Laboratoriya ishi №22 KimYOviy muvozanat

Kuchsiz elektrolitlar xosil bo‘ladiga reaksiyalar.

a) Neytrallanish reaksiyalari.

Kislota va asos o‘zaro ta’sirlashib, tuz va suv xosil bo‘lish jarayoni neytrallanish reaksiyasi deyiladi.

1. 
   KOH  HNO₃  KNO₃  H₂O
   

OH^  H^  H₂O

Kuchli kislotani kuchli asos bilan neytrallanishida H^ va OH^ ionlaridan 1 mol suv xosil bo‘lishida 57,54 kDj issiqlik ajraladi (neytrallanish issiqligi).

Neytrallanish reaksiyalari kuchli asos va kuchsiz kislota yoki kuchsiz asos va kuchli kislota, kuchsiz asos va kuchsiz kislota o‘rtalarida sodir bo‘ladi. Bu jarayonlar qaytar bo‘lganligi uchun sistemalarda kimyoviy muvozanat vujudga keladi. Reaksiya muxiti neytral bo‘ladi.

2) KOH  CH₃COOH  CH₃COOK  H₂O

ionli shaklda: OH^  CH₃COOH  CH₃COO^  H₂O

3)NH₄OH  HCl  NH₄Cl  H₂O

ionli reaksiya tenglamasi: NH₄OH  H^  NH₄^  H₂O

Bunday xolatlarda reaksiyadan oldingi va keyingi moddalar kuchsiz elektrolitlar. Bunga o‘xshash sistemalarda muvozanat K_diss kam xosil bo‘lgan modda tomonga siljiydi, ya’ni bu sistemalardagi jarayon yanada kuchsizroq elektrolitlar xosil bo‘lishiga yo‘nalgan va H^ (2reaksiya), OH^ (3reaksiya) ionlarini to‘laroq bog‘lashga qaratilgan.

b) Kuchsiz kislota va asos xosil bo‘lishi bilan boradigan reaksiyalar

CH₃COONa  HCl  CH₃COOH  NaCl

Ionli reaksiya tenglamasi:

CH₃COO^  H^  CH₃COOH

KCN  CH₃COOH  CH₃COOK  HCN

Ionli reaksiya tenglamasi:

CN^  CN₃COOH  HCN  CH₃COO^

Reaksiya natijasida kuchsizroq elektrolit HCN xosil bo‘ladi.

K_diss HCN  K_diss CH₃COOH

Vodorod ionlari CN^ ionlari bilan to‘la bog‘lanib, HCN molekulasini xosil qiladi va H^ ionlari konsentratsiyasi kamayadi.

b) Kompleks ionlar xosil bo‘lishi bilan boradigan reaksiyalar.

Zn(OH)₂  2NaOH  Na₂ Zn(OH)₄

Zn(OH)₂  2OH^ Zn(OH)₄^2