Kursish I mavzu: soliq va narxlar

Daromadlar to`g`risidagi deklaratsiya asosida soliq solish

Jismoniy shaxsning jami yillik daromadi to`g`risida deklarlatsiya soliq to`lovchining olgan yillik daromadi to`g`risidagi yozma arizasidir. Deklaratsiya asosida soliq solinadigan daromadlarga O`zbekiston Respublikasi rezidentlarining quyidagi daromadlari kiradi:

- fan, adabiyot va san’at asarlarini yaratganlik hamda ulardan foydalanganlik uchun mualliflik haqi tariqasida olingan daromadlar;
-asosiy bo`lmagan ish joyidan olingan moddiy naf tarzidagi daromadlar; ikki yoki undan ko`p manbadan olingan daromadlar;
- O`zbekistondan tashqaridagi manbalardan olingan daromadlar.
-soliq agentlari bo`lmagan manbalardan olingan daromadlar.
Soliq to`lovchining asosiy bo`lmagan ish joyidan olgan daromadlaridan soliq eng yuqori stavka bilan ushlab qolingan bo`lsa, deklaratsiya taqdim etilmaydi.
Deklaratsiya shakli O`zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo`mitasi va Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlanadi hamda unda quyidagi ma’lumotlar ko`rsatilishi kerak:
-soliq to`lovchining familiyasi, ismi, otasining ismi, tug`ilgan yili, jinsi, fuqaroligi, manzili;
-soliq to`lovchining identifikatsiya raqami;
-soliq solinishi lozim bo`lgan jami yillik daromad (daromadlar turlarga ajratib ko`rsatilgan holda);
-daromadlarning manbalari;
-daromad olish bilan bog`liq xarajatlar, majburiy to`lovlar, chiqimlar va ajratmalarning summalari;
-daromad solig`i bo`yicha imtiyozlar;
-hisoblab chiqarilgan soliq summasi;
-haqiqatda to`langan soliq summasi.
Deklaratsiyada jismoniy shaxslarning jami yillik daromadini deklaratsiya qilish bilan bog`liq boshqa ma’lumotlar ham ko`rsatilishi mumkin. Deklaratsiya blankalari soliq to`lovchilarga soliq organlari tomonidan bepul beriladi. Jismoniy shaxs taqdim etgan deklaratsiyada to`lanishi lozim bo`lgan daromad solig`i summasining kamayishiga olib keluvchi xatolar aniqlanganda deklaratsiyaga zarur o`zgartirishlar kiritilishi kerak. Deklaratsiyani o`zgartirish to`g`risidagi ariza daromad solig`ini to`lash muddati tugaganidan keyin, biroq xatolar soliq organi tomonidan aniqlanganiga qadar berilsa, soliq to`lovchi soliqning yetishmayotgan summasini hamda unga tegishli penyani to`lagan taqdirda, javobgarlikdan ozod etiladi.
Jami yillik daromad to`g`risidagi deklaratsiya doimiy yashash joyidagi soliq organiga hisobot yilidan keyingi yilning 1 apreligacha taqdim etiladi. Bu tartib O`zbekiston Respublikasi rezidenti bo`lgan chet ellik jismoniy shaxslarga ham taalluqlidir.
O`zbekiston Respublikasi rezidenti bo`lgan jismoniy shaxslar daromadlar to`g`risidagi deklaratsiyaning ma’lumotlari asosida hisoblab chiqarilgan soliqni o`tgan soliq davridan keyingi yilning 1 iyunidan kechiktirmay to`laydilar. Soliq organlari tomonidan hisoblab chiqariladigan jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig`ini to`lash to`lov xabarnomasida ko`rsatilgan muddatlarda amalga oshirilishi kerak.