Laboratoriya ishi n2 Haroratni o’lchash va manometrik termometr yordamida nazorat qilish. Tayanch so‘zlar



Download 26,31 Kb.
bet3/6
Sana31.01.2022
Hajmi26,31 Kb.
#419722
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
LABORATORIYA ISHI N2

t = t`+ (t``-t`),
bu erda: t` va t`` - moddaning tayanch nuqtalari (760 mm sim.ust.bosimida va og‘irlik kuchining 980,665 sm/s2 tezlanishida muzning erish va suvning qaynash xaroratlari); v` va v`` - t, t`` xaroratlardagi moddaning (suyuqlikning) xajmi; v - t xaroratdagi moddaning (suyuqlikning) xajmi.
Tabiatda xajmiy kengayishi va xarorati barcha holatlarda o‘zaro to‘g‘ri chiziqli bog‘langan suyuqliklar bo‘lmaydi. Termometr ichidagi suyuq moddaning (simob, spirt va boshqalar) fizikaviy tabiati xaroratni o‘lchashda o‘z taxsirini o‘tkazadi. SHuning uchun ham fan va texnikaning rivojlanishi bilan termometrga solinadigan moddaning bironta xususiyati bilan bog‘lanmagan yagona xarorat shkalasini yaratish zaruriyati paydo bo‘ldi. 1848 yilda ingliz fizigi Kelvin termodinamikaning ikkinchi qonuni asosida yangi xarorat shkalasini tuzishni taklif qiladi. Termodinamik xaroratlar shkalasining tenglamasi:
T=
bu erda: Q100 va Q0 - suvning qaynash va muzning erish xaroratlariga mos keluvchi issiqlik miqdorlari; Q - T xaroratga mos keluvchi issiqlik miqdori.
O‘lchov va vaznlar bo‘yicha 1960 yil o‘tkazilgan XI xalqaro konferensiya qarorlari hamda GOST 8550-61 da ikki turdagi xarorat shkalalaridan, yaxni Kelvin gradusi (K) o‘lchov birligi bilan o‘lchanadigan termodinamik shkala va Selsiy gradusi (0S) o‘lchov birligi bilan o‘lchanadigan xalqaro amaliy shkalalardan foydalanish ko‘zda tutilgan. Kelvin termodinamik shkalasidagi pastki nuqta - absolyut nol nuqta (R) bo‘lib, yagona ekmperimental asosiy nuqta esa suvning uchlik nuqtasidir. Bu nuqtaning son qiymati 273,15 K. Suvning muz, suyuq gaz fazalaridagi muvozanat nuqtasi bo‘lgan suvning uchlik nuqtasi muz erish nuqtasidan 0,01 K yuqoriroq turadi. Termodinamik xarorat T xarfi bilan, son qiymatlari esa K bilan ifodalanadi.
Amaliy o‘lchashlarda ishlatiladigan xalqaro amaliy xarorat shkalasi termodinamik shkala ko‘rinishida ishlangan. Bu shkala kimyoviy toza moddalarning bir qadar oson tiklanadigan o‘zgarmas qaynash va erish nuqtalari asosida tuzilgan. Ularning sonli qiymati gazli termometrlar orqali aniqlangan bo‘lib, Xalqaro amaliy xarorat shkalasi (XAXSH-68) o‘lchov va vaznlar bo‘yicha o‘tkazilgan XI umumiy konferensiyada qabul qilingan.
Xalqaro amaliy shkala bo‘yicha o‘lchanadigan xarorat t xarfi bilan, sonli qiymati esa 0S belgisi bilan ifodalanadi. Absolyut termodinamik shkala bo‘yicha ifodalangan xarorat bilan shu xaroratning xalqaro shkala bo‘yicha ifodasi orasidagi munosabat quyidagi tenglama orqali aniqlanadi:

Download 26,31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish