Квалификационная работа по географии

Tadqiqot obyekti : And mamlakatlari.
Tadqiqot predmeti: And mamlakatlarining iqtisodiy va geografik xususiyatlari.
Ishning maqsadi: And mamlakatlarining iqtisodiy va geografik xususiyatlarini o'rganishdir. Venesuela, Kolumbiya, Ekvador misolida.
Ish vazifalari: And mamlakatlarining tabiiy resurs salohiyatini o'rganish.
And mamlakatlari iqtisodiyotining rivojlanish dinamikasini ochib berish.
iqtisodiyotning hozirgi holatini va And mamlakatlaridagi mintaqaviy farqlarni ko'rib chiqish.
maktab geografiya kursida malakaviy ish materiallaridan foydalanish imkoniyatlarini aniqlash.
Kurs ishining tarkibiy tuzilmasi: Kirish, 3 bob, 6ta bo'lim, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati va ilova hamda rasmlardan iborat.
Ishda qo'llaniladigan tadqiqot usullari: adabiy, tahliliy, grafik, statistik.

I-Bob. And mamlakatlari tabiiy resurs salohiyati va iqtisodiy rivojlanish dinamikasi.

1.1 And mamlakatlarining tabiiy resurs salohiyati

Keng old tomoni bo'lgan tog'lar Tinch okeaniga, shimolda - Karib dengiziga boradi. Sharqiy Andean mamlakatlari bilan sharqiy chegara And tizmalarining etaklari bo'ylab o'tadi. Subkontinentning fizik-geografik mamlakatlari birligi ularning Tinch okeani va Janubiy Amerikaning litosfera plitalari chegarasida burmalangan kamar ichida joylashganligi bilan izohlanadi.
Muayyan iqlim zonasidagi joylashuvi va orografiyasi va tuzilishidagi farqlarga qarab, And mamlakatlari hududlari mintaqalarga bo'linadi, ularning har biri o'ziga xos rel'ef, iqlim va balandlik zonaliligi bilan ajralib turadi. O'rganilayotgan hududda fiziografik mamlakatlar ajralib turadi: Karib dengizi Andlari, Orinoko tekisliklari, Gviana tog'lari va Shimoliy Andlar.
Karib dengizi Andlari And tog'larining eng shimoliy qismi bo'lib, tog' tizmalarining pastki kenglik bo'ylab zarbasi bo'lgan yagona joydir. And tog' tizimining boshqa qismlaridan farqli o'laroq, Karib dengizi Andlari qadimgi Tetis okeanining g'arbiy qismini ifodalashi mumkin bo'lgan va Shimoliy Atlantika depressiyasining ochilishi natijasida bu erga ko'chib o'tgan Karib dengizi-Antil orollari buklangan mintaqasida shakllangan. Viloyat tropik va subekvatorial belbog'lar chegarasida shimoli-sharqiy passat shamollari ta'sir zonasida joylashgan. Uning tabiati boshqa And tog'laridan sezilarli darajada farq qiladi. Bu Venesuela hududi.
Mamlakat relyefi sinklinal boʻylama chuqurlik bilan ajratilgan ikkita parallel antiklinal tizmalardan tashkil topgan yosh burmalangan togʻlar bilan ifodalangan. U Valensiya ko'lini o'z ichiga oladi - materikdagi suvsiz ko'llardan biri. Yil davomida mintaqa shimoli-sharqiy savdo shamoli bilan birga keladigan tropik havo massalariga duchor bo'ladi. Togʻlarning qirgʻoq va sohil yon bagʻirlarida yogʻin miqdori yiliga 300-500 mm. Shamol tomon qiyaliklar 1000-1200 mm gacha ko'tariladi. Namlik koeffitsienti 1,0 dan yuqori. Mintaqada harorat amplitudalari juda kichik - 2-4 ° S. Koʻndalang vodiyda 900-1000 m balandlikda joylashgan Karakas “abadiy buloq” shahri deb ataladi. Yil davomida o'simlik o'simliklari. Bu sharoitlar tog'larning mayin yon bag'irlarida va vodiylarda kofe, kakao, paxta, sisal, tamaki etishtirish uchun qulaydir. Ko'p bo'ronli tog 'daryolari.
Tuproqlar mavsumiy nam o'rmonlarda va baland o'tli savannalarda qizil ferralit, kserofit o'rmon va butalarda jigarrang-qizil ferralitlangan. Mintaqada kserofit o'simliklari ustunlik qiladi. Togʻ etaklarida va pastki belbogʻida oʻrmon tuzilmalari (mesquite buta, kaktuslar, shoxchalar, nok va boshqalar) keng tarqalgan. Past qirg'oqda mangrovlar lagunalar qirg'oqlari bo'ylab keng tarqalgan. 900-1000 m dan baland togʻ yonbagʻirlarida doim yashil, bargli va ignabargli daraxt turlaridan iborat noyob qatlamli aralash oʻrmonlar oʻsadi. Palma daraxtlari alohida ajralib turadi. Yuqorida ko'pincha o'sgan o'tloqlar bor. Karib dengizi And togʻlarining qirgʻoqboʻyi va togʻlararo chuqurliklari neftli.
Bu erda topilgan foydali qazilmalar: tuz, gips va yuqori balandliklarda ko'mir tomirlari; Kordilyer ayniqsa oltin, kumush, platina, simob, mis, temir, qo'rg'oshin, topazlar, ametistlar va boshqa qimmatbaho toshlarga boy.
Orinoko tekisliklari. Mintaqada Venesuela va Kolumbiyaning tekis hududlari joylashgan. Daryo havzasida joylashgan. Orinoko And tog'lari va Gviana tog'lari orasidagi bir xil nomdagi sinekliza ichida. Shimoli-sharqda tekisliklar Atlantika okeaniga qaragan, janubda esa Amazonka bilan chegaradosh. Orinoko tekisliklarida eroziya bosqichlari aniq boʻlgan yassi relyef ustunlik qiladi. Meses va Piedmontlar asosiy daryoning irmoqlarining chuqur vodiylari bilan ajratilgan. Alluvial pasttekisliklar markaziy daryo bo'ylab chiziq bo'ylab, ularning tepasida, 200-300 m balandlikdagi qadamlar bilan cho'zilgan, yassi ajratilgan joylar - mezalar, And tog'lari etagida esa baland tog' oldi platolari - Piedmontlar joylashgan. Orinokoning barcha tekisliklari Llanos (ispancha "llano" - "tekislik" dan) umumiy nomga ega.
Viloyat ekvatorial mussonlarning aylanish hududida joylashgan. Mintaqaning iqlimining o'ziga xos xususiyati yog'ingarchilik taqsimotidagi mavsumiylikdir. Yomg'irli davr o'rtacha apreldan oktyabrgacha, quruq davr - noyabrdan martgacha davom etadi. Shimolda shimoli-sharqiy savdo shamoli janubiy viloyatlarga qaraganda ancha oldinroq kirib boradi, qurg'oqchilik davri uzoqroq. Yomg'irli mavsum faqat uch yoz oyi davom etadi. Janubga qarab, ekvatorial yog'ingarchilik rejimiga o'tish davrida yomg'irli davrning davomiyligi asta-sekin o'sib boradi. Yillik umumiy yogʻin shimolda 800 mm, janubda 1000 mm gacha. O'rtacha harorat 25 - 29 ° S. Bu hududda namlik koeffitsienti 0,55 - 1,0, bir oz qurg'oqchil zona. Yil davomida o'simlik o'simliklari.
Orinoko tizimidagi daryolar oqimining o'zgaruvchanligi bilan ajralib turadi. Yomg'irli mavsumda daryolar keng tarqaladi va g'arbda - Past Llanos deb ataladigan joyda - uzluksiz suv bo'shliqlari hosil bo'ladi. Daryolarda navigatsiya uchun sharoitlar yaxshilanmoqda. Quruq mavsumda Orinokoning ko'plab irmoqlari deyarli quriydi va suv toshqinlaridagi suv omborlari o'rniga botqoqliklar - bezgak uchun ko'payish joylari qoladi.
Mintaqada savannalar ustunlik qiladi. Llanosning janubiy qismida keng tarqalgan baland o'tli o't shakllari shimolda qurg'oqchilikka chidamliroq fitotsenozlar bilan almashtiriladi. Mavsumiy nam oʻrmonlarning qizil ferralit tuproqlari va daryo vodiylarining allyuvial tuproqlari keng tarqalgan.Yogʻochli oʻsimliklardan kseromorf mimozalar, akatsiyalar, chaparro butalar, kaktuslar keng tarqalgan. Mavrikiy palmasi past havzalarda o'sadi. Daryolar boʻylab galereya oʻrmonlari keng tarqalgan boʻlib, ularda palmalar (Kopernik va Mavrikiy) va dukkaklilar ustunlik qiladi.
Orinoko tekisliklarida aholi nisbatan kam, boy agroiqlim va yer resurslaridan toʻliq foydalanilmayapti. Mintaqaning eng muhim mineral resurslari havzaning shimoli-sharqiy qismidagi neft va gazdir. Neft va gaz qazib olish hududlarning rivojlanishiga hissa qo'shdi, hozirda u erda shahar va qishloqlar paydo bo'lmoqda, yo'llar yotqizilmoqda, sanoat va qishloq xo'jaligi rivojlanmoqda. Chumolixo'rlar va armadillolar, tapirlar va pekkarlar, yaguarlar va pumalar tomonidan ovlanadigan boshqa o'txo'rlar tabiiy o'simliklar saqlanib qolgan hududlarda yashaydi. Llanos landshafti termit tepaliklari bilan ajralib turadi.
Gviana tog'lari va Gviana pasttekisligi
Mintaqa Amazonka va Orinokoning past tekisliklari o'rtasida, Janubiy Amerika platformasi - Gviana qalqoni chetida joylashgan. Viloyat Venesuelaning janubiy mintaqasida joylashgan. Shimoli-gʻarbiy, gʻarbiy va janubiy chegaralari Gviana togʻlari etaklari boʻylab oʻtadi. Shimoli-sharqda va sharqda mintaqa Atlantika okeaniga qaragan.
Sohil boʻylab gillalar bilan qoplangan botqoqli pasttekislik choʻzilgan boʻlib, u yon bagʻirlardan oqib oʻtuvchi koʻplab daryolarning allyuviylaridan tashkil topgan. Uning tepasida tog'larning kristall massivi tog'lar shaklida ko'tariladi. Qalqon ichidagi qadimiy poydevor issiq, nam iqlim sharoitida ob-havo va eroziya natijasida qattiq vayron bo'lgan proterozoy qumtosh qoplami bilan qoplangan. Tuzilmalar ko'p sonli yoriqlar bo'ylab vertikal harakatlarni boshdan kechirgan va neotektonik ko'tarilishlar natijasida eroziya tarmog'ining faol kesilishi sodir bo'lgan. Bu jarayonlar mintaqaning zamonaviy relyefini yaratdi. Togʻli togʻlar yuzasi turli xil kelib chiqishi va tuzilishiga ega boʻlgan togʻ tizmalari, massivlar, platolar hamda daryolar tomonidan rivojlangan tektonik chuqurliklardagi havzalarning birikmasidan iborat. Togʻlarning sharqi va shimolida yuzasi toʻlqinsimon peneplen (300—600 m), kristall qoldiq va horst massivlari hamda balandligi 900—1300 m, shimolda 1800 m gacha boʻlgan tizmalardan iborat.Markaziy va gʻarbiy qismlarida . , qumtoshli tekis tepalikli tizmalar va ulardan ajralgan balandligi 2000 m dan ortiq boʻlgan izolyatsiyalangan platolar (tepui).
Roraima massivi 2810 m gacha, Auyan Tepui - 2950 m gacha, La Neblino (Serra Neblino) tog'larining eng baland nuqtasi - 3100 m gacha baland tog'lar tik tektonik zinapoyalarni hosil qiladi, daryolar ulardan turli balandlikdagi sharsharalarga tushadi. Bundan tashqari, stol qumtoshlari va kvartsit massivlarining tik yon bag'irlarida ko'plab sharsharalar mavjud, ulardan biri daryodagi Anxeldir. Orinoko havzasining churun balandligi bir kilometrdan oshadi. Mintaqada katta gidroenergetika salohiyati mavjud bo'lib, undan hali ham kam foydalanilmoqda. GESlarni qurish uchun qulay sharoitlar.
Togʻ yonbagʻirlarining ekspozitsiyasi va balandligi, togʻliklar ichidagi plato va massivlarning joylashuvi mintaqa iqlimini shakllantirishda muhim rol oʻynaydi. Shunday qilib, qirg'oq pasttekisligi va shamolli sharqiy yon bag'irlari yil davomida shimoli-sharqiy yo'ldan orografik yog'in oladi. Ularning umumiy soni 3000-3500 mm ga etadi. Maksimal - yozda. Chuqur yon bagʻirlari va ichki vodiylari qurgʻoqchil. Butun yil davomida ekvatorial havo hukmron boʻlgan janubiy va janubi-gʻarbiy hududlarda ham namlik yuqori. Tog'larning ko'p qismi ekvatorial mussonlarning ta'sir zonasida joylashgan: nam yoz va ko'proq yoki kamroq uzoq quruq qish. Tekisliklarda va quyi togʻ kamarlarida yil davomida harorat 25—28°. Baland plato va massivlarda 10-12° harorat va shamol esadi.
Iqlim sharoitlarining xilma-xilligiga ko'ra, o'simlik qoplami juda xilma-xildir. Tuproqlar hosil bo'lgan asosiy jins deyarli hamma joyda qalin nurash qobig'idir. Tog'lar va massivlarning nam sharqiy va g'arbiy yon bag'irlarida gileas sariq ferrallit tuproqlarda o'sadi. Gviana pasttekisligi ham xuddi shu o'rmonlar bilan, botqoqli joylar bilan birga joylashgan. Mussonli , odatda bargli tropik o'rmonlar keng tarqalgan; quruq shpal yon bag'irlarida qizil ferrallitik tuproqlarda savannalar va o'rmonzorlar hosil bo'ladi.
Gviana tog'lari tubida temir rudalari, oltin va olmosning eng yirik konlari mavjud. Marganets rudalari va boksitlarning katta zahiralari nurash qobig'i bilan bog'liq. Mintaqa mamlakatlarida daraxt kesish amalga oshiriladi.
Shimoliy And tog'lari. Bu And tizimining eng shimoliy qismi bo'lib, Karib dengizi sohilidan 4-5 ° S gacha cho'zilgan. sh. Orinoko tekisliklari bilan sharqiy chegara togʻ etaklari boʻylab, janubiy chegarasi esa koʻndalang tektonik yoriqlar boʻylab oʻtadi. Taxminan bir xil hududda iqlim zonalari chegarasi mavjud - tropik va ekvatorial namlik sharoitida keskin farqlar va g'arbiy ekspozitsiyaning yon bag'irlarida balandlik zonaliligi tuzilishi. Mintaqada Venesuela, Kolumbiya va Ekvador hududlari mavjud. Subekvatorial iqlim sharoiti bo'lgan hududlarda, dengiz sathidan ma'lum bir balandlikda doimiy nam o'rmonlar - hylei o'sadi, shuning uchun Shimoliy And tog'lari ekvatorial deb ataladi.
Mintaqadagi And tog'lari chuqur chuqurliklar bilan ajratilgan bir nechta zanjirlardan iborat. Mamlakatning shimoliy qismi ayniqsa murakkab tuzilishga ega. Tinch okeani boʻylab tor, past, kuchli ajratilgan qirgʻoq kordilyerasi choʻzilgan. Gʻarbiy Kordilyera Darien qoʻltigʻidan boshlanib, mintaqa chegaralarigacha choʻzilgan. Shimoliy And togʻlari ichidagi Sharqiy Kordilyera Syerra-Nevada-de-Santa-Marta massivi (balandligi 5800 m gacha) va Sharqiy Kordilyera bilan Markaziy Kordileraga shoxlanadi. Gʻarbiy va Markaziy Kordilyera orasidagi grabensimon vodiyni daryo egallaydi. Kauka, va Markaziy va Sharqiy o'rtasida - r. Magdalena. Butun tog'li hududning kengligi 400-450 km. 3° shimoldan janubda. sh. G'arbiy va Sharqiy Kordilyera yaqinlashmoqda va Ekvador ichida tizim 100 km gacha toraydi. Tog' tizmalari orasida kuchli yoriqlar zonasi mavjud. Tizmalarning asosiy cho'qqilari, qoida tariqasida, qor va muz bilan qoplangan so'ngan va faol vulqonlar (Kotopaxi, Chimborazo, Sangay va boshqalar). Hudud yuqori seysmikligi bilan ham ajralib turadi. Zilzila epitsentrlari odatda tog'lararo chuqurlikning yoriqlari bilan chegaralanadi.
Viloyat issiq, doimiy nam iqlimga ega. Tog'larning Tinch okeaniga qaragan yon bag'irlari yiliga 8000-10000 mm. Havo namlik bilan to'yingan, chunki u okeanning ekvatorial kengliklarining iliq oqimlari ustida hosil bo'ladi. Tog'larning yonbag'irlariga ko'tarilib, kuchli yomg'ir shaklida namlik beradi. Sharqiy yon bag'irlari musson aylanishi ta'sirida, ammo orografik yog'ingarchilik qishda bu erda tushadi, ammo yillik miqdori biroz kamroq - 3000 mm gacha. Hatto ichki hududlar qurg'oqchilik bilan ajralib turmaydi. Qishda qisqa quruq davr faqat mintaqaning shimoli-sharqida sodir bo'ladi.
Shimoliy Andlarda balandlik kamarlari tizimi aniq ifodalangan.
Pastki kamar - tierra caliente ("issiq er") doimiy yuqori harorat (27-29 ° C) va ko'p miqdorda yog'ingarchilik bilan gylaea bilan band. Odamlar uchun noqulay sharoitlar tufayli kamar kam joylashadi. 1000-1500 m dan yuqorida tierra templada (“moʻʼtadil yer”) boshlanadi. Bu yerda havo salqinroq (16—22°S), shamol yonbagʻirlarida 3000 mm gacha, togʻ yon bagʻirlarida 1000—1200 mm gacha yogʻin tushadi. Bu hayot uchun eng yaxshi sharoitga ega bo'lgan doimiy yashil tog 'gili yoki bargli-yashil o'rmonlarning kamari. Qahva daraxti, makkajo'xori, tamaki va boshqalar kabi ekinlarni etishtirish uchun qulay sharoitlar Belbog' "qahva" yoki "abadiy bahor" kamari deb ataladi. 2000-2800 m dan yuqorida tierra fria (“sovuq yer”) joylashgan. Bu yerda oʻrtacha oylik harorat 10-15°S. Bu balandliklarda doimiy ravishda orografik bulutlar hosil bo'ladi, shuning uchun paporotniklar, bambuklar, moxlar, moxlar, likenlar ko'p bo'lgan past o'sadigan doimiy yashil daraxtlarning (eman, mirta, ba'zi ignabargli daraxtlar) alp tog'lari nephelogilea (tumanli) deb ataladi. o'rmon"). Unda juda ko'p tok, epifitlar mavjud. 3000-3500 m balandlikdan tierra elada (“ayozli yer”) boshlanadi. Bu zonada oʻrtacha oylik harorat bor-yoʻgʻi 5-6°C, kunlik amplitudalar 10°S dan yuqori, tungi sovuqlar va qor yogʻishi butun yil davomida sodir boʻlishi mumkin. Subnival zonada tog 'o'tloqlari (paramos) o'simliklari o'tlardan (soqolli bo'rilar, patli o'tlar), past o'lchamdagi butalar va baland (5 m gacha) yorqin gulli kuchli o'simtalardan hosil bo'ladi. Periglasial zonada toshloq toshlar keng tarqalgan bo'lib, ba'zida mox va likenlar bilan qoplangan. Nival kamar 4500-4800 m balandlikdan boshlanadi
Tabiiy resurslar orasida chuqurlikdagi neftning katta zahiralari ajralib turadi. Ayniqsa, bir necha o'nlab yirik konlar mavjud bo'lgan Marakaybo depressiyasining neft va gaz havzasi va Magdalena tektonik vodiysi boy. Daryo vodiysida Kauklar toshko'mir, Tinch okeani sohillarida esa allyuvial oltin va platina qazib olishadi. Togʻli hududlarda temir, nikel, molibden, mis rudalari va kumushning konlari ham maʼlum. Bogota yaqinida zumrad qazib olinadi. Viloyatda tropik ekinlarni yetishtirish uchun ham yaxshi agroiqlim sharoitlari mavjud. Tog'li gillada juda ko'p qimmatbaho daraxt turlari mavjud, ular orasida sinchona, kola, engil chirimaydigan yog'ochli balza mavjud.
Shimoliy And togʻlarining 1000-3000 m balandlikdagi togʻlararo vodiylari va havzalarida aholi zich joylashgan va rivojlangan. Unumdor tuproqlar shudgorlanadi. Katta shaharlar graben vodiylari va havzalarida, jumladan Ekvador (Kito - taxminan 3000 m balandlikda) va Kolumbiya (Bogota - taxminan 2500 m balandlikda) poytaxtlari joylashgan.
Venesuela, Kolumbiya va Ekvador mamlakatlari hududi yoqilg'i, rudali minerallar va qimmatbaho toshlarga boy.
Neft va gazli asosiy konlar And togʻlarining togʻ etaklari va togʻlararo pastliklari bilan chegaralangan. Ular, shuningdek, Marakaybo va Magdalena (Marakaiba neft va gaz havzasi va Orinoko neft va gaz havzasi) chuqurliklariga kiritilgan va tashqi tog' etaklarida - Guayaquil ko'rfazi hududida ham mavjud. Asosiy konlar Venesuelada to'plangan, ammo Kolumbiya va Ekvadorda ham mavjud.
Venesueladagi Gviana platosining shimolidagi eng boy temir rudalari konlari (Serro-Bolivar, El Pao konlari), Kolumbiyadagi yosh cho'kindi konlari. Nikel minerallashuvi Venesuelaning o'ta asosli jinslarining nurash zonasida (Doma de Erro konlari) silikat garnierit rudalari bilan ifodalanadi. Kobalt rudalari nikel konlarida mavjud bo'lib, ular Kolumbiya va Venesuelada to'plangan bir xil mineral assotsiatsiyalar bilan ifodalanadi. Kolumbiyada porfir mis rudalarining yirik konlari (Pantanos, Pegadorsito va boshqalar) va Ekvador (Chaucha koni). Oltin va platina platinalari Kolumbiya (Magdalena, San-Xuan, Atrato va boshqalar havzalari) daryolarida uchraydi. Rudalarda platina bilan bir qatorda ruteniy, rodiy, palladiy, osmiy, iridiy va oltin ham bor. Keyingi yillarda Venesuelaning Orinoko havzasida yirik oltin konlari topildi.
Olmos konlari prekembriy davridagi jinslar bilan chegaralangan. Gviana qalqoni bilan bog'langan Gviana viloyati Janubiy Amerika platformasining shimoliy qismida joylashgan va Venesuelaning janubi-sharqiy chekkasini egallaydi. Kolumbiya zumradlari juda mashhur bo'lib, ularning ko'p konlari (150 dan ortiq) Bogota shimoli va shimoli-sharqida joylashgan. Dunyodagi eng yirik konlar: Muso, Chivor, Cosques va Pena Blanca.
Nihoyat, cho'l iqlimi qirg'oq qoyalarida o'ziga xos o'g'it - guano qush axlatining to'planishiga yordam berdi.
Shunday qilib, biz Venesuela, Kolumbiya, Ekvador davlatlarining resurslar mavjudligini ko'rib chiqdik. Hududning boyligi yoqilgʻi (neft, gaz), ruda resurslari (temir rudalari, nikel rudalari, kobalt rudalari, porfirli mis rudalari, platina rudalari, oltin), qimmatbaho toshlar (olmos, zumrad). Shuningdek, bu hudud er , suv (daryolarning gidroenergetika salohiyati), o'rmon va agroiqlim resurslariga boy (eng uzun vegetatsiya davriga ega o'simliklarni etishtirish uchun qulay sharoitlar - shakarqamish, kofe, kakao, kauchuk o'simliklari).

Tashkilotning bosh qarorgohi Peruning Lima shahrida joylashgan. And jamiyati 101 million kishidan ortiq aholiga ega bo'lgan 3,8 million km² maydonni egallaydi; 2011 yilda umumiy yalpi mahsulot hajmi 600 milliard AQSH dollarini tashkil etdi.