Курс жумысы tema: “турган орыннан бир коллап, желкеден хам крюк усылда себетке топ таслау

2.2 Баскетбол ойыннын шыныгыулары хам жарыс кағыйдалары
1.Баскетболшының еркин шынығыўлар ын шөлкемлестириў. Режели жарыслар 28*15 метр өлшемлдеги майданда өткизиледи .Еки команда бес адамнан ойнайды.Ойын ўақты төрт таймнан ибарат,хәр бири 10 минуттан ,арада 2 минут тәнепис болады.Екинши таймда -10 минут ойын,15 минут тәнепис,үшинши таймда -10 минут ойын 2 минут тәнепис,төртинши таймда -10 минут ойын.Егер ойынның екинши ярымы тамаланыў алдынан еки команда тең болып калса және 5 минут ўакыт қосып бериледи.Ойын орайлық шеңберде болып,команданың еки ойыншысы ортасында топ таслаў менен басланады.Себетке 6 метрли шеңбер шегарасы сыртынан ,яғный үш очколы сызықтан топ түсирген командага 3 очко,жақын аралықтан түсирген түсиргенге 2 очко,жарима майданынан түсирген топ ушын 1 очко жазылады.Бул орында узақ аралықтан себетке топ түсире алған ойынлар хошеметленеди.Ойында ең коп очко топлаған команда жеңимпаз болады.
Баскетбол кағыйдасында қарсылас команда ойыншылары менен бир –бирине тийисип жүриўине рухсат етилмейди.Әсиресе төрешилер қоргаушылардың топты ийелеп хужимши ойыншыға тиймеслиги қатаң гузетиледи.Топты себетке таслаў ўақтында тийип кетилсе,қорғаўшы фол менен жазаланады.Ойыншы бес фолдан соң ,ойынды даўам еттире алмайды,алмастырылмайды хәм майданға басқа шығарылмайды.Буны жарақат алған ойыншы орынлайды.Егер топ 6метр шеңбер шегерасы сыртынан тасланған болсада ,топ себетке түссе,есапқа алынады,лийкин коргаўшыға зыяны тийсе айыпкер команда себетке қосымша бир жарима
топ таслаў белгиленеди.Егер топ себетке түспесе ,онда және жарима тобы тасланады. Жарыс қағыйдасына көре ,алдыңғы зонадан өзиниң арқа зонасына топ таслаўға рухсат етилмейди.Кағыйда бузылса топ қарсылас
15
командаға алынып бериледи хәм қаптал сызық арқасындағы оны кесип өткен орайлық сызықтан тасланады. Баскетбол жарысы ойының ўақты қатаң қадағалаўға алынады .Демек,хужимши ойыншы ,жарима зонасында 3 секундтан артық турыўы мүмкин емес,бул ўишинде ол себетке топ таслаўы яки басқа тәрепке узатыўы керек.Топты ийелеп турған команда 24-секунд ишинде хужимди шөлкемлестириўге үлгериўи,топты себетке таслаўы шәрт,болмаса топ одан алып койылады хәм оны қарсылас командаға қаптал сызық сыртынан таслаў ушын бериледи.

16