.
Tolaning qaliligi deganda uning ko'ndalang kesimining chiziqli o'lchamlari yoki unga proportsional bo'lgan kattaliklar tushuniladi.
Tola yoki ipning qalinligini o'lchash uchun bevosita va bilvosita usullar qo'llaniladi.
Bevosita usullarga quyidagilar kiradi:
1. Tolaning ko'ndalang kesimini yoki bo'ylama kesimini 56 martadan 600 mariagacha kattalashtiradigan mikroskop yordamida o'lchash; bu usul bilan asosan ko'ndalang kesimi aylanaga yaqin bo'lgan tolalar o'lchanadi.
2. Mikroskop va rasmga tushiradigan asbob yordamida tola yoki ipning ko'ndalang kesimining yuzasini o'lchash. Bunda qalin va tekis qog'ozga tolaning ko'ndalang kesimi 100 dan 1060 martagacha kattalashtirilgan tola yuzasi chiziladi va uning o'rtacha diametric hisoblanadi.
Bilvosita usullarga tolaning chiziqli zichligini o'lchash kiradi.
Chiziqli zichlik deb tolaning uzunlik birligiga to'g'ri keladigan massasiga aytiladi.
B=G/L
G-massa, g
L-uzunlik, m
G=SL
S-ko'ndalang kesim yuzasi, sm²
-tolaning zichligi
Shunday qilib,
B=S
Ya'ni qalinlik ko'ndalang kesim yuzasiga to'g'ri proportsional GOST-10878-70 ga binoan qalinlik tekslarda o'lchanadi. Teks 1 km uzunlikdagi tolaning massasidir. Undan tashqari tola yoki ipning nomeri degan kattalik mavjud (N):