Lab ishlanma. An kim-12

1-tajriba. Marganetsning olinishi 
Ishning bajarilish tartibi. 
Mayda kukun qilib ezilgan va yaxshi qizdirilgan 
marganets (IV)-oksid MnO
2
oling. Aluminiy tunukadan qaychi yordamida ingichka 
qirindilar qirqing. Qum to‘ldirilgan tigelga (yoki gultuvakka) 10 g marganets (IV)-
oksid va 5 g aluminiy qirindisidan iborat aralashma soling. Qirindilar reaksiya 
ohista borishi uchun qo‘shiladi, chunki aluminiy kukuni qo‘shilganda reaksiya 
juda tez ketadi. 
Tigelning ko‘pi bilan 
3
/
4
qismigacha aralashma soling. Aralashmani temir 
olishdagi kabi o‘t oldiring. (Ehtiyot bo‘ling!) Ko‘zni qamashtiradigan alanga 
ustuni paydo bo‘ladi. (Ehtiyot bo‘ling! Tigeldan uzoqroqda turing). Bunda 
quyidagi reaksiya sodir bo‘ladi: 
MnO
2
+ Al → Al
2
O
3
+ Mn 
Sovitilgandan keyin tigeldan marganetsning kichikroq bo‘lagi olinadi. U 
shlakdan tozalanadi. 
Vazifa
. Reaksiya tenglamasini tenglang. Xulosalarni daftaringizga yozing. 
2-tajriba. Kaliy pеrmanganatni tеrmik parchalanishi 
Ishning bajarilish tartibi. 
Quruq probirkaga kaliy pеrmanganat solib, 
probirka qizdiriladi. Kaliy pеrmanganatning parchalanishi 240° C atrofida boradi. 
KMnO
4
→ K
2
MnO
4
+ MnO
2
+ O
2
Vazifa
. Reaksiya tenglamasini tenglang. Xulosalarni daftaringizga yozing. 

---

Kuchkarov M.A. -108- Anorganik kimyo 
3-tajriba. Vodorod pеroksidni kaliy pеrmanganat bilan oksidlanishi 
(kislotali muhitda) 
Ishning bajarilish tartibi. 
Bu usulda oson bosh qariladigan doimiy kislorod 
oqimini hosil qilish mumkin. Vyurts kolbasiga 3-5 % li vodorod pеroksid eritmasi 
solib, unga sulfat kislota eritmasidan qo‘shiladi. Kolbaning og‘zi tomizgichli 
voronka o‘rnatilgan tiqin bilan bеkitiladi. Tomizgichli voronkaga 10% li kaliy 
pеrmanganat eritmasi solinadi. Kaliy pеrmanganat eritmasini tomchilatib 
kolbadagi aralashmaga qo‘shiladi. 
KMnO
4
+ H
2
SO
4
+ H
2
O
2
→ MnSO
4
+ K
2
SO
4
+ H
2
O + O
2
4-tajriba.
Shisha tayoqchani konsentrlangan sulfat kislotaga botirib, so’ngra 
petr chashkasidagi kaliy permanganatga tegizing. Hosil bo’lgan qorishmani spirt 
lampasiga tekkizib, uni o’t olishini kuzating. Bu jarayonni qog’ozga, matoga oson 
o’t oluvchi materiallarga tekkizib tekshirib ko’ring. Jarayonlarni izohlang.