L gece romaninda

(

Güntekin,2011:113)

    

 

Reşat  Nuri’nin  ilke  ve  inkılâpların  propogandası  için  tasarladığı  bu  tezli  romanında 

kadın  kahramanlara  sadece  gözü  yaşlı,  cahil  ama  Şahin  Efendinin  bir  fikrini  kabul  ettiği  için 

engin ferasetli Naciye Hanımla yer vermesi romanın amacı açısından ve tarihî gerçeklik açısın-

dan çok ciddi bir hata ve tezattır. Kurtuluş Savaşında Nene Hatun, Şerife Bacı gibi nice kahra-

man kadının hem cephe gerisinde hem de bizzat cephede düşmanla mücadele ettiği bir milletin 

kadınlarını pasif, cahil, eve hapsedilmiş, her şeyden mahrum edilmiş, itilmiş kakılmış bir güruh 

olarak  göstermek  romanın  tezine  daha  uygun  düşmüştür.  Nazmiye  Hanım,  Şahin  Efendinin 

kafasında  şekillenen  kadın  gerçeğinin  tek  ete  kemiğe  bürünmüş  örneğidir.  Yazara  göre  o  da 

Şahin Efendinin münevver takımının bir üyesidir: 

 

“ Kadın, çok büyük bir kuvvet... Ben ki kadını hiç tanımamış, düşünmemiş bir adamım... 

Ben  bile  ihtiyar,  alil  bir  ananın  tesirinden  kendimi  kurtaramadım.  Bugünkü  felaketlerimizde 

belki onu asırlarca ihmal etmiş, ezmiş, cahil bırakmış olmamızın da bir dereceye kadar tesiri 

var...Küçük hafızın anası belki tahsilce, fikirce bugünkü cenaze alayını teşkil eden üç, beş yüz 

erkeğin  hepsinden  daha  aşağı  bir  seviyede...  Fakat  bizim  şüpheli  ilmimiz,  bulanık  aklımızdan 

bir türlü  anlayamadığımız hakikati  o,  dertli  ana yüreğiyle  bulup çıkardı.  Bize  ‘Katiller!’  diye 

haykırdı... Kadının hakkı var. Biçareyi elbirliğiyle biz öldürdük.  Kimimiz cehlimiz, belâhetimiz-

le, kimimiz mücrim kayıtsızlığımız, korkak sükûtumuzla...”