Kurs ishi Mavzu: Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilma Bajardi : M. Jalolov Guruh: s24-18 Qabul qildi : O’. Ubaydullayev Toshkent 2022 1-rasm. Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilmaning blok sxemasi; Ishlatilgan

16 Mhz li kvarsli rezonator haqida ma’lumot

16 MGts kristalli rezonator elektron komponent bo'lib, ko'pincha Arduino loyihalarining muhim qismidir, ayniqsa Atmego328p mikrokontroleriga asoslangan (masalan, Arduino Uno kabi). Uning printsipi piezoelektrik kvarts kristalida yuzaga keladigan hodisaga asoslanadi. generatorning tebranishini (chastotani) barqarorlashtirishga qaratilgan.

7-rasm.Kvarsli rezonatorning umumiy ko’rinishi
Ushbu kvarts kim oshdi savdosining bir qismi 16 MGts miniatyura versiyasidir va HC-49 / S havo o'tkazmaydigan konteynerga o'ralgan.
Texnik xususiyatlari:

• 
  Chastotasi: 16 MGts;
  
• 
  Mikrokontroller bilan to'liq mos keladi;
  
• 
  Qo'shimcha: muhrlangan, HC-49 / S;
  
• 
  Ramka hajmi: miniatyura;
  
• 
  Ta'rif turi / qisqacha: THT THT past HC49;
  
• 
  Kontaktlar soni: 2;
  
• 
  Kontakt uzunligi: 13,5 mm;
  
• 
  Ishlash harorati oralig'i: d -20 ℃ dan 110 ℃ gacha.
  

8-rasm. Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilmaning prinsipial sxemasi;




Datchikdan real vaqt bo’yicha ma’lumot qabul qilish;






Real Vaqt bo’yicha ma’lumotni ekranga chiqarish;

9-rasm.Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilmaning algoritmi;

Quyida : Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilmaning dastur kodi keltirilgan;
#include
#include
DS3231 rtc(SDA, SCL);
LiquidCrystal lcd(2,3,4,5,6,7);
void setup()
{
rtc.begin();
lcd.begin(16,2);
}
void loop()
{
lcd.setCursor(0,0);
lcd.print("Vaqt: ");
lcd.print(rtc.getTimeStr());
delay(1000);
}

Xulosa
Ushbu Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilmalar hozirgi kunda dunyoning barcha mamlakatlarida (electron soatlarda, real vaqtga bog’liq holda ishlaydigan qurilmalarda, robotlarda, sanoatda)foydalanilmoqda.
Ushbu Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilmaing ishlashi ds3231 real vaqtni belgilovchi datchigiga asoslangan. Qurilmani boshqarish va real vaqtni ekranga chiqarish uchun AVR mikrokontrollerlari oilasiga mansub bo’lgan ATmega8 mikrokontrolleridan foydalanilgan bu esa o’z navbatida dastur yozish va turli xil qurilmalar yaratishni soddalashtiradi. Dasturiy ta’minoti C++ asosida yaratilgan Arduino dastulash muhitida yozilgan va dasturlashni soddalashtirish maqsadida LiquidCrystal kutubxonasidan foydalanilgan.
Mikrokontroller asosida real vaqtni belgilovchi qurilmaasosida turli xil qo’shimcha qulayliklarni keltiruvchi ya’ni real vaqtga bog’liq holda ishlaydiganqurilmalarham yasash mumkin. Hozirda bu qurilmadan electron soatlarda, aqilli uylardareal vaqt asosida bashorat qiluvchi elektron asboblardakeng foydalanilmoqda.Hozirda ushbu real vaqt datchigining yangi avlodlari ham ishlab chiqarilmoqda, ularning xatoligi yiliga 1 daqiqagacha kamaytirishga erishilgan.

Foydalanilgan adabiyotlar
ПетинВ. А. ПроектысиспользованиемконтроллераArduino
WWW.arduino.cc
https://www.electronicshub.org/real-time-clock-rtc-interfacing-pic18f/
https://sampawno.ru/viewtopic.php?f=115&t=13109
https://ww1.microchip.com/downloads/en/DeviceDoc/Atmel-2486-8-bit-AVR-microcontroller-ATmega8_L_datasheet.pdf
https://arduinomaster.ru/datchiki-arduino/lcd-i2c-arduino-displey-ekran/