Laboratoriya ishi (2 soat) mavzu: Gidravlik bog‘lovchilar ularning maydalik darajasini aniqlash Laboratoriya ishini bajarish uchun kerakli asbob-uskunalar

8. 
   LABORATORIYA ISHI (2 soat)
   

MAVZU: Gidravlik bog‘lovchilar.ularning maydalik darajasini aniqlash


Laboratoriya ishini bajarish uchun kerakli asbob-uskunalar:

1. 
   Elektron tarozi,
   
2. 
   0,2 nomerli elak.
   

Laboratoriya ishini o’tkazish tartibi:
Quritish javonida 50-55°C haroratda bir soat mobaynida quritilgan portlandsement namunasidan tarozida 50 g tortib olinadi, bunda tarozi pallasiga soat oynasini qo‘yish va gipsni shu oyna ustida tortish lozim. Tortib olingan gips turi 0,2 nomerli elakdan o‘tkaziladi. portlandsementni elaganda elakning qopqog‘ini bekitish kerak, gips qo‘lda elanadi, yoki elakni silkitib turadigan asbobga o‘rnatiladi. Elash jarayoni odatda 5-7 minut davom etadi, keyin asbob to‘xtatilib, elakning tubi ehtiyotlik bilan ajratib olinadi va gips kukuni boshqa idishga solinadi. Tekshirib ko‘rish maqsadida (elakning tubini olib qo‘yib) portlandsement qog‘oz ustiga elanadi. Bir daqiqa davomida elakdan eng ko‘pi 0,05 g gips tushsa, elash nihoyasiga yetkazilgan hisoblanadi. Portlandsement kukunining maydalanganlik darajasi elakda qolgan portlandsement massasining dastlabki namuna massasi (50 g)ga nisbati sifatida aniqlanadi, bunda yo‘l qo‘yiladigan xatolik 0,1% dan ziyod bo‘lmasligi lozim. Ikki marta sinash natijalarining o‘rtacha arifmetik qiymati portlandsement kukunining mayinlik qiymati sifatida qabul qilinadi.


Hisoblash formulasi:
Gips namunasi- m₁
Elakda qolgan qoldiq –m₂
Maydalik darajasi -M
1-jadval.

№	Sinash uchun olingan gipsning massasi,g	Qoldiqning massasi		Elakdan o‘tgan gipsning massasi
		g	%	g	%
1 2 3

Xulosaga O‘zPCT talabiga mos kelish yoki kelmasligi yozilsin.

Laboratoriya ishini o’tkazishda foydalaniladigan o’quv materiallari: ko’rgazmalai qurollar, natural namunadagi qurilish materiallari(bog’lovchi), virtual namunadagi o’quv-laboratoriya jihozlari, xisoblash jadvallari.


Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

1. 
   Qosimov I.K. Qurilish materiallari. Darslik. T., Mexnat. 2004.
   
2. 
   Maxmudova N.A.Bog‘lovchi moddalar. O‘quv qo‘llanma. T., Arxitektura, qurilish innovatsiya va integratsiya markazi. 2012.
   
3. 
   Nuritdinov X.N., Qodirova D.SH. Bog‘lovchi moddalar va qurilish materiallarini tadqiq etish usullari. O‘quv qo‘llanma. T., Arxitektura, qurilish innovatsiya va integratsiya markazi., 2012.
   
4. 
   N.A.Maxmudova Bog‘lovchi moddalar. O‘quv qo‘llanma. (lotin imlosida). T. Arxitektura, qurilish innovatsiya va integratsiya markazi. 2015.
   
5. 
   N.J.Parsaeva, I.Bozozrov “Bog’lovchi moddalar laboratoriya ishlarini bajarish bo’yicha o’quv qo’llanma(Praktikum)”.