|
Olimpiya marketmgirting asosiy qirrasi - qarama-qarshilik hisohlanadi. Qoidaga kt> 'ra, reklamani joylashtiradigan shaxslar va homrylar, awalam bor, rekiamani televizor orqali ko'rsatilishiga talabgor. Lekin Olimpiya o'yinlari harakal joylarini reklama qilinishiga imkon hermaydi (jihozlar hilan ta 'minlaydigan savdo markalari hundan istisno). Chegaralash. O'yinlar ortiqcha
tijoratlashtirilganligi xavfiga javoban 1928-yiIda kiritilgani paradoksdir Reklamani man qilish bilan yagona hoshqa muhim hodisa- Uimhldon turnirlari hisoblanadi.’"
Afasalan. homiylar televizion jctzoga ega ho'Imaydi, huning o 'rniga, ular assotsiatsiyadan jahonda eng taniqli ramzlarni, heshta halqani, jahondagi ustuvorlik bilan assotsiatsiya qilinadigan ramzni xarid qilish imkoniga ega ho 'ladi. Televideniya orqali ko 'rsatishning
ilc John Home. Garr> Wliannd Underitanding ihe Olympics Roullcdgc Tsylor-l rancis Group
London and Ncw York 2012 -59 p
mO sha kitob. 2012 -59 b
161
yagona nsuli — reklamani qo ‘shimcha sotib olish hisoblanadi. Paradoks shundan iboratki, "sof stadion ” tomonidan yuzaga keltirilgan tijorutdan “yuqori" ho'lishga intilish, o'yinlarning noyobligi ruhini yaratilishiga ko ‘maklashdi va shu tufayli, ularning raqobatbardoshligini o 'sishiga ko 'maklashdi. Aslida, ushbu lijoratdan yuqori bo ‘lishning noyob ruhi shunchalik muhimki, bunda o ‘yinlarni
‘tkazilishi paytida mamlakatda qabul qilinadigan qonunchilik, olimpiya obyeklivlaridagi kameralar diapazoni doirasida har qanday reklamani maxsus tarzda olishga majburdir.
1990-yiiga qadar o ‘tkaziigan Jahon Kubogi, Olimpiya o'yinlari va boshqa sport hodisalari global televizion hodisaga aylantirilgan. Shu tufayli, ular to ‘g ‘ri strukturalashtirilgani paytida reklamadan va homiylikdan daromadlarni oshirishning juda katta potensialiga ega bo ‘lishgan. Shu paylgacha sporl bilan hog ‘liq bo ‘Igan asosiy tijorat faoliyati sport tovarlarini sotishda ifodalangan.
1956-yiIdan boshlab, bir-biriga dushman bo'Igan Dassler oilasi tomonidcm boshqariladigan ikkita firma - "Adidas" va “Puma" olimpiya tijorati uchun kurash olib borishgan. “Adidas" ftrmasidan Xorst Dassler awaliga alohida sportchilar bilan keyin esa, milliy jamoalar bilan kelishmjarni tuztsh bo ‘yicha mutaxassis bo ‘lib qoldi. U, butun jamoa Olimpiya o'yinlarida televideniya bo'yicha, butun dunyoda translatsiya qilinadigan reportajlarda Adidas ftrmasining liboslarida ko ‘rinishini anglagan. Masalan, u, ancha kambag ‘al mamlakatlarga qulay narxlarni taklif qilgan va shu bilan Adidas firmasini dominant mavjudligini ta'minlagan. U, butun jahon bo'yicha paydo bo'layotgan sport xodimlarini kuzatishi va ular kelajakda qaror qabul qiladtgan rahbarga aylanishlarini bila turib. do 'stona aloqalarni o ‘rnatish rejalarini tuzishgan va tarmoq mutaxassisi bo'lib qolgan. U, 1974-yiIi FIFA rahhari bo'Iib saylangan Juan Avelanj hilan yaqin aloqalarni o'rnatish bilan alohida shug ‘ullangan. 1,2
Ikkila sport hodisasi - 1982-vilgi Jahon Kubogi va 1984-yildagi Olimpiya o'yinlari homiylik tijoratini transformatsiya qilinishiga yordam bergan. Dassler, Patrik Nelli bilan ishlab, 1982-yi/gi Jahon Kubogidagi homiylikdan katta miqdordagi mablag ‘ olishga erishgan. Xalqaro Olimpiya Qo ‘mitasi, qisman zodagonlik akti tufayli, qisman 111
111 John Home, Garry Whannd Understanding tlic Olymptcs. Routledgc Taylor-Krancis Group
ondon and Ncvv York. 2012 -59p.
362
0 ‘zitti havaskor slatusiga mansuhligi tufayli, tijoratlashtirish masalasiila ehtivotlik qilgan (1980-yilga qadar). Pul uruiirishga dastlabki urinishlaming hiri Tokioda 1964-yilda amalga oshiri/gan. “Olimpiya" deb nomlangan sigaretalarning yangi markasi OCOG tashkilotiga 1 million AQSH dolldri miqdorida daromad keltirgan, lekin Xalqaro OUmpiya Qo'mitasi aralashgan va lamaki mahsulotlariga homiylik qilishni man etgan. 1985-yilga qadar Tashkiliy qo ‘mitalar yordamida, joylarda homiylik qilishdan olinadigan daromadlar o 'sib borgan.
Lekin /981-yilda Xalqank Olimpiya Qo'mitasi amerika televideniyasi mablag ‘lariga o'ta tobelik xayfi tufayli, tashvishga tushgan va 1981-yilda moliyalashtirishning yangi manbalarini ladqiq qilish hoyicha Qo'mita tuzgan. Bu vaqtda, Los-Andjelesdagi 1984- yilgi o'yinlarning lashkilolchilari ovoz berish bilan faqalgina xususiy moliyalashlirishga asoslanishni belgilangan jumoatchilik fikrining bosimi ostida, mahsulotning chegaralangan toifalari tamoyilini, ularning har biri bo ‘yicha monopoliyali homiylik paytida rivojlantirish orqali, homivlarni ancha jadal izlashga majbur bo ‘lishgan. Adidas firmasining rahhari bilan FIFA Prezidenti Juan Avelanj o rtasidagi ittifoq Jahon kubogini xuddi shu tamoyillar asosida o 'zgartirgan. Bu vaqlda, Dassler Yaponiyaning Dent.su agentligi bilan Xalqaro sport va dam olish tashkilotini (ISL) tuzish uchun hamkorlik munosabatlarini rivojlanlirgan.113
ISL shartnomalarni tuzish paytida lelevideniya bilan homiylar o 'rtasida muzokaralurni tashkil qilish uchun vositachi sifatida tuzilgan. U. Xalqaro Olimpiya Qo'mitasi tnmonidan Milliy Olimpiya qo ‘mitalarini asosiy lovarlarni ishlab chiqarish sohasidagi o ‘z huquqlaridan. Xalqaro Olimpiya Qo 'mitasi uni o 'yinlar homiylariga markazlashtirilgan holda sotishi uchun voz kechishlariga ishontirish paytida TOP dasturini ishlah chiqish uchun ko'rik-tanlovsiz tanlangan.
Dasslerning aloqalari tufayli, 1986-yilga kelib, uning rahbar xodimlari kamtarsizlik bilan: 'Biz uncha kalta bo 'lmagan kompaniyamiz - bizning uchla mijozimiz bor - Olimpiya o'yinlari, jahon kubogi va yengil alletika bo'yicha jahon chempionati' deb maqtanishlari mumkin bo ‘ldi. Dassler paytida. asosiy ta 'sir
111 John Home. Garry Whannel Understandmg thc OI>mpics. Routlcdgc raylor-Frincis Group
London and Ne\v York 2012 54 p.
.163
o 'lkazuvchi shaxs sifatida, Xalqaro Oiimpiya Qo 'mitasi homiylikning giobal olimpiya tizimi - TOP ni tashkil qildi va u, iik hor, 198X-yiH qo ‘llaniUJi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
