Laboratoriya ishi № Mavzu: Electronics Workbench dasturida sxemalar qurish. Raqamli texnika negiz elementlarini tadqiq etish. Va,Yoki, Inkor mantiqiy elementlarini tadqiq etish. Yoki emas, Va emas

Nazorat savollari:

1. 
   Yoki mantiqiy elementini sxemada belgilanishini chizib bering?
   
2. 
   Yoki sxemasining ish jadvalini tushuntirib bering?
   
3. 
   Yoki mantiqiy elementini ishlash prinsipini tushuntirib bering?
   
4. 
   VA mantiqiy elementi Electronics Workbench dasturida qanday tasvirlanadi?
   
5. 
   YOKI mantiqiy elementi Electronics Workbench dasturida qanday akslantiriladi?
   
6. 
   VA mantiqiy elementi sxemasi qanday ko’rinishda?
   
7. 
   YOKI mantiqiy elementi sxemasi qanday elementlari asosida yasaladi?
   
8. 
   
9. 
   YOKI funksiyasining rostlik jadvali tuzing.
   
10. 
    VA funksiyasining rostlik jadvali tuzing.
    

Hisobot mazmuni.
Laboratoriya ishi bo’yicha har bitta talaba jadvalda berilgan funksiyaning elektron sxemasini VA va YOKI VAda EMAS mantiqiy elementlari yordamida (Electronics WorkBench dasturida) yasab, rostlik jadvali tuziladi va hisobot elektron va qog’oz shakllarida topshiriladi.

			2.5-jadval.
Variant	Berilgan funksiya	Variant	Berilgan funksiya
№		№
1.	f=AC+BC+AB	17	f=(AC+B)(D+E)
2.	f=AB+C+D	18	f=A(CE+BD)+BC
3.	f=ABC+D	19	f=(A+C)(B+E)D
4.	f=AB+CDE	20	f=(A+BD)CE
5.	f=BC+AC+D	21	f=(AC+BC)D
6.	f=ABD+CE	22	f=AB(C+D)+E
7.	f=BD+A+CEB	23	f=(AB+C)DE
8.	f=AB+AC+CD	24	f=(AB+CD)E
9.	f=A+C+BD	25	f=ABC+BCD+CDE
10.	f=BD+AC+CD	26	f=AC+BE+BD+AD
11.	f=ABC+ABD	27	f=BC+AB+AD+BD
12.	f=ABE+CDE+BC	28	f=ABCD+BE+AE
13.		29
14.		30
15.		31
16.		32

Mavzu: Yoki emas, Va emas, Istisno-Emas, istisno-VA mantiqiy elementlarini tadqiqiq etish.
Ishning maqsadi va vazmuni:Yoki-emas, Va emas, Istisno-Emas mantiqiy elementlari va ularni sxemada belgilanishi, chinlik jadvalini o’rganish.


Nazariy qism
YOKI-EMAS mantiqiy elementi. YOKI-EMAS funksiyasining algebraik ko’rinishi f=^{̅̅̅̅̅̅̅̅} ifodalanadi. Bu funksiyaning rostlik jadvali 3.1-jadvalda keltirilgan.

3.1-jadval

R
aqamli tizimlarda YOKI-EMAS funksiyasi YOKI-EMAS elementi deb ataluvchi elektron sxema yordamida amalga oshiriladi. 3.1-rasmda YOKI-EMAS elementining belgilanishi ko’rsatilgan.
3.1-rasm. YOKI-EMAS elementining belgilanishi.
Rostlik jadvali shuni ko’rsatadiki, agarda YOKI-EMAS elementining 1ta yoki 2ta kirishida mantiqiy «1» bo’lsa, u holda uning chiqishida mantiqiy «0» bo’ladi. Qalin shriftlar bilan ko’rsatilgan rostlik jadvalining 2ta satri YOKI-EMAS elementining A kirishida barcha vaqt mantiqiy «0» bo’lgandagi holatini ifodalaydi. Bu satrlarni ko’rib chiqsak, agarda V=0 bo’lsa f=1 bo’ladi VAda V=1 bo’lsa f=0 bo’ladi (2.2-rasm). Bundan kelib chiqadiki, 1ta aktiv kirishli YOKI-EMAS elementi invertor kabi qo’llaniladi.
3.2-rasm. 2ta kirishli YOKI-EMAS elementining A kirishida barcha vaqt mantiqiy «0» bo‘lgandagi holati.

VA, YOKI va EMAS elementlarini YOKI-EMAS elementlari yordamida amalga oshirsa bo’ladi.

VA-EMAS mantiqiy elementi. Avvalgi laboratoriya ishlarida bizlar VA, YOKI va EMAS mantiqiy elementlarini ko’rib chiqqan edik. Amaliyotda ko’pchilik mantiqiy sxemalar VA-EMAS va YOKI-EMAS elementlpri asosida amalga oshiriladi. Sababi VA va YOKI mantiqiy elementlari iqtisodiy tomondan qimmatga tushadi.
VA-EMAS funksiyasi algebraik ko’rinishi f=^̅̅̅̅ ifodalanadi. Bu funksiyaning rostlik jadvali 3.2-jadvalda keltirilgan.
3.2-jadval.

Raqamli tizimlarda VA-EMAS funksiyasi VA-EMAS elementi deb ataluvchi elektron sxema yordamida amalga oshiriladi. 3.3-rasmda VA-EMAS elementining belgilanishi ko’rsatilgan.
3
.3-rasm. VA-EMAS elementining belgilanishi.

Rostlik jadvali shuni ko’rsatadiki, agarda VA-EMAS elementining 1ta yoki 2ta kirishida mantiqiy «0» bo’lsa, u holda uning chiqishida mantiqiy «1» bo’ladi. Qalin shriftlar bilan ko’rsatilgan rostlik jadvalining 2ta satri VA-EMAS elementining A kirishida barcha vaqt mantiqiy «1» bo’lgandagi holatini xarakterlaydi. Bu satrlarni ko’rib chiqsak, agarda V=0 bo’lsa f=1 bo’ladi VAda V=1 bo’lsa f=0 bo’ladi (3.4-rasm).

3
.4-rasm. 2ta kirishli VA-EMAS elementining A kirishida barcha vaqt mantiqiy «1» bo‘lgandagi holati.

VA, YOKI va EMAS elementlarini VA-EMAS elementlari yordamida amalga oshirsa bo’ladi.