Tajriba utkazish uchun kerakli buyumlar, jihozlar va reaktivlar
1.Laboratoriya qurilmasi.
2.
Temir katolizatori.
3.
Ammiak gazi.
4.
Natriy ishqori eritmasi, 0,5N.
5.
Erlenmeyyer kolbasi.
6.
metil qizil indikatori.
Ishni bajarish tartibi:
Kontakt (tutashuv) qurilmasi ichiga katalizator to‘ldirilgan kvars quvurga (9)
o‘rnatilgan, elektr isitkichli, vertikal joylashgan, kvarsdan tayyorlangan pech (8)
dan iborat.
220
~
13
Qurilmani elektr bilan isitish, elektr tarmog‘iga ulangan laboratoriya
avtotransformatori (13) va ampermetr (14) yordamida boshqariladi. Tutashuv
qurilmasidagi harorat ermopara (11) yordamida o‘lchanadi va ko‘rsatuvchi
millivoltmetr yordamida nazorat qilinadi.
Kvars qurvurchasiga
(9)
temir
oksididan tayyorlangan
katalizator
joylashtiriladi va gaz aralashmasi (NH
3
+O
2
) tutashuv chegarasiga yuqoridan pastga
qarab beriladi. Hosil bo‘lgan mahsulot qurilma ostidagi oksidlovchi - gaz yig‘uvchi
idish (12) ga o‘tadi.
Ammiak va havodan iborat bo‘lgan gaz aralashmasi quyidagicha tayyorlanadi:
Ammiak ballon (4) dan simobli reometr (5) orqali aralashtirgich (6) ga
uzatiladi. Havo aralashtirgich (6) ga gazometr (2) dan reometr (3) orqali uzatiladi.
Gazometrdagi bosim yuqoriga joylashgan bosim baki (1) dan tushayotgan suv
yordamida hosil qilinadi.
Ammiak va havodan iborat gaz aralashmasi aralashtirgich (6) dan va bufer
idishi (7) dan o‘tib, tutashuv qurilmasiga uzatiladi. Azot oksidlarini yuttirish uchun
gaz tutashuv qurilmasidan chiqib, oksidlovchi idish orqali o‘tib, ikkita ketma-ket
ulangan, suv tuldirilgan absorbsiya kollonasi (15) ga keladi. Absorbsiyaga
uchramagan gaz qoldiqlari atmosferaga chiqarib tashlanadi.
Tajriba o‘tkazish uchun lozim bo‘lgan 8-9 % ammiakli havo aralashmasi
tayyorlash uchun oldindan graduirovka qilingan reometr (3) va (5) ular o‘rnatilgan.
Gaz aralashmasining umumiy hajmiy tezligi 200-600 sm
3
/min ga teng bo‘lish
kerak.
Gaz aralashmasi kerakli haroratgacha qizdirilgan tutashuv qurilmasiga ma’lum
hajmiy tezlikda yuboriladi. Tajriba o‘tkazilayotgan davrda tutashuv qurilmasidagi
harorat va gaz oqish tezligini o‘zgartirmay bir xil ushlash zarur. Ammiakni
yuborish to‘xtatilgandan so‘ng, butun tizimni azot yoki havo bilan yuvish lozim.
Tajribalar natijasida olingan xulosalardan ammiakning oksidlanishini
haroratga yoki tutashuv vaqtiga bog‘likligini ko‘rsatuvchi grafiklar chiziladi va
optimal sharoitlari aniqlanadi.
Nitrat kislota hosil bo‘lishining darajasini reaksiyaga kirishayotgan dastlabki
ammiak miqdoridan va hosil bo‘lgan nitrat kislotasini NaOH bilan titrlab
aniqlanadi.
100
.
.
.
.
3
3
NH
экв
гр
HNO
экв
гр
Bu yerda: gr.ekv.
НNО
3
-0,0005f ,
0,5 N NаОН ning titrlash uchun sarflangan miqdori.
f-
NаОН ning normalligini to‘g‘irlash koeffitsenti-faktor.
14
22400
/
.
.
3
3
3
NH
NH
Y
Y
NH
экв
гр
Do'stlaringiz bilan baham: |