Kurs ishi mavzu : Ishlab chiqarish omillari, ularning o`zaro ta`siri va rivojlanishi Bajardi: Sotvoldiyeva Sh O'qituvchi: Namozov o toshkent-2023 Mavzu

Asosiy tayanch tushunchalar
Ishchi kuchi — insonning mehnat qilishga boMgan aqliy va jismoniy qobiliyatlari yig`indisi.
Mehnat qurollari — insonning tabiatga, mehnat predmetlariga ta’sir qilishda vosita bo‘lib xizmat qiladigan narsalar: mashinalar, stanoklar, traktorlar, pluglar, qurulmalar. uskunalar va boshqalar.
Mehnat predmetlari — bevosita mehnat ta’sir qiladigan, ya’ni mahsulot tayyorlanadigan narsalar (yer — suv, xom ashyo, materiallar va boshqalar).
Kapital — ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatishda ishlatilib, o‘z egalariga daromad keltiradigan ishlab chiqarish vositalari, tovarlar va pul mablag‘laridir. Yer-suv — tuproq unumdorligi, -o‘tloqlar, suvlar, o‘rmon, qazilma boyliklardan iborat bo‘lgan va foydalanishga tortilgan tabiiy resurslar.
Tadbirkorlik qobiliyati — insonda bo`lgan tashabbuskorlik, tashkilotchilik, novatorlik, iqtisodiy xavfdan, javobgarlikdan cho‘chimaslik hislatlarining-birligi.
Ishlab chiqarish jarayoni — kishilaming maqsadni ko‘zlab amalga oshiriladigan faoliyati boMib, iste’moli uchun zarur bo`lgan moddiy va ma’naviy ne’matlarni yaratishga qaratilgan jarayon. Ishlab chiqarish jarayoni bir tomondan iste’mol qiymatlarini (naflilikni) yaratish jarayoni boMsa, ikkinchi tomondan qiymatning o‘sishi jarayonidir.
Ijtimoiy ishlab chiqarish — o‘zaro bog`liqlikda va doimiy aloqada bo`lgan barcha individual ishlab chiqarishlarning birligidan iboratdar. Ishlab chiqarishning umumiy samarasi — ishlab chiqarishning pirovard natijasi bilan unga sarflangan resurs xarajatlari o‘rtasidagi nisbat.
Zaruriy mahsulot — ishchi va xizmatchilarning zaruriy ish vaqtida yaratilgan va ishchi kuchini normal holatda saqlash va qayta tiklash uchun zarur bo`lgan mahsulot.
Qo‘shimcha mahsulot — ishchi va xizmatchilarning qo‘shimcha ish vaqtida yaratilgan mahsulot bo`lib, sof mahsulotning Zaruriy mahsulotdan oshiqcha qismidir. Qo‘shimcha mahsulot tadbirkorlarga, mulkdorlarga va davlatga tegishlidir.