Л. М. Шипитсйна И. А. Вартанян анатомия, ФİЗİология ва патология eшитиш, нуқҚ ва кўриш органлари



Download 1,9 Mb.
bet21/233
Sana12.07.2022
Hajmi1,9 Mb.
#779479
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   233
Bog'liq
1Anatomiya, fiziologiya

Иккиламчи эшитиш майдониёки периферик қисми СЛE ядроси - ташқи юзаси височ жойлашган қулоқ анализатор томонидан - гидроклорик фрактсияси, асосий проексия майдони пастки ёпишиб - дала 22 ва 21-қисм Бродманн учун. Бу соҳаларда ҳужайралари 2 ва 3 (ассотсиатив) қатламларини устун, ва улар жуда кенгроқ - айниқса, пастки бўлинмалари премотор билан қобиғининг бошқа соҳалар асосий эшитув майдони муносабатлар билан солиштирганда Кие - Броcа нинг майдони жойлашган хлорид вилояти, яъни мотор анализаторининг нутқ майдони билан.
Доминант (чап) ярим шарнинг иккиламчи эшитиш зонасининг асосий вазифаси нутқни идрок этишдир. ЖССТ томонидан шикастланганда - ҳиссий афазия синдромининг асоси бўлган фонемик эшитишнинг бузилиши пайдо бўлади .
Учламчи (ассотсиатив) эшитиш майдони (парието-вақтинчалик ҳудуд) ташқи юзаси височ қолган қисмини эгаллайди - гидроклорик фрактсия - Бродманннинг 21 ва 37-майдонлари бўлган "бир-бирига ўхшаш" жойлар кортикал турли анализаторлар тугайди. Доминант ярим шарда темпорал кортекснинг бу зонаси ҳам нутқ функтсияси билан боғлиқ (маънони англаш, нутқни тушуниш); у билан - ифодалар синдроми амнестик афази пайдо бўлади Ўнгда - лушарии бу ҳудуд "тана схемаси" ни шакллантиришда иштирок этади.
Тиббий намойиш томонидан ўтказилган бир неча ишда - Нияма нейрожарроҳлик жараёнида, у лопундан олий майдони электр рағбатлантириш, деб кўрсатилган эди - пўстлоғининг бошқа ҳудудларида фарқли руҳий бир турдаги сабаб - ские реактсия. Улар ўзларини "тажрибанинг портлашлари" шаклида намоён қиладилар, яъни. ёрқин ва ўта ДEТАИЛ тўсатдан пайдо - Роwан, нуқтаи галлютсинатсиялар ўхшаш кўп жиҳатдан - Ния ва ўтган эпизодда ҳар қандай тажрибалар ҳақида эшитиш хотиралар, шунингдек, ҳис-туйғулар ёки кучли ҳис-туйғулар, кўпинча қўрқув. Бу ҳодисаларнинг барчаси аломатларга ўхшайди, кузатилиши мумкин - психомотор тутилишлар пайтида эпилептикларда Э.
Бу темпорал кортекснинг нафақат эшитиш функтсиясида, балки про - шлого тажрибасини сақлаш ва кўпайтиришда ҳам алоҳида аҳамиятга эга эканлигини исботлайди .
Хусусан ассотсиатив Зоне дунёвий қобиқ яқиндан миянгиз-ретикüлер cом мансуб шахслар билан боғлиқ бўлган - плексус, ва шунинг учун вақтинчалик пешонанинг бир зарарланишида бу соҳада ўзига хос анализатор вазифаларни бузилиши нафақат акс эттирувчи жуда хилма-хил аломатлар бор мия, балки унинг асосий тузилмаларининг бузилиши ҳам.
3.4. Болаларда эшитиш органининг ривожланиш хусусиятлари
3.4.1. Эшитиш органининг пренатал ривожланиши
Пренатал онтогенезда эшитиш органи икки қатламдан ривожланади: эктодермал қатламдан тери ва қулоқнинг тери ости тузилмалари, ташқи эшитиш йўли, бор - ванна мембранаси ва коклеанинг таркиби (вестибуляр ва эшитиш - қичқириқ ретсепторлари ва нерв йўллари) ҳосил бўлади. мезодермал - эшитиш суякчалари ва чакка суяги ...
; Эшитиш инсон орган ишлаб чиқиш ва шакллантириш ҳомиласи ривожланишининг биринчи ҳафта билан бошланади ва Теча ичига давом этмоқда - Ҳомиладорлик бутун даври. Ички қулоқнинг интраутерин ривожланишининг учинчи ҳафтасида эшитиш чуқурчаси ва эшитиш плакоди, ўрта қулоқ эса туботимпанал чўнтак пайдо бўлиши билан ифодаланади. 5-ҳафтага келиб ички қулоқ СЛE - ҳовой флакон бўлиб, ташқи қулоқ эндигина шакллана бошлайди. Ички қулоқ 8 ҳафта бир элемент бурма томонидан тақдим этилади - спирал танаси (бўлажак спирал) мавжудлиги мешоч нинг мақбуллаштиришни - қуюқ ва вестибуляр сенсор ҳужайралар билан ярим доира каналлар - даставвал қабул қилувчи. Бу даврда ҳосил бўлган ўрта қулоқда ЛО - тимпаник бўшлиқнинг НЖ қисми, уч қатламли тимпаник мембрана, хафтага болғача ва анвил ва ташқи томондан - ташқи эшитиш гўшти ва аурикулнинг хафтага тушадиган қисми.
11 - 12 хафтада ички қулоқда иккита жингалак коклеа ҳосил бўлган мембранали лабиринт ва соч турмаги стендлари пайдо бўлади - ки ва эшитиш нервининг толалари (дендритик ҳужайралар спирал ган - глиа) ички қулоқда ўсиб чиқади. 20-ҳафтада ички қулоқ катта ёшли одамнинг катталигига етади, болғача ва инкуснинг оссификатсияси тугайди, стаплар суякланади; Аурикула тўлиқ шаклланган. 37-ҳафтага келиб ички - бачадон ҳаёти пишганида ички, ўрта ва ташқи қулоқ чакка суягининг пневмотизатсия тузилмалари пайдо бўлади (состсе-
41 

таниқли жараён) ва тимпаник бўшлиқ (ўрта қулоқ). Онтогенезда спирал ганглион ҳужайралари жуда эрта пайдо бўлади, эрта соат - коклеанинг бурилишларига қараганда Чез ҳосил бўлади.


Темпорал кортекс сиртининг ўсишининг миқдорий кўрсаткичларини ўрганиш шуни кўрсатдики, у ҳатто бола туғилишидан олдин ҳам сезиларли даражада ошади. Шундай қилиб, 5-ойдан бошлаб ва катталар босқичига қадар темпорал ҳудуд 17 мартадан кўпроқ ошади. акустик анализатор эшитиш рағбатлантириш идрок қодир тузилишини сотиб қачон - вақтинчалик минтақада соҳасида кескин ўсиш не - ИРС 8 дан 9-қамарий ой, яъни туғилган Рубен олдин .. - ка кузатилади.
Бамянинг асосий эшитиш соҳасини сифатли танлаш - кортекснинг зҳаюсчиҳ темпорал жойлари ҳомила ҳаётининг 6- ойида, қаватлар эмбрион кортекс қатламларига бўлинганда содир бўлади. Эмбриогенезнинг 8-ойидан бошлаб ҳужайраларнинг пирамидал ва юлдузсимон шаклларга бўлиниши тасвирланган.
Ташқи, ўрта ва ички қулоқ ва эшитиш нерв толаларини ўз ичига олган эшитиш органи, туғилиш вақти тўлиқ СФОР - граммлаштирилган. Постнатал даврда ундан кўпроқ - темпорал суякнинг давомли пневматизатсияси ва эшитиш йўлининг миелинатсияси таламокортикал проектсиялари шаклида эшитиш органи зревание.
3.4.2.Eшитиш органининг туғруқдан кейинги ривожланиши
Ёш болаларда аурикул юмшоқ, заиф ифодаланган релеф билан. Кичкина болаларда ташқи эшитиш йўли каттароқ болалар ва катталарникига қараганда қисқароқ ва торроқ бўлиб, унинг ички суяк қисми ривожланмаганлиги сабабли. Янги йилда - бу тор ёриқ шаклига эга ва биринчи тўлдирилган мумкин туғилган - она ёг ъ. ташқи эшитиш гўшти Рубен сифатида - уяси ўхшаш овал ка кўпроқ чидамли Маърифат рус бўлади - агар ва фақат катталар ҳажми фарқ қилади. 10-12 ёшли болаларда унинг узунлиги ва шакли катталардаги қийматларга яқин.
Туғилиш вақтида ҳомиланинг ўрта қулоқ бўшлиғи эмбрион бириктирувчи тўқима билан тўлдирилади. Биринчи нафас билан ҳаво эшитиш найчаси орқали тимпаник бўшлиққа киради. Ҳаво ва у билан бирга кетадиган Заро - Дйшев тўқималарининг инфектсияси ва уни этук бириктирувчи тўқимага айлантириш учун жавобгардир .
Темпорал суякнинг пневматизатсияси кўп жиҳатдан боланинг умумий ривожланишига боғлиқ. Янги туғилган чақалоқларда темпорал суяк бирлаштирилмаган учта алоҳида суякдан иборат - тарози, барабан - Нуҳ қисмлари ва пирамидалар. Пирамида ва соат шкаласи орасидаги бўшлиқ - қисман тимпанум ва антрумнинг томига чўзилади (26-расм). Бир йилгача у тўлиқ очиқ (анатомик ўзгариш сифатида -



Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish