|
Raqamli kartografik ishlab chiqarish turlari
Zamonaviy shaklda ma'lum natijalarga erishish uchun raqamli kartografiya ishlab chiqarish quyidagi ishlab chiqarish jarayonlari bilan shug'ullanadi:
barcha ob'ektlar to'plami uchun ma'lumotlar massivlari ko'rinishidagi raqamli standart xaritalar va boshqa zarur kartografik materiallarni ishlab chiqish;
mavjud raqamli matematik va kartografik asoslardan foydalangan holda tematik xaritalar yaratish;
turli ma'lumotlarning, shu jumladan davlat chegaralarining raqamli ma'lumotlar bazalarini yuritish;
sun'iy yo'ldosh va aerofotosuratlar asosida raqamli xaritalash;
topografik xaritalarni qurishning raqamli qo'llanilishi.
Raqamli xaritalash ishlab chiqarish jarayonlari
Raqamli kartografiya - bu kartografik ishlab chiqarishni ifodalovchi murakkab texnologik mahsulot bo'lib, quyidagi ishlab chiqarish jarayonlaridan iborat:
raqamli xaritalash uchun tahririy tayyorgarlik davri;
xom ashyoning kirish nazorati;
tayyorlangan hujjatlar ob'ektlarining tasnifi;
ob'ektni kodlash;
raqamli xarita ob'ektlarining tavsiflari;
xaritalarni tahrirlash;
sifat nazorati;
yangilanishlar;
almashinuv formatiga o'tkazish;
berilgan formatga aylantirish;
xarita materiallarini raqamlashtirish;
xaritalarni vektorlashtirish;
kartografik umumlashtirishni avtomatlashtirish;
raqamli xaritalar xulosasi;
karta xulosasini nazorat qilish;
topografik xaritalarni Fondga topshirish.
Raqamli xaritalar elektron xaritalarni (video ekranlarda) va kompyuter xaritalarini (mustahkam asosda) vizualizatsiya qilishda shaxs tomonidan bevosita idrok etilishi mumkin va tasvir shaklida vizualizatsiyasiz mashina hisoblarida ma'lumot manbai sifatida ishlatilishi mumkin.
Raqamli xaritalar qattiq substratda odatiy qog'oz va kompyuter xaritalarini ishlab chiqarish uchun asos bo'lib xizmat qiladi.
Yaratilish
Raqamli xaritalar quyidagi usullarda yoki ularning kombinatsiyasida (aslida fazoviy ma'lumotlarni yig'ish usullari) yaratiladi:
an'anaviy analog kartografik asarlarni (masalan, qog'oz xaritalar) raqamlashtirish (raqamlashtirish);
masofaviy zondlash ma’lumotlariga fotogrametrik ishlov berish;
Dala tadqiqoti (masalan, geodezik taxeometrik suratga olish yoki global sun'iy yo'ldosh joylashishni aniqlash tizimlari qurilmalari yordamida o'rganish);
Dala tadqiqotlari ma'lumotlarini ofisda qayta ishlash va boshqa usullar.
Saqlash va uzatish usullari
Kosmosni tavsiflovchi modellar (raqamli xaritalar) juda ahamiyatsiz bo'lgani uchun (masalan, rastrli tasvirlardan farqli o'laroq), ularni saqlash uchun ma'lum formatdagi bitta fayl emas, balki ko'pincha maxsus ma'lumotlar bazalari (MB, fazoviy ma'lumotlar bazasiga qarang) ishlatiladi.
Turli axborot tizimlari o'rtasida raqamli kartalar almashinuvi uchun maxsus almashinuv formatlari qo'llaniladi. Bular amalda standartga aylangan har qanday dasturiy ta'minot ishlab chiqaruvchilarining mashhur formatlari (masalan, DXF, MIF, SHP va boshqalar) yoki xalqaro standartlar (masalan, GML kabi Ochiq Geospatial Konsortsium (OGC)) bo'lishi mumkin.
Kartografiya
Kartografiya (yunoncha chĬrēs - papirus qog'ozi va grfēin - chizish) - ob'ektlarning, tabiat hodisalarining va jamiyatning fazoviy joylashuvi, birikmasi va munosabatlarini tadqiq qilish, modellashtirish va ko'rsatish fanidir. Keng ma'noda kartografiya texnologiya va ishlab chiqarish faoliyatini o'z ichiga oladi.
Kartografiya ob'ektlari - Yer, osmon jismlari, yulduzli osmon va Olam. Kartografiyaning eng mashhur mevalari kosmosning majoziy-ramziy modellari: tekis xaritalar, relyef va hajmli xaritalar, globuslar. Ular qattiq, tekis yoki katta hajmli materiallarda (qog'oz, plastmassa) yoki video monitorda tasvir sifatida taqdim etilishi mumkin.
Matematik kartografiya
Matematik kartografiya yer yuzasining tekislikda qanday ko'rinishini o'rganadi. Yer yuzasi (taxminan sharsimon, buning uchun yer sferoidi tushunchasi tez-tez ishlatiladi) cheksizlikka teng bo'lmagan ma'lum bir egrilikka ega bo'lganligi sababli, uni bir vaqtning o'zida barcha fazoviy munosabatlarni saqlab turgan holda tekislikda ko'rsatib bo'lmaydi: yo'nalishlar orasidagi burchaklar. , masofalar va hududlar. Bu munosabatlarning faqat ba'zilari saqlanib qolishi mumkin. Matematik kartografiyada muhim tushuncha - bu kartografik proyeksiya bo'lib, u yoki bu kartografik proyeksiyada nuqtaning sferoid koordinatalarini (ya'ni, er sferoididagi koordinatalarni burchak o'lchovida ifodalangan) tekis to'rtburchaklar koordinatalariga aylantirishni belgilaydigan funktsiyadir. Matematik kartografiyaning yana bir muhim bo'limi bu kartometriya bo'lib, u xarita ma'lumotlaridan Yerning haqiqiy yuzasidagi masofalar, burchaklar va maydonlarni o'lchash uchun foydalanish imkonini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
