Kutubxonashunoslik

IV. Ноширлар, матбаачилар, ахборот-кутубхона ходимларини 
тайёрлаш, малакасини ошириш ва рағбатлантириш тизимини 
такомиллаштириш
23. 
Ахборот-
2017 йил 
Маданият 
Ижрочиларнинг тадбирлар 

---

197 
кутубхона 
кадрлари 
фаолиятини 
қўллаб-қувватлаш 
тадбирларини 
ишлаб чиқиш. 
сентябрь 
вазирлиги, 
Матбуот ва 
ахборот 
агентлиги, 
Меҳнат 
вазирлиги, Олий 
ва ўрта махсус 
таълим 
вазирлиги, 
Ўрта махсус, 
касб-ҳунар 
таълими маркази 
режаси. 
«Ахборот-кутубхона 
муассасасининг энг яхши 
мутахассиси» номинацияси 
учун миллий касбий танловни 
ташкил этиш, ахборот-
кутубхона муассасалари 
мутахассисларига методик 
ёрдам кўрсатиш мақсадида 
сайёр ўқув семинарларини 
ташкил қилиш, етакчи миллий, 
жумладан, чет эл 
кутубхоналарида малака 
оширишни ташкил этиш 
тадбирлари назарда тутилади. 
24. 
Ноширлар ва 
матбаа 
ходимлари 
малакасини 
ошириш ва 
рағбатлантириш 
чора-
тадбирларини 
ишлаб чиқиш. 
2017 йил 
сентябрь 
Матбуот ва 
ахборот 
агентлиги, Олий 
ва ўрта махсус 
таълим 
вазирлиги, 
Ёзувчилар 
уюшмаси, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат 
маркази 
Ижрочиларнинг қўшма 
қарори ва дастури. 
Касбий малака ва 
кўникмаларни оширишнинг 
қисқа ўқув курсларини ташкил 
этиш, миллий ва хорижий 
тажрибадан келиб чиққан 
ҳолда давра суҳбатлари, 
семинар ва конференциялар 
ўтказиш, ўқув қўлланмалари 
яратиш орқали ношир ва 
матбаа ходимларининг 
малакаси оширилади. Чоп 
этилаётган китоб 
маҳсулотлари сифати 
яхшиланади. 
25. 
Ноширлар ва 
матбаачиларни 
рағбатлантириш 
чораларини 
белгилаш. 
Ҳар йили 
Матбуот ва 
ахборот 
агентлиги, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат 
маркази, 
Ўзбекистон 
ёшлар иттифоқи 
«Ёшларнинг энг севимли 
китоби», «Йилнинг энг яхши 
китоби» каби республика 
кўрик-танловларини ташкил 
этиш ва ўтказиш юзасидан 
ижрочиларнинг қўшма қарори. 
V. Китоб мутолааси ва китобхонлик маданиятини ошириш 
борасида тарғибот-ташвиқот ишларини самарали ва тизимли 
ташкил этиш
26. 
Аҳоли, 
Ҳар йили 
Матбуот ва 
Вазирлар Маҳкамаси 

---

198 
айниқса, ўсиб 
келаётган ёш 
авлод ўртасида 
китобхонлик 
маданиятини 
ривожлантириш 
ва адабий 
меросни кенг 
тарғиб қилиш, 
муаллиф ва 
ноширларни 
маънавий 
рағбатлантиришг
а қаратилган 
чораларни 
белгилаш. 
май, 
сентябрь 
ахборот агентлиги, 
Олий ва ўрта 
махсус таълим 
вазирлиги, Халқ 
таълими 
вазирлиги, 
Маданият 
вазирлиги, Хотин-
қизлар қўмитаси, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат маркази, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи, 
Қорақалпоғистон 
Республикаси 
Вазирлар 
Кенгаши, 
вилоятлар ва 
Тошкент шаҳри 
ҳокимликлари 
йиғилиши баёни. 
«Ёшларнинг маънавий 
оламини шакллантиришда 
кутубхоналар ўрни», «Ўзбек 
миллий-маданий меросини 
тарғиб этишда 
кутубхоналарнинг ўрни» 
мавзуларида илмий-амалий 
анжуманлар, «Китоб 
байрами», «Болалар китоби» 
республика фестивали, 
«Ёшларнинг энг севимли 
китоби», «Йилнинг энг яхши 
китоби» республика кўрик-
танловларини ўтказиш 
ҳамда Зулфия номидаги 
давлат мукофотининг 
адабиёт йўналиши бўйича 
совриндорларининг ижод 
намуналарини тарғиб 
қилиш. 
27. 
Мамлакатим
издаги етакчи 
адабий-бадиий, 
ижтимоий-
маърифий даврий 
босма нашрларда 
миллий мумтоз ва 
замонавий 
адабиётимиз 
намуналарини 
кенг тарғиб 
қилишни тизимли 
амалга ошириш. 
Доимий 
Матбуот ва 
ахборот агентлиги, 
Ёзувчилар 
уюшмаси, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи, 
«Ўзбекистон 
адабиёти ва 
санъати», «Китоб 
дунёси», «Шарқ 
зиёси», «Оила 
даврасида» 
газеталари, «Шарқ 
юлдузи», 
«Тафаккур», 
«Маънавий ҳаёт», 
«Ёшлик» 
журналлари 
Марказий нашриётларда 
чоп этилган янги нашрлар 
билан таништириш, улар 
ҳақида ёзувчилар, адабий 
танқидчилар ва 
китобхонларнинг фикр-
мулоҳазаларини ёритиб 
бориш орқали аҳолида китоб 
мутолааси ва китобхонлик 
маданиятини 
ривожлантиришга ҳисса 
қўшилади. 
«Маънавият ва миллий 
қадриятлар тарғиботида 
адиб ва ношир масъулияти 
ҳамда китобнинг ўрни» 
мавзусида туркум мақолалар 
эълон қилиб борилади. 
28. 
«Маданият 
ва маърифат» 
телеканалида 
китобхонлик, 
китоб ўқиш ва 
Мунтазам 
Миллий 
телерадиокомпани
я, Ёзувчилар 
уюшмаси, 
Матбуот ва 
Ижрочиларнинг қўшма 
медиа-режаси. 
Ток-шоуларда аҳолининг 
китобхонлик, китоб ўқиш 
маданиятини ошириш, 

---

199 
китоб мутолааси 
маданиятини 
ошириш ҳамда 
янги нашрдан 
чиққан бадиий 
адабиётлар 
муҳокамасига 
йўналтирилган 
ток-шоу ташкил 
этиш. 
ахборот агентлиги, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат маркази, 
«Шарқ» НМАК 
шунингдек бадиий, 
маърифий, илмий-оммабоп, 
тарбиявий ҳамда тарихий 
китоблар ва маънавий-
бадиий жиҳатдан юксак 
савиядаги адабиётларнинг 
аҳоли ўртасида кенг 
тарғиботи йўлга қўйилади. 
29. 
Электрон 
оммавий ахборот 
воситаларида 
китоб мутолааси 
ва китобхонлик 
маданиятини 
ривожлантириш 
ҳамда бу 
китобларнинг 
тарғибот-
ташвиқотини 
олиб боришни 
изчил йўлга 
қўйиш. 
Доимий Электрон оммавий 
воситалари 
миллий 
ассоциацияси, 
Миллий 
телерадиокомпани
я, Ёзувчилар 
уюшмаси, 
Матбуот ва 
ахборот агентлиги, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи, «Шарқ» 
НМАК 
Ижрочиларнинг қўшма 
медиа-режаси. 
Турли мавзуларга оид 
совринли интеллектуал 
телевикториналар орқали 
ёшларнинг интеллектуал 
салоҳиятини юксалтиришга 
қаратилган адабиётлар 
тарғиботи тизимли йўлга 
қўйилади ва 
қадриятларимизни асраб-
авайлаш ва улуғлашга 
берилаётган эътибор 
жамоатчиликка етказилади. 
30. 
Таълим, 
ахборот 
кутубхона 
муассасалари, 
маҳаллаларда 
китоб 
муаллифлари 
билан ижодий 
учрашувларни 
тизимли равишда 
ташкил этиш. 
Доимий 
Олий ва ўрта 
махсус таълим 
вазирлиги, Халқ 
таълими 
вазирлиги, Ўрта 
махсус, касб-ҳунар 
таълими маркази, 
Ёзувчилар 
уюшмаси, 
Матбуот ва 
ахборот агентлиги, 
«Маҳалла» фонди, 
Республика 
Маънавият 
тарғибот маркази, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи 
Ижрочиларнинг қўшма 
қарори билан 
тасдиқланадиган амалий 
режа. 
Республика таълим 
муассасалари ва ахборот-
ресурс марказларида 
«Ёшлар дунёсида китобнинг 
ўрни» тадбирлар режасига 
мувофиқ халқимизнинг 
маънавий мулкига айланган 
китоблар тарғиботи, 
ёшларнинг бир-бирига китоб 
совға қилишларини кенг 
оммалаштириш, 
маънавиятга қарши 
қаратилган хуружларнинг 
реал хавфи ҳақида 
атрофлича муҳокама олиб 
борилади. 

---

200 
31. 
Мактабгача 
ва умумий ўрта 
таълим, ўрта мах-
сус касб-ҳунар 
таълим муассаса-
лари ўқувчилари, 
олий ўқув юрт-
лари талабалари-
нинг мутолаа 
маданияти ва 
китобхонлик 
кўникмаларини 
шакллантиришга 
қаратилган чора-
тадбирларни 
белгилаш. 
Доимий 
Халқ таълими 
вазирлиги, «Оила» 
илмий-амалий 
маркази, Матбуот 
ва ахборот 
агентлиги, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат маркази, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи 
Ижрочиларнинг қўшма 
қарори ва амалий режаси. 
«Китобим — офтобим» 
тадбирлар режасига 
мувофиқ болаларнинг китоб 
мутолааси кўникмаларини 
шакллантириш, ота-оналарга 
фарзандларининг китоб 
ўқишга меҳр қўйишга доир 
тавсиялар бериб борилади. 
32. 
Мактабгача 
ва умумий ўрта 
таълим, ўрта мах-
сус касб-ҳунар 
таълим муассаса-
лари ўқувчилари, 
олий ўқув юртла-
ри талабалари-
нинг мутолаа ма-
данияти ва китоб-
хонлик кўникма-
ларини шакл-
лантириш бўйича 
методик тавсия-
лар ишлаб чиқиш. 
2017 йил 
сентябрь 
Халқ таълими 
вазирлиги, Олий 
ва ўрта махсус 
таълим вазирлиги, 
Республика 
таълим маркази, 
Республика 
болалар 
кутубхонаси 
Ижрочиларнинг чора-
тадбирлар режаси. 
Тарбиячи ва 
ўқитувчилар учун методик 
тавсиялар ишлаб чиқилади 
ва семинар-тренинглар 
ўтказиб борилади. 
33. 
Маҳалла фу-
қаролар йиғинла-
рида кутубхона-
лар (китоблар 
бурчаги) ташкил 
этиш чора-тад-
бирларини амалга 
ошириш юзаси-
дан таклифлар 
киритиш. 
2017 йил 
октябрь 
«Маҳалла» фонди, 
Матбуот ва 
ахборот агентлиги, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат маркази 
Вазирлар Маҳкамаси 
йиғилиши баёни. 
Маҳалла фуқаролар 
йиғинларида кутубхоналар 
(китоблар бурчаги)ни 
ташкил этиш ва улар 
фаолиятини юритиш 
тартиби бўйича тавсиялар 
ишлаб чиқилади. 
34. 
Таълим 
муассасаларида 
ўқув жараёнига 
2017 йил 
сентябрь 
— 2018 
Халқ таълими 
вазирлиги, Олий 
ва ўрта махсус 
Вазирлар Маҳкамаси 
йиғилиши баёни. 
Таълим муассасаларида 

---

201 
мутолаа қилинган 
асарлар асосида 
иншо ёзиш 
тизимини жорий 
этиш, адабиёт 
тўгаракларини 
ташкил этиш ва 
фаолиятини 
моддий қўллаб-
қувватлаш 
тизимини қайта 
кўриб чиқиш. 
йил май таълим вазирлиги, 
Ўрта махсус, касб-
ҳунар таълими 
маркази, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат маркази 
ҳар ўқув йилида «Мен 
севган асар», «Мен севган 
адабий қаҳрамон», «Мен 
нечун севаман 
Ўзбекистонни» каби 
мавзуларда иншолар 
танлови ташкил этилади ва 
ғолиблар моддий ва 
маънавий 
рағбатлантирилади. 
35. 
Ҳудудларда 
ёзувчилар, 
шоирлар ва 
олимлар 
иштирокида 
китоб байрами ва 
ярмаркаларини 
ташкил этиш, 
аҳоли ўртасида 
миллий ва жаҳон 
мумтоз 
адабиётининг 
юксак 
намуналарини 
тарғиб қилиш. 
Доимий 
Ёзувчилар 
уюшмаси, 
Халқ таълими 
вазирлиги, 
Маданият 
вазирлиги, 
Олий ва ўрта 
махсус таълим 
вазирлиги, 
Мудофаа 
вазирлиги, 
Республика 
Маънавият ва 
маърифат маркази, 
Ўзбекистон ёшлар 
иттифоқи, «Оила» 
илмий-амалий 
маркази, 
«Маҳалла» фонди, 
Матбуот ва 
ахборот агентлиги, 
Қорақалпоғистон 
Республикаси 
Жўқорғи Кенгеси, 
вилоятлар ва 
Тошкент шаҳри 
ҳокимликлари 
Вазирлар Маҳкамаси 
йиғилиши баёни. 
Ҳудудларда китоб бай-
рами ва ярмаркаларини таш-
кил этиш, аҳоли ўртасида 
миллий ва жаҳон мумтоз 
адабиётининг юксак намуна-
ларини тарғиб қилиш, жум-
ладан нашриётлар, китоб-
хонлар ҳамда кутубхоначи 
ва тарғиботчилар орасида 
«Йилнинг энг яхши китоби», 
«Энг китобхон мактаб», 
«Энг китобхон маҳалла» 
«Энг китобхон оила», 
«Йилнинг энг яхши болалар 
китоби», «Йилнинг энг яхши 
аудио китоби», «Йилнинг 
энг яхши электрон китоби» 
каби танловлар ўтказиш 
ҳақидаги низом тасдиқлана-
ди. 
Ноширлар ва муаллиф 
адибларни эришган 
ютуқларидан келиб чиқиб, 
доимий молиявий 
рағбатлантириш тизими 
шаклланади. 
(Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 
38-сон, 1029-модда; Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий 
базаси, 11.12.2019 й., 06/19/5892/4134-сон, 13.12.2019 й., 
06/19/5893/4150-сон) 

---

202