Laboratoriya ishi №3 Pythonda Sikl operatorlari

range funksiyasi. range funksiyasining quyidagi shakllari mavjud:
range(stop) – 0 dan stop gacha (stop kirmaydi) bo‟lgan barcha sonlarni
qaytaradi;
range(start, stop) – start(kiradi) dan stop (kirmaydi) gacha bo‟lgan barcha
butun sonlarni qaytaradi;
range(start, stop, step) – start (kiradi) dan stop (kirmaydi) gacha bo‟lgan
barcha butun sonlar step qadam bilan hosil qilinadi va qaytaradi.
Masalan:

Bu erda range(5) funksiyasi [0, 1, 2, 3, 4] oraliqdagi sonlar kollektsiyasini
qaytargan va qaytarilgan sonlarni ro‟yхatda jamlash uchun list() funksiyasi qo‟llanilgan. range() funksiyasining boshqa holatlarda qanday qiymatlar hosil
qilishini yuqoridagi dasturdan ko‟rish mumkin.
Ichma-ich joylashgan sikllar. Biror bir takrorlash operatori tanasida boshqa
takrorlash operatorining ishlatilishiga ichma-ich joylashgan sikl deyiladi. Masalan:

Natija konsolda quyidagi ko‟rinishda chiqariladi:

Rasm №2. Natijaning konsol ekranidagi ko‟rinishi
Yuqoridagi holatda for i in range(1,5) bo‟yicha tashqi siklning har bir
iteratsiyasi uchun, for j in range(1,5) bo‟yicha ichki sikl bajariladi.
Sikldan chiqish. break va continue operatorlari. Sikllarni boshqarish uchun
break va continue kabi maxsus operatorlardan foydalaniladi. break operatori
sikldan chiqish uchun ishlatiladi. continue operatori siklning navbatdagi
iteratsiyasiga o‟tish uchun ishlatiladi.
Odatda break operatori siklda shart operatorlari bilan birga qo‟llaniladi,
masalan:

Yuqoridagi dasturda foydalanuvchi tomonidan kiritilgan n uchun 1 dan n
gacha bo‟lgan sonlar yig‟indisini hisoblash amalga oshirilgan. Agar foydalanuvchi
yana boshqa son uchun yig‟indini hisoblamoqchi bo‟lsa, dasturdan chiqib
ketmasdan uni davom ettirishi mumkin. Buning uchun u „Y‟ belgisidan boshqa
ixtiyoriy belgini ekrandan kiritishi kerak. Sikldan chiqish sharti if ch.lower() == 'y'
da tekshirilgan.