L. V. Kantorovichga va matematik iqtisodiyot bo’yicha mutaxassis, Chiziqli

13-mavzu. Chiziqli programmalashtirish masalasining yechimlari vaularning xossalariRеjа13.1.Chiziqli prоgrаmmаlаshtirishning asosiy mаsаlаlаri.13.2.Iqtisоdiy mаtеmаtik mоdеl tushunchаsi. 13.3.Eng sоddа iqtisodiy mаsаlаlаrning mаtеmаtik mоdеllаri.13.4.Chiziqli prоgrаmmаlаshtirish mаsаlаsining umumiy qo’yilishi.13.5.Chiziqli prоgrаmmаlаshtirish mаsаlаsining turli fоrmаdа ifоdаlаnishi.13.6. Tеng kuchli аlmаshtirishlаrni bajarib ChPMni kanonik ko’rinishgakeltirish.13.7.Chiziqli prоgrаmmаlаshtirish mаsаlаsining jоiz vа bаzis yechimlаri. 13.8.Jоiz yechimlаr to’plаmining qаvаriqligi.Tаyanch so’z vа ibоrаlаr. Mаtеmаtik mоdеl, chiziqli vа chiziqsizprоgrаmmаlаshtirish,stохаstikprоgrаmmаlаshtirish,dinаmikprоgrаmmаlаshtirish. Chiziqli prоgrаmmаlаshtirish, chеgаrаlоvchi shаrtlаr(chеklаmаlаr), mаqsаd funksiya, jоiz rеjа (yechim), bаzis yechim (rеjа), xos vаxosmas bаzis rеjа, оptimаl rеjа, qo’shimchа o’zgаruvchi, qаvаriq kоmbinаtsiya,qаvаriq to’plаm, qаvаriq to’plаmning burchаk nuqtаsi.Chiziqli programmalashtirish matematik programmalashtirishning birbo’limi bo’lib, u chegaralangan resurslar (xom-ashyo, texnika vositalari, kapitalqo’yilmalar, yer, suv, mineral o’g’itlar va boshqalar)ni ratsional taqsimlab eng ko’pfoyda olish yoki eng kam xarajat qilish yo’llarini o’rgatadi.Chiziqli programmalashtirishning shakllanishi XX asrning ikkinchiyarmidagi iqtisodiy fikrlarning takomillashishiga katta ta’sir ko’rsatdi. 1975 yildachiziqli programmalashtirish nazariyasini birinchi bor kashf qilgan rus olimiL.V.Kantorovichga va matematik iqtisodiyot bo’yicha mutaxassis, “Chiziqliprogrammalashtirish” terminining birinchi muallifi, amerika olimi T.KupmansgaNobel mukofotining berilishi chiziqli programmalashtirishning iqtisodiynazariyaga qo’shgan hissasini tan olishdan iborat deb hisoblash mumkin.Chiziqli programmalashtirish chiziqli funksiyaning, uning tarkibiga kiruvchinoma’lumlarga chegaralovchi shartlar qo’yilganda, eng katta va eng kichikqiymatini izlash va topish uslubini o’rgatuvchi bo’limdir.Noma’lumlarga chiziqli chegaralashlar qo’yilgan chiziqli funksiyaningekstremumini topish chiziqli programmalashtirishning predmetini tashkil qiladi.Shunday qilib, chiziqli programmalashtirish chiziqli funksiyaning shartliekstremumini topish masalalari turkumiga kiradi.

Iqtisodiy jarayonlarning o’ziga xos qonuniyatlarini o’rganish uchun, birinchinavbatda, bu jarayonlarni tavsiflovchi matematik modellarni tuzish kerak.O’rganilayotgan iqtisodiy jarayonning asosiy xossalarini matematik munosabatlaryordamida tavsiflash tegishli iqtisodiy jarayonning matematik modelini tuzish debataladi.

Upload your study docs or become a

Course Hero member to access this document

Continue to access