Kurs loyihasi mavzu

Tosh taxlamlari hosil qilish uslubi.  Kon zarbalariga xavfli sharoitlarda lahimlar o‘tishda keng qo‘llaniladi. Lahimlar tirgovichli keng yo‘lak shaklida o‘tiladi, chunki chiqadigan ko‘p miqdordagi jinslar to‘ldiriladi. Tirgovichlarning kengligi har bir tomonda o‘rganilayotgan qatlamning qalinligidan 3-6 marta katta qilib olinadi.
Bu uslub kon zarbalarining oldini olish uchun emas, balki zarba sodir bo‘lganda odamlar va uskunalarni samarali himoyalash uchun mo‘ljallangan. YAsalgan jinsli tirgovichlar zarba kuchini sindirib lahimni buzishidan saqlaydi.


Kamuflet va tebranma portlatish uslubi.
Kamuflet portlatish o‘zining zaryadini ichki ta’siri bilan ajralib turadi, bunda massivning ichida tog‘ jinslarining bo‘shoqlanishi, zaryadning kesishidan darzliklar hosil bo‘lishi va yumshatilgan jinslarning lahimga otilib ketmasligi xarakterlidir.
Tebranma portlatishda esa zaryadning ichki ta’siri tog‘ jinslarini bo‘shoqlantirmaydi. Bu portatishda energiyaning asosiy qismi zaryadlarning kesishini natijasida massivda elastik tebranishlar hosil qilishga sarf bo‘ladi.
Kamuflet va tebranma portlatishlarning samarasi zaryadlarning muvofiq konstruksiyasini tanlash, PM larning turlicha parchalashi, to‘plamdagi shpurlarning ketma-ket portlashida ko‘rinadi.
Zaryadlarning kamuflet portlashida massivning kavjoy oldi qismida kuchlanish konsentratsiyasining pasayishi ro‘y beradi, tayanch bosim zonasi massiv ichkarisida aralashib ketadi, massivning kavjoy oldi qismidagi kuchlar tekis taqsimlanadi. Massivning egilgan qismidagi darzliklarning bo‘shoqlanishi va bo‘linishi lahim tomonda kon bosimlari yoki otilib chiqishlar namoyon bo‘lishiga to‘sqinlik qiladi.
Tebranma porlatishda kuchlanishning statik maydoniga dinamik kuchlanishlarni qo‘yadi, ya’ni chegaraviy kuchlanishni oshishiga olib keladi va kon zarbalari yoki otilib chiqishlarni qo‘zg‘atadi.
Bunday hollarda katta miqdordagi energiya ajratmasdan turib portlatish kuchi bilan kon zarbalarini aniqlanish darajasini boshqarish mumkin, shu jumladan, kutilgan vaqtda, nisbatan katta bo‘lmagan kuchlar yordamida kon zarbalarini chiqarish, bunda kon lahimlarida jiddiy buzilishlarni yuzaga keltirmay amalga oshirish mumkin.
Kamuflet va tebranma portlatishlar jinslar va gazlarning otilib chiqishiga qarshi kurashish uchun etarli emas, shiplarda qulashlarni yuzaga keltiradi, otilishlarning qo‘zg‘alishidan bo‘shliqlar hosil qilish, kechikkan portlashlar xavfi, kon ishlari ritmini buzilishi, eng asosiysi qazish ishlarini o‘tish uchun maqul kelmaydi.
Kon zarbalari va otilib chiqishlarga qarshi kurashishda mahalliy tadbirlardan yana bir gidravlik usul qo‘l keladi. Gidravlik usullar ichida eng diqqatga sazovor ishlari massivning kavjoy oldi qismini past bosimda namlash, gidroyuvish, gidroyumshatish va gidrosiqish hisoblanadi.
Xulosa
Endi iste'mol qo'ng'ir ko`mir bir shaklda taqdim etilishi mumkin. Bu, odatda, ichki yoqilg'i maydalangan yonish uchun ishlatiladi, va murakkab metallurgiya sanoati uchun koksobrikety qilingan kabi. Kam xarajat va qo'ng'ir ko'mirning katta konlari keng tarqatish xohladi-keyin yoqilg'i materiallar ro'yxatiga o'tgan joy emas. Biroq, isitish tizimlari talablari va qattiq atrof-tuzilmalar, masalan, xom ashyo, energiya samaradorligini oshirish fonida kam jozibador bo'lib kelmoqda. Ko'p mamlakatlarda, qo'ng'ir ko'mirning foydalanish ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun cheklangan, lekin Rossiya va Germaniya misollar iste'mol foydalanish bo'yicha zotini va dolzarbligini tasdiqlaydi.
Dunyoda har yili millionlab tonna ko'mir qazib olinadi. Ro'yxat boshida turgan va ko'mir zaxiralari bo'yicha etakchi davlatlar bo'lgan davlatlar nafaqat minerallarni o'z ehtiyojlari uchun ishlatibgina qolmay, balki boshqa mamlakatlarga ham faol eksport qilmoqda, shu bilan iqtisodiy ahvolini yaxshilaydi va milliardlab dollar foyda oladi.
Ko'mir qazib olish ma'lum bilim va ko'nikmalarni talab qiladigan mashaqqatli va murakkab jarayondir.
Buning uchun maxsus asboblar va yuqori texnologik uskunalar kerak bo'ladi, ular er osti boyliklaridan minerallarni olish vaqtini sezilarli darajada kamaytiradi va ko'mir zaxirasini ko'paytiradi.
Turli davlatlar ko'mir qazib olishning turli usullaridan foydalanadilar. Kimdir xavfsizroq usulni, tezlikni qurbon qilishni afzal ko'radi, boshqalari qazib olingan hajmga tayanadi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI