Kurs ishi mavzu : Universitetning malumotlar bazasini yaratish Kafedra mudiri: I. Sh. Xujayarov Tekshirdi: V. I. Jumanov Bajardi: Rustamov I samarqand-2022

---

1 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH 
VAZIRLIGI TOSHKENT 
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI 
SAMARQAND FILIALI 
KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI 
KOMPUTER INJINIRINGI(ATS) YO’NALISHI 
KURS ISHI
 
MAVZU
: 
Universitetning malumotlar bazasini
yaratish
Kafedra mudiri: I. Sh. Xujayarov 
Tekshirdi: V.I.Jumanov 
Bajardi: Rustamov I 
Samarqand-2022
 

---

2 
Mavzu:
 
Universitet ma’lumotlar bazasini yaratish 
Reja: 
1.
 
Kirish 
2.
 
Asosiy qism: 
a.
 
Ma’lumotlar bazasi haqida umumiy tushuncha 
b.
 
Ms access dasturi haqida 
c.
 
Kurs ishining amaliy ko’rinishi 
3.
 
Xulosa 
4.
 
Foydalanilgan adabiyotlar 

---

3 
Kirish
Davlatimiz rahbari deyarli har bir chiqishida, aholi bilan muloqotida yoshlar 
masalasiga alohida e’tibor qaratadi. Ularni mamlakatimiz buguni va kelajagida 
tutgan muhim o‘rniga urg‘u beradi. Binobarin, yurtimizda navqiron avlod 
vakillarining zamonaviy bilimlarni egallashlari, “nou-xau”lar bilan hamnafas 
qadam tashlashlari uchun barcha sharoitlar yaratilmoqda. O‘ziga ishongan, 
intiluvchan, ilmga tashna o‘g‘il-qizlar uchun “sotsial lift”, meritokratiya 
tamoyillari hayotga samarali tatbiq etilyapti. Chunki taraqqiy etgan mamlakatlarda 
yalpi ichki mahsulotning 50 foizidan ortig‘i “bilimlar iqtisodiyoti” hisobidan, 
ya’ni, innovatsiyalar va yuqori malakali kadrlar tomonidan yaratilayotganidan 
ko‘pchilikning xabari bor. 
O‘tgan yil dekabr oyida bo‘lgan Yoshlar forumida Prezident tomonidan bu 
borada muhim takliflarni ilgari surgani ham bejiz emas. Oliy Majlis va xalqimizga 
yo‘llagan Murojaatnomada esa “biz islohotlarimiz ko‘lami va samarasini yanada 
oshirishda har tomonlama yetuk, zamonaviy bilim va hunarlarni puxta egallagan, 
azmu shijoatli, tashabbuskor yoshlarimizga tayanamiz” deya alohida ta’kidlab 
o‘tdi. 
O’tgan yil — “Yoshlarni qo‘llab-quvvatlash va aholi salomatligini 
mustahkamlash yili” deb e’lon qilindi. Bu o‘tgan yillarda jamiyatning intellektual 
va innovatsion salohiyatini yuksaltirish yo‘lida boshlangan progressiv 
islohotlarning mantiqiy davomidir, desak aslo mubolag‘a bo‘lmaydi. 
Mazkur dolzarb yo‘nalishdagi maqsadlarga erishishda axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalarini jadal rivojlantirish, soha bilan mashg‘ul yoshlar kontingentini 
ko‘paytirish, shubhasiz, muhim ahamiyat kasb etadi. 

---

4 
Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi 
aynan shu mezonlar asosida o‘z faoliyatini davom ettirib, zarur bir qancha 
vazifalarni belgilab oldi. Ularning ijrosini ta’minlash esa qat’iy nazoratda. Bu 
yo‘lda vazirlik hamda uning tizim tashkilotlarida faoliyat yuritayotgan 28 mingdan 
ziyod xodimlar ahil jamoa bo‘lib o‘zaro jisplashgan. Ularning 25 foizini 30 
yoshgacha bo‘lgan yigit-qiz tashkil etsa, 56 nafari chet el oliy o‘quv yurtlarida 
tamomlagan kadrlardir 
Navqiron avlod va ma’sullar o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqot o‘rnatishga 
xizmat qiluvchi “Yoshlar murojaati” elektron platformasini yaratish ustida ishlar 
olib borilyapti. U o‘g‘il-qizlarning ilm olishlari, kasb-hunarli bo‘lishlarini, 
qisqacha aytganda, hayotda o‘z o‘rinlarini topishlari uchun yaqin ko‘makchi 
bo‘ladi. 
Mazkur yo‘nalishning mantiqiy davomi sifatida o‘sib kelayotgan avlodni AKT 
sohasiga yanada qiziqtirish, ularning bu boradagi bilim va ko‘nikmalarini oshirish 
maqsadida joriy yilda 100 dan ziyod shahar va tumanda Raqamli texnologiyalar 
o‘quv markazlari ochiladi. Shu bilan bir qatorda, Toshkent viloyatida Axborot 
texnologiyalari universiteti filiali hamda barcha hududlarda mazkur yo‘nalishda 
texnikumlar faoliyatini yo‘lga qo‘yiladi. 
Davlat rahbari tashabbusi bilan hayotga tatbiq etilib, Axborot texnologiyalari 
va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi hamda Birlashgan Arab 
Amirliklarining “Dubai Future Foundation” fondi tomonidan Investitsiyalar va 
tashqi savdo vazirligi hamda Xalq ta’limi vazirliklari bilan hamkorlikda amalga 
oshirib kelinayotgan “Bir million dasturchi” loyihasini istiqbol sari tashlangan 
muhim strategik qadam, deyish mumkin. 

---

5 
2020 yilda loyiha doirasida 120 mingdan ziyod o‘quvchi ta’lim olib, ulardan 18 
ming nafardan ortig‘i kurslarni muvaffaqiyatli tugatib, bitiruvchi sertifikatini 
qo‘lga kiritgan bo‘lsa, keyingi ikki yilda bu ko‘rsatkichni 300 ming yetkazish va 
ularni kompyuter texnologiyalari yo‘nalishida bepul o‘qitish, masofaviy ta’limni 
va darslarni onlayn o‘tkazish imkoniyatini beradigan “Onlayn, raqamli, xavfsiz 
ixtisoslashtirilgan maktab”, “Oliy ta’lim jarayonlarini boshqarish” axborot 
tizimlari yaratilib, ishga tushiriladi. 
Shu yildan boshlab xalqaro IT sertifikatlarini qo‘lga kiritgan yoshlarga 
xarajatlarining 50 foizigacha bo‘lgan qismini qoplab berish vazifalari belgilandi. 
IT startaplarga qo‘mak berish va AKT sohasida faoliyat olib borayotgan 
tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlash ham e’tiborimizda. Jumladan, mahalliy oliy 
ta’lim muassasalari qoshida IT Inkubatsiya markazlari tashkil etilmoqda. Hozirgi 
kunda shu kabi markazlar G.V. Plexanov nomidagi Rossiya iqtisodiyot 
universitetining Toshkent shahridagi filialida, poytaxtimizdagi Turin politexnika 
universiteti, Inha universiteti, Amiti universiteti, shuningdek, Toshkent davlat 
iqtisodiyot universiteti, Toshkent moliya instituti, Qarshi muhandislik-iqtisodiyot 
instituti, Andijon mashinasozlik instituti, Andijon qishloq xo‘jaligi va 
agrotexnologiyalar instituti hamda boshqa OTMlarda faoliyat ko‘rsatmoqda. 
Yoshlarni qo‘llab-quvvatlash haqida gap ketganda, Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi, Xorazm va Namangan viloyatlarida IT-park filiallarini ochish 
rejalashtirilayotganini ta’kidlab o‘tish joiz. 
Zero, o‘tgan yilda mamlakatimizda ish boshlagan IT-parklar rezidentlari 
tomonidan jami 750 dan ortiq yangi ish o‘rinlari yaratildi, dasturiy mahsulotlar va 
xizmatlar hajmi 346,2 mlrd. so‘m, jumdadan, eksport hajmi 8,4 million dollarni 
tashkil etdi. 

---

6 
Toshkent shahrida IT-park rezidentlari sonini ko‘paytirish va ularga yetarli 
imkoniyatlar yaratish doimiy diqqat markazimizda. Shu maqsadda xorijdan jalb 
qilingan ekspert bilan hamkorlikda umumiy maydoni 408 ming kv. m.ga teng 
hududda infratuzilma ob’ektlarini bunyod etish konsepsiyasi ishlab chiqilib, 
qurilish ishlari amalga oshirilmoqda. Uning hududiy filiallarini tashkil etish 
bo‘yicha joylardagi mahalliy hokimliklar bilan qo‘shma qarorlar imzolanib, har bir 
loyiha bo‘yicha bajariladigan vazifalar tarmoq jadvallari tasdiqlandi. 
Yoshlarning axborot-kommunikatsiya texnologiyalari yo‘nalishiga 
qiziqishlarini inobatga olib, TATUda 2020/2021 o‘quv yilida yangi Raqamli 
iqtisodiyot bakalavr ta’lim yo‘nalishi hamda sakkizta yangi magistratura 
mutaxassisligi ochildi. Vazirlar Mahkamasining tegishli qarori bilan mazkur oliy 
ta’lim muassasi tuzilmasida O‘zbek-Belarus qo‘shma fakulteti tashkil etilib, 
2020/2021 o‘quv yili uchun 500 nafar talaba qabul qilindi. Umuman olganda, 
bugungi kunda, TATU va uning filiallarida jami 15 mingga yaqin talabalar tahsil 
olmoqda. 
Bilamiz, AKTda to‘xtash va uzilish bo‘lmaydi. Bu boradagi uzluksizlikni 
ta’minlashda esa xorij tajribasini chuqur o‘rganish, eng ilg‘orlarini mahalliy 
kadrlar tayyorlash tizimiga tatbiq etish hamisha dolzarbdir. 
Shu ma’noda, 2019 yilda Toshkent shahrida Amiti universiteti faoliyati bejizga 
yo‘lga qo‘yilmadi. Unga xorijiy mamlakatlardan 17 nafar PhD darajasiga ega 
professor-o‘qituvchi jalb qilindi. O‘tgan o‘quv yilida 498 nafar talaba birinchi 
bosqichni yakunladi. 2020/2021 o‘quv yili uchun kirish imtihonlari to‘liq onlayn 
shaklda tashkil etilib, mazkur oliy ta’lim muassassiga 384 nafar talaba qabul 
qilindi. 

---

7 
Janubiy Koreyaning poytaxtimizdagi Inha universitetida ham jarayonlar qizg‘in. 
Ayni paytda ushbu dargohda 51 nafar professor-o‘qituvchi va assistent faoliyat 
yuritib kelyapti. Talabalarning umumiy soni 1 506 nafarni tashkil etadi. Ularning 
420 nafari joriy o‘quv yilida imtihonlardan muvaffaqiyatli o‘tgan abituriyentlardir. 
Ma’lumki, barcha, ayniqsa, IT jabhasi uchun bo‘lajak mutaxassislarni 
tayyorlash jarayonlari qancha erta boshlansa, kelajak uchun yaratilayotgan 
poydevor shuncha mustahkam bo‘ladi. Shu ma’noda, Yurtboshimizning bevosita 
g‘oyasi asosida Muhammad al-Xorazmiy nomidagi axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalari yo‘nalishiga oid fanlarni chuqurlashtirib o‘qitishga 
ixtisoslashtirilgan maktab tashkil etilgani ayni muddao bo‘ldi. Hozir bu yerda 
O‘zbekistonning eng ilg‘or kadrlari ta’lim olyapti, imiji va potensiali 
shakllantirilmoqda. 
Joriy o‘quv yilida ularning safi yanada kengaydi. Ya’ni qabul kvotasi 330 nafar 
etib belgilandi va kirish imtihonlari respublikamizda birinchi marotaba onlayn 
shaklda ikki bosqichda o‘tkazildi. 
Ayni chog‘da besh muhim tashabbus doirasida aholi va yoshlar o‘rtasida 
kompyuter texnologiyalari hamda internetdan samarali foydalanishni tashkil etish 
masalasi ham doimiy e’tiborda. 
Axborot texnologiyalari sohasida tadbirkorlik faoliyatini kengaytirish maqsadida 
esa 2020 yilda mamlakatimiz bo‘ylab 107 ta raqamli texnologiyalar o‘quv markazi 
ochildi. O‘tgan yilning o‘zida o‘quv kurslarini 15 mingdan ko‘p tinglovchilar 
yakunladi. 

---

8