Курилишда илмий-техник вазифаларни ечиш усуллари

Тадқиқот усулларини танлаш. Тадқиқот усули - бу маълумотларни йиғиш, қайта ишлаш ёки таҳлил қилиш усули. Тадқиқот усулларини танлашда асосий кўрсатма унинг вазифалари бўлиши мумкин. Aйнан иш олдига қўйилган вазифалар уларни ҳал қилиш йўлларини ва шунинг учун тегишли тадқиқот усулларини танлашни белгилайди. Шу билан бирга, ўрганилаётган ҳодисаларнинг ўзига хослигига адекват бўладиган усулларни танлаш муҳимдир.
Тадқиқот давомида олинган фактик материал математик ишлов бериш усулларисиз ишончли бўлмайди.
Эксперимент ва кузатишларнинг моҳияти бир қанча усулларнинг бирлашувидан иборат. Ҳар қандай эксперимент қуйидагиларни ўз ичига олади: жорий ахборотни тўплашнинг бир ёки бир нечта усуллари (назорат тестлари, сўров, эксперт баҳолаш ва бошқалар); математик ишлов бериш усули. Улардан олдин ретроспектив маълумот олиш усулларидан фойдаланиш (сўров, адабий ва ҳужжатли манбаларни таҳлил қилиш). Буларнинг барчаси экспериментни илмий билишнинг мураккаб усули сифатида кўриб чиқиш учун асос бўлиб хизмат қилади.
Кузатишлар мажбурий равишда жорий маълумотларни йиғишнинг бир ёки бир нечта усулларини ва баъзан - математик ишлов бериш усулини ўз ичига олади.
Демак, эксперимент ва кузатишлар бир неча тадқиқот усулларидан фойдаланишнинг муайян тизимидир. Иккала ҳолатда ҳам жорий маълумотларни йиғишнинг бир хил усулларидан фойдаланиш мумкин.
Тадқиқот шароитларини ташкил этиш. Экспериментни ташкил этиш уни ўтказишни режалаштириш билан боғлиқ бўлиб, у ишнинг барча босқичлари кетма-кетлигини белгилайди, шунингдек, тўлиқ ўрганишни таъминлайдиган барча шароитларни тайёрлаш билан боғлиқ. Бунга тегишли муҳитни, асбобларни, воситаларни тайёрлаш, ёрдамчиларга кўрсатмалар бериш, кузатишларни режалаштириш, тажриба ва назорат гуруҳларини танлаш, тажриба базасининг барча хусусиятларини баҳолаш ва бошқалар киради.
Экспериментни муваффақиятли ўтказиш учун маълум шартлар зарур: эксперимент базаси (лаборатория, майдон, бино, иншоот ва х.к.), тегишли жиҳозлар (ускуналар ва бошқалар) мавжудлиги.